Αναλυτικά, ο εγγεγραμμένος άνεργος θα πρέπει μεταξύ άλλων να προσέξει:

– Να δηλώνει αληθή και πλήρη στοιχεία και να προσκομίζει τα αποδεικτικά και έγγραφα που απαιτούνται.

– Να συνεργάζεται με τον Εργασιακό Σύμβουλο για την κατάρτιση του Ατομικού Σχεδίου Δράσης (ΑΣΔ.). Εξαιρούνται οι εκπαιδευτικοί, οι οικοδόμοι και οι εργαζόμενοι που καθίστανται βραχυχρόνια άνεργοι, για τους οποίους η κατάρτιση σχεδίου είναι προαιρετική.

– Να αποτυπώνει στο σχέδιο αυτό, τους επαγγελματικούς στόχους του και να συμφωνεί για τις διαδοχικές ενέργειες που απαιτούνται για την εργασιακή και επαγγελματική του ένταξη.

– Να αναζητά ενεργά εργασία.

– Να συναινεί σε κατάλληλες θέσεις εργασίας εφόσον πληρούνται προϋποθέσεις όπως το ύψος της αμοιβής, η διάρκεια της απασχόλησης, ο χρόνος και τα ωράρια εργασίας, η απόσταση του χώρου εργασίας και οι συνθήκες εργασίας. Ο άνεργος δεν υποχρεούται να αποδέχεται θέσεις μερικής ή εκ περιτροπής απασχόλησης ή προσωρινής εργασίας. Επίσης, έχουν δικαίωμα απόρριψης θέσης όσοι αποδεδειγμένα πρόκειται να προσληφθούν σε μια μονιμότερη θέση εργασίας ή να ξεκινήσουν εκπαίδευση, αυτοαπασχόληση ή στρατιωτική θητεία (εντός του επόμενου εξαμήνου) ή να συνταξιοδοτηθούν (εντός του επόμενου έτους).

Θέσεις εργασίας και αποδοχές

Στο πλαίσιο του συμφωνημένου Ατομικού Σχεδίου Δράσης, εάν δεν έχουν παρέλθει δώδεκα πλήρεις και συνεχόμενοι μήνες ανεργίας, για να δεχθεί κάποιος άνεργος εργασία σε κάποια θέση που του προτείνεται, θα πρέπει οι αποδοχές να είναι τουλάχιστον ίσες με το 100% των αποδοχών της τελευταίας θέσης εργασίας του και σίγουρα όχι χαμηλότερες από τα εκάστοτε νόμιμα κατώτατα όρια νια τον κλάδο και το επάγγελμα.

Στην περίπτωση που έχουν παρέλθει 12 πλήρεις και συνεχόμενοι μήνες ανεργίας, για να συναινέσει ο άνεργος, θα πρέπει οι αποδοχές στην προτεινόμενη εργασία να είναι τουλάχιστον ίσες με το 90% των αποδοχών της τελευταίας θέσης εργασίας του, ενώ αν έχουν παρέλθει 18 πλήρεις και συνεχόμενοι μήνες ανεργίας, για να συναινέσει θα πρέπει οι αποδοχές να είναι τουλάχιστον ίσες με το 80% των αποδοχών της τελευταίας θέσης εργασίας του. Εφόσον πρόκειται για άνεργο που δεν είχε απασχοληθεί ποτέ ως μισθωτός στο παρελθόν ή είχε απασχοληθεί ως μισθωτός μη πλήρους απασχόλησης, ως “υποχρέωση” ορίζεται η συναίνεση σε κατάλληλες θέσεις εργασίας των οποίων οι αποδοχές είναι τουλάχιστον ίσες με τα εκάστοτε νόμιμα κατώτατα όρια σύμφωνα με τον κλάδο και το επάγγελμα.

Παράλληλα, οι άνεργοι έχουν και άλλες υποχρεώσεις, που αφορούν την κατάρτιση και την απασχόληση.

Συγκεκριμένα, προβλέπεται ότι για να διατηρήσει την ιδιότητα του εγγεγραμμένου στον ΟΑΕΔ, ο άνεργος πρέπει:

– Να συμμετέχει στα προτεινόμενα από τον οργανισμό προγράμματα συμβουλευτικής, κατάρτισης, απόκτησης εργασιακής εμπειρίας, απόκτησης δεξιοτήτων, προσόντων και ενίσχυσης της πιθανότητας ανάληψης μιας θέσης εργασίας που συμφωνούνται στο πλαίσιο του Α.Σ.Δ. και στα οποία ο άνεργος έχει δωρεάν πρόσβαση.

– Εάν έχουν παρέλθει δεκαοκτώ πλήρεις και συνεχόμενοι μήνες από την κατάρτιση του ατομικού σχεδίου δράσης και δεν έχει βρει εργασία, είτε μέσω ατομικών του ενεργειών, είτε μέσω σχετικής υπόδειξης από τον εργασιακό σύμβουλο ή εάν έχει εμπλουτιστεί το βιογραφικό του, να προβαίνει σε συνεργασία με αυτόν, σε επικαιροποίηση του σχεδίου, ώστε να μπορεί ο σύμβουλος να υποδείξει νέα κατάλληλη θέση εργασίας.

Ο άνεργος θα πρέπει επίσης, να ενημερώνει τον εργασιακό του σύμβουλο ή τον αντικαταστάτη του ή τον προϊστάμενο τους, με κάθε πρόσφορο μέσο:

α) αν βρει εργασία έστω και προσωρινή ή συντρέχει άλλος λόγος διαγραφής του από το Μητρώο Ανέργων ή αναστολής ή διακοπής της τυχόν επιδότησης του, εντός οκτώ ημερών και οπωσδήποτε πριν από την επομένη ανανέωση του δελτίου ανεργίας ή την έκδοση βεβαιώσεων ανεργίας ή τη λήξη του μήνα επιδότησης,

β) πριν από την αναχώρηση σε περίπτωση μετάβασης στο εξωτερικό για χρονικό διάστημα που υπερβαίνει τις είκοσι ημέρες ανά ημερολογιακό έτος. Σε περίπτωση αλλαγής του τόπου κατοικίας του ή διαμονής του, να δηλώσει εντός είκοσι ημερών και οπωσδήποτε κατά την επόμενη ανανέωση του δελτίου ανεργίας ή την επόμενη αυτοπρόσωπη του εμφάνιση, τη νέα του διεύθυνση, είτε ηλεκτρονικά, είτε υποβάλλοντας υπεύθυνη δήλωση του, επισυνάπτοντας ταυτόχρονα τα σχετικά δικαιολογητικά, στο κατάστημα του Οργανισμού, που είναι κατά τόπο αρμόδιο για τη νέα του διεύθυνση.

Σημαντικό θεωρείται επίσης, εφόσον λαμβάνει τακτική επιδότηση ανεργίας, να εμφανίζεται αυτοπροσώπως σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο.

Τέλος, για την τήρηση των υποχρεώσεών του, ο άνεργος θα πρέπει να συνεργάζεται με τα ορισμένα από τον οργανισμό ελεγκτικά όργανα και να ανταποκρίνεται εντός δέκα ημερών, είτε με την προσέλευση του στο τοπικό κατάστημα όταν προσκαλείται είτε με την προσκόμιση ή αποστολή εγγράφων και λοιπών στοιχείων, όταν του ζητείται, με παράταση της προθεσμίας στις δικαιολογημένες περιπτώσεις κωλύματος.