(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)
Αγίου Γρηγορίου Νύσσης, «Λόγοι εις τους μακαρισμούς»
Λόγος α’
Συνέχεια από εδώ: http://www.pemptousia.gr/?p=407305
Η μακαριζόμενη πτωχεία
3. Αλλά ποιο κέρδος θα προκύψει από την μεγάλη αυτή δωρεά του Κυρίου, αν δεν ανακαλύψουμε το βαθύτερο νόημα που κρύβεται στο βάθος του λόγου; Γιατί και στην ιατρική πολλά φάρμακα από τα ακριβά και δυσεύρετα παραμένουν αχρησιμοποίητα και ανώφελα για όσους αγνοούν την αξία τους, μέχρι που να μάθουμε από τους ειδικούς σε τι είναι χρήσιμο το καθένα από αυτά.
Τι σημαίνει, λοιπόν, η πτωχεία του πνεύματος, με την οποία εξασφαλίζεται η κατάκτηση της βασιλείας των ουρανών;
Από την αγία Γραφή έχουμε μάθει δύο είδη πλούτου. Ο ένας είναι αξιοθαύμαστος και ο άλλος αξιοκατάκριτος. Και ο πλούτος των αρετών είναι θαυμαστός, ενώ ο υλικός και γήινος κατακρίνεται. Γιατί ο μεν ένας γίνεται κτήμα της ψυχής, ο δε άλλος είναι επιτήδειος για να εξαπατά τις αισθήσεις.
Γι αυτό ο Κύριος απαγορεύει να θησαυρίζουμε αυτόν, επειδή βρίσκεται εκτεθειμένος στα σκουλήκια για τροφή και τον επιβουλεύονται οι κλέφτες ( Ματθ. 6,19). Επιβάλλει δε να δείχνουμε προθυμία για τον πλούτο των ανωτέρων αγαθών, που η δύναμη της φθοράς δεν τον αγγίζει. Κι όταν λέγει σκουλήκια και κλέφτες, υπονοεί εκείνον που καταστρέφει τους θησαυρούς της ψυχής.
Συνεπώς αν η φτώχεια ξεχωρίζεται από τον πλούτο, ασφαλώς μπορούμε κατ’ αναλογία να μάθουμε πως υπάρχει και δύο ειδών φτώχεια. Η μία απορρίπτεται, η άλλη μακαρίζεται.
Εκείνος π.χ. που είναι φτωχός ως προς την σωφροσύνη, ή στερείται το πολύτιμο απόκτημα της δικαιοσύνης, ή της σοφίας, ή της σύνεσης, ή κάποιον άλλον από τους πολύτιμους θησαυρούς, αυτός αποδεικνύεται πεινασμένος, χωρίς κτήματα και φτωχός, άθλιος για τη φτώχεια και αξιολύπητος για την έλλειψη πολύτιμων κτημάτων.
Ενώ ο άλλος που θεληματικά στερείται όλα, όσα υπονοούνται γύρω από την κακία, και δεν έχει αποθηκεύσει στις αποθήκες του κανέναν από τους θησαυρούς του διαβόλου, αλλά έχει ζήλο πνευματικό και μ’ αυτόν θησαυρίζει για τον εαυτό του την φτώχεια από τα κακά, αυτός μπορεί να παρουσιασθεί από τον Κύριο ότι βρίσκεται μέσα στη μακάρια φτώχεια, της οποίας καρπός είναι η βασιλεία των ουρανών.
Από το βιβλίο Γρηγορίου Νύσσης, «Λόγοι εις τους μακαρισμούς», μετάφραση Αρχιμανδρίτης Παγκράτιος Μπρούσαλης, έκδοση Αποστολική Διακονία, Αθήνα.
Πηγή: https://www.pemptousia.gr/2024/09/agios-grigorios-nissis-ti-simeni-i-ptochia-tou-pnevmatos/