Ξεκίνησε από μία εσωτερική αναζήτηση και συνεχίστηκε με μία κατάθεση ψυχής, δίνοντας ζωής στην πέτρα το μάρμαρο και το ξύλο. Ο λόγος για την επιθυμία και το όνειρό του συμπολίτη μας και αυτοδίδακτου λαϊκού καλλιτέχνη Φιλοκτήμωνα Κατσανόπουλο, ο οποίος αφήνοντας το επάγγελμα του γουνοποϊού, τα τελευταία 25 χρόνια ασχολείται με την τέχνη της γλυπτικής.
Ο ίδιος μιλώντας στην εφημερίδα μας εξήγησε τους λόγους αυτής της απόφασης αλλά και το πώς ξεκίνησε η όλη ιδέα: « Είχα πάντα εσωτερικές αναζητήσεις, καθώς ήθελα να δημιουργήσω», δήλωσε ο κύριος Κατσανόπουλος και τόνισε ότι: «Όλα ξεκίνησαν όταν τυχαία άρχισα να σκαλίζω μία πέτρα με το ψαλίδι και να παίρνει μορφή. Τότε ήταν που ένοιωσα την επιθυμία, σαν να με είχε χτυπήσει κεραυνός, να συνεχίσω να δημιουργώ πάνω στην πέτρα. Να φανταστείτε ότι τα πρώτα μου εργαλεία ήταν στην αρχή τέσσερα τσιμεντόκαρφα και ένα σφυράκι. Δεν είχα καθόλου εξοπλισμό. Στη συνέχεια άρχισα να έχω τα κατάλληλα εργαλεία και να κάνω διάφορες δουλειές».
Τα υλικά που χρησιμοποιεί εδώ και χρόνια είναι η πέτρα, το μάρμαρο και το ξύλο. «Πιο πολύ αγαπώ την πέτρα», μας είπε ο καλλιτέχνης και συμπλήρωσε, «γιατί είναι ένα υλικό το οποίο βρίσκω πιο γήινο. Είναι δύσκολη η επεξεργασία της πέτρας για αυτό και δεν γίνονται πολλά έργα με το συγκεκριμένο υλικό. Όπως για παράδειγμα το μάρμαρο το οποίο είναι ειδικό για τη γλυπτική, γιατί δουλεύετε εύκολα σαν το βούτυρο. Σε γενικές γραμμές όμως η γλυπτική σαν τέχνη είναι δύσκολη και σκληρή. Δεν είναι όπως η ζωγραφική, έκανες ένα λάθος, το σβήνεις και μπορείς να το ξανακάνεις».
Η γλυπτική μπορεί να είναι η τέχνη και το κυρίαρχο χόμπι για τον κύριο Κατσανόπουλο όμως έχει αποκομίσει πολλά οφέλη και μία ηθική δικαίωση. Ο ίδιος μας αποκαλύπτει ότι: «Παρά το γεγονός ότι ζούμε σε μία νεκρή πόλη, ειδικότερα και στον τομέα της τέχνης, αυτό που κάνω όλα αυτά τα χρόνια το θεωρώ δώρο Θεού. Είναι πολύ παράξενο να παίρνεις μία άμορφη μάζα και να δημιουργείς. Να επισημάνω ότι όλα αυτά εδώ τα έργα είναι δικά μου καλλιτεχνήματα. Δεν με ενέπνευσε καμία εικόνα, όλα είναι δημιουργήματα του μυαλού μου. Ιδέες που μου έρχονται τα βράδια ή βιώματα και αναμνήσεις από την παιδική μου ηλικία, όπως το γλυπτό της γυναίκας που κουβαλάει στους ώμους της ξύλα».
Ο Φιλοκτήμων Κατσανόπουλος αποκαλεί ακόμα τον εαυτό του αυτοδίδακτο. Θεωρεί ότι οι καλλιτέχνες χωρίζονται σε δύο κατηγορίες.Σε εκείνους που γεννιούνται καλλιτέχνες και σε εκείνους που γίνονται ύστερα από σπουδές και μεγάλη προσπάθεια. «Δεν μου έδειξε ποτέ κανείς ούτε μία γραμμή», δήλωσε ο κύριος Κατσανόπουλος και υπογράμμισε ότι: «Μόνος σκέφτομαι τι ακριβώς θέλω να κάνω. Έπειτα κάνω ένα απλό σχέδιο για να μην το ξεχάσω. Στη συνέχεια μεταφέρω αυτό το σχέδιο πάνω στην ύλη, την άμορφη μάζα δηλαδή Και όσο προχωρώ τόσο αρχίζω να έχω επικοινωνία με το θέμα μου. Στο τέλος το αποτέλεσμα το βρίσκω πάντα καλύτερο από αυτό που είχα φανταστεί».
