Εγγυήσεις του Ελληνικού Δημοσίου για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια των τραπεζών, που μπορεί να φτάσουν μέχρι τα 40 δισ. ευρώ, προβλέπει το σχέδιο της κυβέρνησης για την τακτοποίηση των κόκκινων
δανείων. Ασφαλείς πληροφορίες αναφέρουν ότι το σχέδιο είναι έτοιμο σε μεγάλο βαθμό -ήδη έχει αποσταλεί στη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Κομισιόν– και αμέσως μετά τις 20 Αυγούστου θα αρχίσει η τελική διαβούλευση μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας προκειμένου να διευθετηθούν οι λεπτομέρειες ώστε το αργότερο μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου να δοθεί η έγκριση από την πλευρά των Ευρωπαίων.
του Σωτήρη Καψώχα
sotkapsochas@neaselida.news
Αυτή τη στιγμή στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων βρίσκονται δύο προτάσεις. Η πρώτη, αυτή του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, προσομοιάζει με το μοντέλο που εφαρμόστηκε ύστερα από μεγάλες υποχωρήσεις των Ευρωπαίων στην Ιταλία και προβλέπει την τιτλοποίηση προβληματικών χαρτοφυλακίων έως και 20 δισ. ευρώ με χρήση κρατικών εγγυήσεων. Η δεύτερη πρόταση, που έχει σχεδιαστεί εξ ολοκλήρου από την Τράπεζα της Ελλάδος, είναι πιο σύνθετη, αλλά μπορεί υπό προϋποθέσεις να ανακουφίσει σε μεγαλύτερο βαθμό τα πιστωτικά ιδρύματα, καθώς αντιμετωπίζει με μεγαλύτερη «κατανόηση» κι ελαστικότητα το πρόβλημα των κόκκινων δανείων.
Σύμφωνα με τις βασικές της πτυχές, θα μεταφερθούν δάνεια έως και 40 δισ. ευρώ σε όχημα ειδικού σκοπού, τα οποία θα τιτλοποιηθούν με χρήση του αναβαλλόμενου φόρου ως ενέχυρο. Πρόκειται για έναν φόρο που οι τράπεζες έπρεπε να πληρώνουν κάθε χρόνο στο Δημόσιο, αλλά μεταφέρθηκε στο μέλλον προκειμένου να συμψηφίσουν κάποιες από τις απώλειες που υπέστησαν από το κούρεμα του 2012. Δηλαδή, ουσιαστικά οι τράπεζες αποκτούν έναν κουμπαρά, τον οποίο αξιοποιούν σήμερα και συνυπολογίζουν στα κεφάλαιά τους. Στη συνέχεια και για την επόμενη 30ετία θα αφαιρούν από αυτό τον κουμπαρά τα χρήματα που έπρεπε να καταβάλλουν ως φόρο στο Δημόσιο μέχρι αυτό το ποσό να μηδενιστεί.
Με αυτό τον τρόπο όχι μόνο θα αποενοποιηθούν από τους ισολογισμούς τα χαρτοφυλάκια που θα επιλεγούν, αλλά θα επιλυθεί και το πρόβλημα της αναβαλλόμενης φορολογίας, καθώς θα περιοριστεί σημαντικά η συμμετοχή της στα ίδια κεφάλαια των τραπεζών.
Διετία αποσβέσεων
Τραπεζικοί κύκλοι αναφέρουν ότι αν το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης επιταχύνει τις σχετικές διαδικασίες, οι τράπεζες θα μπορούσαν μέσα σε διάστημα δύο ετών να μειώσουν κατά τουλάχιστον 50% τα ποσοστά των μη εξυπηρετούμενων και να επικεντρωθούν στην ανάπτυξη νέων εργασιών.
