Ομιλία Ολυμπίας Τελιγιορίδου στη Διαρκή Επιτροπή Παραγωγής & Εμπορίου για το Σ/Ν του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων «Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση και ρύθμιση ειδικότερων ζητημάτων απολιγνιτοποίησης».
Ολυμπία Τελιγιορίδου: «Ευχαριστώ κύριε Πρόεδρε, κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Το ζήτημα που συζητάμε σήμερα είναι πάρα πολύ σημαντικό για την Περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας, καθώς μετά από το τελεσίγραφο του κυρίου Μητσοτάκη τον Σεπτέμβριο του 2019 στο συνέδριο του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή ότι κλείνουν οι λιγνιτικές μονάδες το ‘23 και το ‘28 η «Πτολεμαΐδα 5», φάνηκε ότι αυτό ήτανε μία πολύ πρόχειρη εξαγγελία, θα έλεγα ένα γονατογράφημα. Και αυτό φάνηκε γιατί από τη στιγμή εκείνη και μετά άρχισε η συζήτηση για να υπάρξει ένας σχεδιασμός μετάβασης που κατ’ ευφημισμόν ονομάζεται ‘δίκαια’.
Από την αρχή είναι φανερό ότι οι συντάκτες του σχεδίου δεν γνωρίζουν την περιοχή, δεν γνωρίζουν τα μειονεκτήματα της, δεν γνωρίζουν τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα και γι’ αυτό δεν κατάφεραν δύο χρόνια τώρα να αναπτύξουν ένα πρόγραμμα για την επόμενη μέρα προς όφελος των πολιτών. Κι έρχεται σήμερα η κυβέρνηση για να δημιουργήσει μία δομή υλοποίησης ενός σχεδίου που δεν υπάρχει. Φαίνεται, λοιπόν, ότι οι επιτροπές αυτές θα λειτουργούν κατά το δοκούν, βλέποντας και κάνοντας. Δεν υπάρχει σχέδιο, δεν υπάρχει δικαιοσύνη, δεν υπάρχει αναπτυξιακή προοπτική.
Στην Κοζάνη και στη Φλώρινα όλα όσα προβλέπονται φαίνεται ότι είναι με προχειρότητα, με ανεπάρκεια, χωρίς τεκμηρίωση, χωρίς χρονοδιαγράμματα και με δημιουργία στρατιάς ανέργων οι οποίοι δεν θα έχουν διέξοδο. Δεν έχουμε κανέναν συνεκτικό σχεδιασμό. Ακούγεται από πολλούς και λέγεται και στο σχέδιο υποτίθεται ότι θα γίνουν ενέργειες αποκατάστασης των ορυχείων. «Πότε θα γίνουν αυτές;» είναι η ερώτηση των πολιτών. «Σύντομα» απαντάει η κυβέρνηση. Μόνο με ευχές. Η αποκατάσταση των ορυχείων και η απόδοσή τους στους πολίτες και στην τοπική κοινωνία είναι βασική προϋπόθεση για την επόμενη μέρα.
Κι έρχεται αυτό το νομοσχέδιο, για παράδειγμα, να τροποποιήσει ακόμη και τον νόμο 4759 του 2020 για την αποκατάσταση, όπου λέει για παράδειγμα ότι σε δάση και δασικές εκτάσεις που δεν είναι εφικτή η αναδάσωση, ενώ με τον 4759 μπορούσαν να γίνουν φωτοβολταϊκά, τώρα θα μπορούν να γίνουν και άλλες δραστηριότητες παραγωγής ενέργειας, αποθήκευσης ενέργειας, εγκατάστασης υδρογόνου, εγκατάστασης βιομάζας. Γι’ αυτό και πιστεύω ότι υπάρχει ανεπάρκεια σε αυτόν τον σχεδιασμό που δεν εξασφαλίζει ούτε για τη Δυτική Μακεδονία την επόμενη μέρα αλλά ούτε και για τη χώρα την ενεργειακή της επάρκεια.
Δεν υπάρχει κανένας σχεδιασμός για τη στήριξη του πρωτογενούς τομέα. Για την αξιοποίηση του υδροφόρου ορίζοντα της περιοχή μας. Για τη μείωση του κόστους της αγροτικής ενέργειας, που με τις τελευταίες εξελίξεις έχει τριπλασιαστεί. Για την αξιοποίηση της ψηφιακής γεωργίας, ενώ μιλάμε για περίοδο κλιματικής κρίσης. Για τη στήριξη των ιδιαίτερων προϊόντων της περιοχής. Για την προσέλκυση νέων ανθρώπων στον πρωτογενή τομέα. Για τη στήριξη των συνεταιρισμών. Για την καινοτομία, την έρευνα και τη συνεργασία με το πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, που αυτή η κυβέρνηση από την πρώτη στιγμή απαξιώνει.
Επαναλαμβάνω ότι δεν υπάρχει γνώση για την περιοχή, για την πολιτισμική της ταυτότητα, την τουριστική της προοπτική, το φυσικό περιβάλλον, τον παραγωγικό εξωστρεφή χαρακτήρα που μπορεί να έχει ως μία περιοχή η οποία συνορεύει με τα Βαλκάνια και μπορεί να αξιοποιήσει αυτή τη γειτονία σε μεταφορές, σε εμπόριο, σε εκπαίδευση, σε τεχνολογία.
