ΕΠΥ: Συγκριτικό βίντεο με δύο παιδιά δείχνει πώς φαίνονται τα συμπτώματα.
Υπάρχουν τρία κύρια συμπτώματα που καθορίζουν την Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας: η απροσεξία, η υπερκινητικότητα και η παρορμητικότητα. Τα συμπτώματα είναι αρκετά σοβαρά, ώστε να επηρεάζουν τη συμπεριφορά του παιδιού σε κοινωνικές καταστάσεις και στο σχολείο.
Η ΔΕΠΥ (Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας – Attention Deficit Hyperactivity Disorder – ADHD) είναι μια διαταραχή που επηρεάζει τη συμπεριφορά. Σύμφωνα με υπολογισμούς, περίπου 1 στα 10 παιδιά σχολικής ηλικίας έχει ΔΕΠΥ.
Στο βίντεο που ακολουθεί, θα δείτε ένα μοναδικό πείραμα. Η ψυχολόγος που ηγείται του πειράματος βάζει απέναντί της σε μια καρέκλα δύο παιδιά και απευθύνει στο καθένα ξεχωριστά τις ίδιες ακριβώς ερωτήσεις. Το ένα παιδί έχει διαγνωστεί με ΔΕΠΥ, ενώ το άλλο όχι.
Δείτε τις αντιδράσεις των δύο παιδιών, προσέξτε τις απαντήσεις τους και τον τρόπο που τις εκφέρουν (τόνος φωνής, αμεσότητα, διστακτικότητα κλπ) και προσπαθήστε να βρείτε ποιο από τα δύο παιδιά έχει Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας.
Τα παιδιά με ΔΕΠΥ εκδηλώνουν πολλές φορές συμπτώματα και από άλλες ψυχικές διαταραχές, όπως κατάθλιψη, άγχος και αντιθετική αρνητική διαταραχή. Επίσης, συχνά επιδεικνύουν χαμηλό επίπεδο αυτοπεποίθησης και μειωμένες κοινωνικές δεξιότητες. Πολλές φορές πέφτουν θύματα εκφοβισμού (bullying) στο σχολικό περιβάλλον και συμπεριλαμβάνονται πιο δύσκολα από τους συνομίληκούς τους σε κοινωνικές δραστηριότητες.
Τα παιδιά με ΔΕΠΥ είναι το ίδιο ευφυή και δημιουργικά παιδιά με τα άλλα παιδιά, αλλά συχνά οι γονείς πιστεύουν ότι η συμπεριφορά τους είναι «περίεργη» και «αλλοπρόσαλλη». Αυτό είναι λάθος. Σε κάθε περίπτωση μην βγάζετε ποτέ μόνοι σας ένα τέτοιο βιαστικό συμπέραμα. Αν υπάρχει κάτι που δεν καταλαβαίνετε στην συμπεριφορά του παιδιού, συμβουλευτείτε έναν εξειδικευμένο γιατρό.Τόσο η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας, όσο και ο αυτισμός, είναι διαταραχές που μπορεί να μην γίνουν εύκολα αντιληπτές από κάποιον που δεν ξέρει τι συμπτώματα παρουσιάζουν.
Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας: Συμπτώματα
Για να διαγνωστεί με ΔΕΠΥ ένα παιδί πρέπει να εμφανίζει τα συμπτώματα που θα δείτε παρακάτω για τουλάχιστον έξι μήνες.
Απροσεξία
Ο όρος απροσεξία αναφέρεται στην τάση του παιδιού να αποσπάται εύκολα. Είναι ένα από τα καθοριστικά χαρακτηριστικά στην Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας. Δείτε τι συμβαίνει στο παιδί:
Τα επαναλαμβανόμενα, απρόσεκτα λάθη είναι συμπτώματα της απροσεξίας. Η αδυναμία ενός παιδιού να δώσει προσοχή στις λεπτομέρειες, οδηγεί σε λάθη στο σχολείο και σε άλλους τομείς.
