Αυτό που λείπει πια από τα δημόσια έργα είναι η τεχνουργία. Είναι το πάντρεμα του χρηστικού και λειτουργικού με την τέχνη και την αισθητική.
Τα άστεα, στην κλασσική και μεσαιωνική εποχή, βάζανε ψυχή και πνεύμα μέσα σε ο,τιδήποτε κατασκεύαζαν. Άφησαν ξοπίσω τους μια παρακαταθήκη η οποία είναι ακριβώς αυτή που δημιουργεί το σημερινό τουριστικό μας πορτοφόλιο.
Κανένας δεν πηγαίνει σε ένα μέρος για να θαυμάσει μια σύγχρονη γέφυρα από μπετόν, ένα σύγχρονο υδατόπυργο, ένα σύγχρονο κιβωτιόσχημο δημόσιο κτήριο γραφείων. Αυτές είναι κατασκευές που, όχι μόνον απέχουν από την έννοια του αρχαίου ελληνικού ‘κόσμου’ και κάλλους, αλλά, στην πραγματικότητα, είναι και κατασκευές που επιβαρύνουν υποβαθμίζουν και ασχημίζουν το αστικό μας περιβάλλον.
Αντιθέτως, ο κάθε άνθρωπος είναι προθυμότατος να ταξιδεύσει χιλιόμετρα επί χιλιομέτρων προκειμένου να δει και να απολαύσει αρχιτεκτονικά κοσμήματα της αρχαιότητας και της μεσαιωνικής τέχνης.
Πράγματα χαριτωμένα και εξευγενισμένα, κατασκευές που εξυπηρετούσαν και εξυπηρετούν τις δημόσιες ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκαν, δίχως σε καμία τους λεπτομέρεια να παραμελούν τις ανάγκες της ψυχής. Πράγματα που τον προκαλούν να σταθεί εμπρός τους και να προβληματιστεί με την τεχνοτροπία τους. Πράγματα που καθησυχάζουν ηρεμούν και ευφραίνουνε το μάτι του. Πράγματα που καλλιεργούν, ανατείνουν και εξευγενίζουν την φαντασία και την νόηση του.
Κάποτε, η δημόσια τέχνη συνιστούσε την απόδειξη της οικονομικής δύναμης αλλά και του πολιτιστικού επιπέδου της κάθε πόλης. Τίποτε δεν κατασκευαζότανε στην τύχη, τίποτε δεν χτιζότανε άτσαλα και άγαρμπα. Όλα τα έργα ανατίθεντο στους πλέον μορφωμένους και εκλεπτυσμένους ανθρώπους, στους μηχανικούς εκείνους που διέθεταν αναγνωρισμένη φαντασία, τόλμη, επιτήδευση, μεράκι και υψηλή αίσθηση της τέχνης. Στους ανθρώπους που μπορούσαν να κάνουν κάτι το οποίο να είναι και καλό και γερό, όμορφο και λειτουργικό ταυτόχρονα.
Αυτήν την παραγνωρισμένη εδώ και πολύ καιρό συνθήκη, εμείς, σήμερα, μέσα στις σύγχρονες μας πόλεις θα πρέπει να την ξανα-κυνηγήσουμε. Θα πρέπει ανυπερθέτως να την ξανα-επιδιώξουμε και να την ξανα-εφαρμόσουμε. Να δημιουργήσουμε γύρω μας ένα καλύτερο περιβάλλον που αρχικά θα προκαλεί τον θαυμασμό ημών των ιδίων και δευτερευόντως και τον ανυπόκριτο θαυμασμό των επισκεπτών μας.
Αν το επιτύχουμε, όχι μόνο θα έχουμε επιτύχει μια άψογη εξυπηρέτηση των λειτουργικών μας αναγκών αλλά, σύμφυτα, θα έχουμε κερδίσει και περισσότερη χαρά ζωής και μεγαλύτερη προσέλκυση επισκεπτών και ξένη επιβράβευση.
Δεν χρειάζεται τίποτε το ιδιαίτερο. Περισσότερο βάρος στον σχεδιασμό είναι αυτό που χρειάζεται και μπλοκάρισμα των εργολαβικών παιχνιδιών άσχετων ανθρώπων που ως μόνο κίνητρο και κριτήριο τους έχουνε το κέρδος.
Το καλό και όμορφο θα πρέπει να μπαίνει από δω και πέρα στην πλάστιγγα της ανάθεσης κάθε δημόσιου έργου και να στεκόμαστε σε απόσταση από εκείνες τις άθλιες, τις δήθεν υψηλές εκπτώσεις που οι κάθε λογής εργολάβοι προσφέρουνε και οι οποίες καταλήγουν στον διπλασιασμό της αρχικής και προϋπολογισμένης δαπάνης.