Δεν υπάρχει κανένας σχεδιασμός για δράσεις κυκλικής οικονομίας, για στήριξη μικρομεσαίων επιχειρήσεων, για τη στήριξη της εργασίας και της επιχειρηματικότητας. Και αντί η κυβέρνηση σε αυτή την περίοδο να προσελκύσει με κίνητρα στη Δυτική Μακεδονία νέες επενδύσεις, αντί να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας, δημιουργεί επιπλέον προβλήματα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα το πρόγραμμα που ανακοίνωσε από τον ΟΑΕΔ για 3.400 ανέργους για την Περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας. Ξέρετε, κύριε Υπουργέ, τι προβλέπει το πρόγραμμα αυτό; Ότι όλες οι επιχειρήσεις στη Δυτική Μακεδονία θα επιδοτούνται για την πρόσληψη ανέργων από την Κοζάνη και τη Φλώρινα. Αυτό προτρέπει, για παράδειγμα, τις επιχειρήσεις της Καστοριάς και των Γρεβενών να προσλαμβάνουν ανέργους όχι από την Καστοριά και τα Γρεβενά, αλλά από καθαρά λιγνιτικές περιοχές. Αντί να λύσει, λοιπόν, το πρόβλημα των ανέργων της Δυτικής Μακεδονίας δημιουργεί προϋποθέσεις να γίνονται ήδη στην Καστοριά, και αυτό είναι γεγονός, απολύσεις εργαζομένων ώστε να γίνει πρόσληψη με βάση το πρόγραμμα αυτό. Γνωρίζει η κυβέρνηση τα ποσοστά ανεργίας στην Καστοριά και τα Γρεβενά; Είναι αυτό σχέδιο δίκαιης μετάβασης; Είναι αυτό σχέδιο περιφερειακής συνείδησης; Ή είναι ένα σχέδιο «φύγε εσύ και έλα εσύ»; Μία πολιτική άλλα αντ’ άλλων. Έλλειψη ισόρροπης ανάπτυξης. Η κυβέρνηση έχει χρέος να δημιουργήσει θέσεις εργασίας και όχι να μετακυλήσει το πρόβλημα από τη μία Περιφερειακή Ενότητα της Δυτικής Μακεδονίας στην άλλη.
Έχω την ευθύνη, ως βουλευτής Καστοριάς, να εκφράσω και σε αυτή την επιτροπή την δυσαρέσκεια των πολιτών που εκπροσωπώ. Όλα τα προηγούμενα χρόνια και οι τέσσερις Περιφερειακές Ενότητες της Δυτικής Μακεδονίας είχαν αρνητικές συνέπειες σε άλλους τομείς λόγω της λιγνιτικής δραστηριότητας, ως άρρηκτα τμήματα της Δυτικής Μακεδονίας. Το στρεβλό υψηλό ΑΕΠ λόγω της ΔΕΗ οδηγούσε σε μειωμένα κονδύλια από την Ευρωπαϊκή Ένωση, τα Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης και το ΕΣΠΑ. Γρεβενά και Καστοριά όλα αυτά τα χρόνια λόγω της ΔΕΗ έχαναν επιδοτήσεις, έχαναν θέσεις εργασίας. Αυτές οι αρνητικές συνέπειες συνεχίζονται και τώρα, παρά τα μεγάλα λόγια των τοπικών στελεχών και του κυρίου Μουσουρούλη, που με βαρύγδουπες δηλώσεις διατυμπάνιζαν όλο το προηγούμενο διάστημα ότι στο σχέδιο αυτό θα υπάρχει μία ισορροπία. Προφανώς, οι καθαρά λιγνιτικές περιοχές έχουν το μεγάλο πρόβλημα και σε αυτό πρέπει να σκύψουμε. Δεν είναι όμως δυνατόν να μετακυλήσουμε το πρόβλημα αυτό σε δύο άλλες περιοχές που τα ποσοστά ανεργίας τους φτάνουνε στο 50% και αναφέρομαι στην Καστοριά και στα Γρεβενά.
Η απουσία ολιστικού σχεδίου θα οδηγήσει ολόκληρη την Περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας σε υψηλά ποσοστά ανεργίας, σε λουκέτα επιχειρήσεων και στην ερημοποίησή της. Δεν είναι δυνατόν να προκρίνεται μόνο η δημιουργία φαραωνικών φωτοβολταϊκών πάρκων εις βάρος των άλλων δραστηριοτήτων και χωρίς ουσιαστική διαβούλευση με την τοπική κοινωνία. Η διαβούλευση που γίνεται από την πρώτη στιγμή είναι κατόπιν εορτής και αφού έχουνε παρθεί οι αποφάσεις.
Συνεχίζεται με αυτόν τον σχεδιασμό η στρέβλωση του παρελθόντος που οδήγησε τον τόπο μας στη χρεοκοπία. Αυτό, με συγχωρείτε, αλλά δεν είναι σχέδιο για τον τόπο μας, είναι σχέδιο για τους λίγους. Για αυτούς που ξεκάθαρα ο κύριος Μητσοτάκης, μιλώντας τον Μάιο του 2020 στην εφημερίδα Bild, έλεγε πως θα ωφεληθούν από την απολιγνιτοποίηση ονομάζοντάς τους στις Γερμανικές εταιρείες των φωτοβολταϊκών.
Δεν μιλάμε, λοιπόν, για ένα δίκαιο σχέδιο για τη Δυτική Μακεδονία αλλά για ένα σχέδιο κοροϊδίας για την περιοχή μας. Μας αφήνετε απροστάτευτους ως πολίτες και αποδεικνύετε ότι η πολιτική σας είναι μακριά από τις αγωνίες και τους αγώνες του λαού της περιοχής μας. Ευχαριστώ».