Το παιδί μπορεί να έχει πρόβλημα να εστιάσει στην δεδομένη εργασία που έχει μπροστά του. Αυτή μπορεί να είναι μια σχολική εργασία ή να είναι ένα παιχνίδι. Ένα παιδί με απροσεξία μπορεί να αρχίσει να βαριέται εύκολα αυτό που κάνει και να μην συγκεντρώνεται ποτέ σε αυτό.
Ένα παιδί που έχει απροσεξία λόγω ΔΕΠΥ μπορεί να έχει δυσκολία να ακούει προσεκτικά όταν του απευθύνουν το λόγο.
Επίσης, το παιδί έχει αδυναμία να ολοκληρώσει εργασίες. Αυτή η “αποτυχία” δεν οφείλεται σε άλλη αιτία, όπως η αντιδραστική συμπεριφορά, ή η αδυναμία να κατανοήσει τις οδηγίες.
Ένα παιδί με ΔΕΠΥ δεν μπορεί να διατηρήσει μια οργάνωση σε αυτό που κάνει.
Επίσης, δυσκολεύεται σε καταστάσεις που απαιτούν διαρκή πνευματική πίεση (πχ ένα πολύωρο διαγώνισμα στο σχολείο).
Λόγω της απροσεξίας, ένα παιδί με ΔΕΠΥ μπορεί να χάνει συχνά τα πράγματά του (βιβλία, παιχνίδια, μολύβια κλπ).
Έχει επίσης πρόβλημα να μην αποσπάται η προσοχή του από ένα “εξωτερικό” ερέθισμα. Για παράδειγμα, μπορεί να είναι στο δωμάτιο για να διαβάσει και να του τραβάνε την προσοχή τα φώτα των αυτοκινήτων, ή οι θόρυβοι απ’ έξω.
Τέλος, το παιδί έχει προβλήματα μνήμης και ξεχνάει εύκολα πληροφορίες
Υπερκινητικότητα
Υπερκινητικότητα είναι ένα χαρακτηριστικό της ΔΕΠΥ που αναφέρεται σε μια υπερβολική κατανάλωση σωματικής ενέργειας και υψηλής δραστηριότητας. Δείτε τι συμβαίνει στο παιδί:
Το να καθίσουν σε μια θέση μπορεί να είναι κάτι “αφόρητο” για τα παιδιά με ΔΕΠΥ. Δεν αντέχουν την “απραγία” και συνήθως σηκώνονται μετά από λίγα λεπτά.
Το παιδί διαρκώς τρέχει, σκαρφαλώνει και πηδάει από ένα αντικείμενο σε άλλο, όταν θέλει να παίξει.
Οι πιο “ήρεμες” δραστηριότητες, όπως τα επιτραπέζια παιχνίδια, είναι κάτι που ένα παιδί με ΔΕΠΥ απλά δεν μπορεί να φέρει εις πέρας όπως πρέπει.
Λόγω υπερκινητικότητας, το παιδί συνηθίζει να μιλάει διαρκώς και ακατάπαυστα.
Παρορμητικότητα
Παρορμητικότητα είναι ένα καθοριστικό χαρακτηριστικό στην Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας. Αφορά τις ενέργειες του παιδιού που δεν τις έχει σκεφτεί διεξοδικά προτού τις κάνει. Δείτε τι συμβαίνει στο παιδί:
Θα σας διακόπτει συνεχώς για να απαντήσει σε μια ερώτηση, προτού καν προλάβετε να την ολοκληρώσετε.
Το παιδί δυσκολεύεται να “περιμένει τη σειρά του”, όταν παίζει παιχνίδια ή κάνει άλλες δραστηριότητες.
Έχει τη συνήθεια να διακόπτει δύο άλλα άτομα που συνομιλούν μεταξύ τους, ή να παρεμβαίνει σε μια δραστηριότητα που κάνουν κάποιοι άλλοι, χωρίς εκείνο.