Πρόκειται για λύσεις που στηρίζει ο επικεφαλής του Εποπτικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, Αντρέα Ενρία, ο οποίος βρέθηκε την περασμένη εβδομάδα στην Αθήνα και είχε συναντήσεις με τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα, και τις διοικήσεις των τεσσάρων συστημικών ομίλων. Αν και δεν είναι ο αρμόδιος για τη λήψη των σχετικών αποφάσεων, ο Ευρωπαίος κεντρικός τραπεζίτης χαρακτήρισε κλειδί για την επιστροφή στην κανονικότητα την υιοθέτηση συστημικών λύσεων για τα κόκκινα δάνεια.
Κατά τα άλλα, οι τραπεζικές διοικήσεις ευελπιστούν σε περαιτέρω βελτίωση των οικονομικών συνθηκών κι επιτάχυνση των ρυθμών ανάκαμψης των τιμών στην κτηματαγορά. Έτσι θα μπορέσουν να προχωρήσουν σε πωλήσεις ή τιτλοποιήσεις δανείων με ενέχυρα με καλύτερους όρους και ταυτόχρονα θα ενισχυθούν οι ισολογισμοί τους. Παράλληλα, εκτιμάται ότι θα ενισχυθεί η εισπραξιμότητα στα ρυθμισμένα δάνεια αυξάνοντας σημαντικά τις πιθανότητες οριστικής θεραπείας και θα μειωθούν οι ροές νέων μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων. Με τον τρόπο αυτό θεωρείται η υπέρβαση του στόχου για μείωση των επισφαλειών από το 45% σήμερα στα επίπεδα του 19% έως και το τέλος του 2021.
Τιτλοποιήσεις 31,5 δισ.
Από τον Σεπτέμβριο αναμένεται μπαράζ τιτλοποιήσεων από τις ελληνικές τράπεζες, ακόμη κι από αυτές που έως σήμερα δεν έχουν επίσημα εξαγγείλει σημαντικές τέτοιου τύπου κινήσεις. Η Eurobank είναι γνωστό ότι θα τιτλοποιήσει μη εξυπηρετούμενα δάνεια 9,5 δισ. ευρώ, ενώ κίνηση άμεσης δράσης με τιτλοποίηση άνω των 10 δισ. ευρώ ετοιμάζει η Alpha Bank, με τις σχετικές ανακοινώσεις να προγραμματίζονται εντός του επόμενου διμήνου. Η Πειραιώςετοιμάζει τιτλοποίηση δανείων ύψους τουλάχιστον 6 δισ. ευρώ, ενώ αντίστοιχη κίνηση σχεδιάζει και η Εθνική.
Επιφυλάξεις από τον οίκο Fitch
Στην αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας που έκανε την προηγούμενη εβδομάδα, ο οίκος αξιολόγησης Fitch διατήρησε σειρά επιφυλάξεων για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Υπογράμμισε ότι η χώρα είναι αντιμέτωπη ακόμα με πολλές προκλήσεις, όπως η αδύναμη μεσοπρόθεσμη αναπτυξιακή δυναμική και τα εξαιρετικά υψηλά NPEs (μη εξυπηρετούμενα δάνεια) των τραπεζών. Όπως αναφέρει ο οίκος Fitch, τα NPLs των τραπεζών εμφανίζονταν μειωμένα στο 45,1% του συνόλου των δανείων τον Μάρτιο του 2019 από 48,5% τον Μάρτιο του 2018. Ενώ το απόθεμα των NPLs μειώνεται με ταχύτερο ρυθμό, ο λόγος προς τη συνολική έκθεση υποχωρεί πιο αργά εξαιτίας της συνεχιζόμενης πιστωτικής συρρίκνωσης. Ο οίκος Fitch εκτιμά ότι τα δύο σχέδια που προτείνουν το ΤΧΣ και η ΤτE θα μπορούσαν να βοηθήσουν τις τράπεζες να μειώσουν τα NPEs πιο γρήγορα. Υπάρχει, ωστόσο, ακόμη αβεβαιότητα γύρω από το χρονοδιάγραμμα, τη συμμόρφωση με τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις αλλά και τη χρήση τέτοιων προγραμμάτων από τις τράπεζες.
Δημοσιεύτηκε στο φύλλο 115 της «Νέα Σελίδα» την Κυριακή 11/08