Ξεκινώντας με λίγα βήματα κάθε φορά ο κύριος Κατσανόπουλος βελτίωσε σημαντικά την τέχνη του. Περιγράφοντας τα έργα του αναφέρθηκε και στις πιο δύσκολες δημιουργίες του. «Έχω φτάσει πλέον στο σημείο να κάνω ακόμα και προτομές. Σε επαφές που είχα με σπουδαστές σχολών Καλών Τεχνών ενημερώθηκα ότι είναι ένα εξαιρετικά δύσκολο θέμα και είναι το μόνο το οποίο διδάσκονται, καθώς λίγα πράγματα μαθαίνουν πάνω στη γλυπτική εκτός από θεωρίες και τεχνικές. Το μόνο που σπουδάζουν πιο πολύ είναι η προτομή και σε αυτήν πάλι λίγοι είναι οι καλλιτέχνες που θα μπορέσουν να ανταπεξέλθουν και ελάχιστοι είναι αυτοί που θα αναδειχθούν και θα ακολουθήσουν αυτό το οποίο έχουν διδαχτεί. Διαφορετικά θα είχαμε πλημμυρίσει από τέχνη».
Ποιο είναι όμως άραγε το δύσκολο πράγμα στην τέχνη; Ο κύριος Κατσανόπουλος μας απάντησε ότι: «Το πιο δύσκολο είναι το θέμα. Στη συνέχεια έρχεται ο τρόπος εκτέλεσης του έργου. Σε ότι αφορά τη χρονική διάρκεια ολοκλήρωσης του, αυτή εξαρτάται αποκλειστικά από τη διάθεσή μας, τη δυσκολία του θέματος, αλλά και το υλικό που θα χρησιμοποιήσουμε. Αν για παράδειγμα είναι ξύλο, είναι ένα εύκολο σχετικά υλικό για να το δουλέψει κάνεις. Εγώ βέβαια προτιμώ το πολύ σκληρό ξύλο όπως είναι το καραγάτσι και όχι το φλαμούρι το οποίο ενδείκνυται για τη γλυπτική»
Ο λαϊκός Καστοριανός καλλιτέχνης δεν παρέλειψε ωστόσο να τονίσει ότι τα έργα του είναι κατάθεση ψυχής. «Ξεκίνησε από μία εσωτερική ανάγκη». υποστήριξε και συμπλήρωσε ότι: «Ένοιωθα την ανάγκη να κάνω πράγματα, να δημιουργήσω. Κάθε μου έργο έχει πάνω του και ένα κομμάτι της ψυχής μου».
Αξίζει, ωστόσο Να σημειωθεί ότι από τα υλικά που χρησιμοποιεί ο καλλιτέχνης αγοράζει μόνο το μάρμαρο. Όπως μας ενημέρωσε την πέτρα τη βρίσκει ο ίδιος στο ποτάμι του Νεστορίου, καθώς επιθυμεί να είναι ομοιογενής για να τη δουλέψει καλά. Σε ότι αφορά το ξύλο επισκέπτεται το χωριό του το Διαλεχτό όπου βρίσκει πολλά καραγάτσια. Χαρακτηριστικά μας είπε ότι: «Εκεί τα καραγάτσια έχουν αρρωστήσει και έχουν στεγνώσει. Υπάρχουν 100 έως 200 δέντρα τεράστια. Όταν, λοιπόν το δέντρο στεγνώσει από μόνο του και μείνει έτσι για αρκετό καιρό, όσα χρόνια και να το έχεις, να το σκαλίσεις , να δημιουργήσεις σε αυτό, παραμένει αναλλοίωτο».
Η δουλειά του συγκεκριμένου καλλιτέχνη έχει προβληθεί ποτέ; Ποια είναι η διάθεση σήμερα των τοπικών φορέων; Όπως μας ενημέρωσε ο κύριος Κατσανόπουλος πέρα από μία έκθεση που είχε γίνει πριν λίγα χρόνια στη νότια παράλια η εκάστοτε δημοτική αρχή τον καλεί μόνο για συγκεκριμένες δουλειές, όπως για παράδειγμα για τη δημιουργία της επιγραφής στην είσοδο της σπηλιάς του δράκου. Αρκετά έργα του κοσμούν, επίσης και την Παναγία Μαυριωτίσσης, ύστερα από πρόταση των ίδιων των ιερέων. «Βλέπω, δυστυχώς ότι ο τόπος μου και συγκεκριμένα οι τοπικοί φορείς δεν ανταποκρίνονται σε καμία από τις προτάσεις μου», τόνισε μετά λύπης ο καλλιτέχνης και συμπλήρωσε ότι: «Αυτό που θα ήθελα σε πρώτη φάση είναι να γίνει ένα υπαίθριο καλλιτεχνικό bazaar υπό την αιγίδα του δήμου όπως έχει γίνει παλιότερα με την Αλεξιάδα και για δύο ημέρες η πόλη είχε δεχτεί πολλούς ξένους επισκέπτες. Δυστυχώς οι εκδηλώσεις περιορίζονται σε χορευτικά και σουβλάκια. Είμαι απογοητευμένος και πικραμένος. Ελπίζω η νέα δημοτική αρχή να ανταποκριθεί να στηρίξει την τέχνη και τους τοπικούς καλλιτέχνες».
Ελένη Μελά.
