Αιματουρία είναι η παρουσία ερυθρών αιμοσφαιρίων στα ούρα.
Εισαγωγή : Αιματουρία είναι η παρουσία ερυθρών αιμοσφαιρίων στα ούρα. Αξιολογείται όταν υπάρχουν πάνω από 2 (δύο) ερυθρά αιμοσφαίρια ανά οπτικό πεδίο. Δεν αποτελεί ασθένεια αλλά σύμπτωμα νόσου, η αιματουρία χρήζει διερεύνησης.
Ποια είναι τα είδη (χαρακτήρες) της αιματουρίας;
Μακροσκοπική αιματουρία ή εμφανής όταν τα ούρα χρωματίζονται ερυθρά
Μικροσκοπική αιματουρία ή αφανής όταν η ποσότητα των ερυθρών αιμοσφαιρίων είναι μικρή και τα ούρα διατηρούν το κίτρινο χρώμα τους
Αρχική αιματουρία εμφανίζεται μόνο στην αρχή της ούρησης προέρχεται συνήθως από την ουρήθρα (ουρηθρίτιδα, στένωμα ουρήθρας)
Τελική αιματουρία εμφανίζεται μόνο στο τέλος της ούρησης παθολογία στον κυστικό αυχένα ή στο τρίγωνο της ουροδόχου κύστης
Ολική αιματουρία όταν τα ούρα είναι καθόλη την διάρκεια της ούρησης αιματηρά, η αιματουρία προέρχεται από την (ουροδόχο κύστη ή το ανώτερο ουροποιητικό)
Ανώδυνη αιματουρία είναι η αιματουρία χωρίς την παρουσία του πόνο (π.χ νεοπλασίες ουροποιητικού)
Επώδυνη αιματουρία είναι η αιματουρία με την παρουσία του πόνου (λοίμωξη, απόφραξη – κωλικός ουρητήρα, λιθίαση)
Διαλείπουσα αιματουρία, είναι συχνό φαινόμενο στους ενήλικες. Πρέπει να διερευνάται σε ηλικιωμένους ασθενείς λόγω της αυξημένης συχνότητας σε αυτούς κακοηθειών του ουροποιητικού.
Εμμένουσα αιματουρία, είναι συνήθως δείκτης κάποιας υποκείμενης νόσου και χρήζει διερεύνησης.
Ποιά είναι τα αίτια της αιματουρίας;
Καρκίνος της ουροδόχου κύστης, λοίμωξη της ουροδόχου κύστης (ουρολοίμωξη), κυστίτιδα, ξένο σώμα στην ουρήθρα, τραυματισμός γεννητικών οργάνων, σπειραματονεφρίτιδα, νεφρίτιδα (φλεγμονή των νεφρών), καρκίνος του νεφρού, νεοπλάσματα αποχετευτικής μοίρας (νεφρικής πύελου, ουρητήρα), νεφρική ανεπάρκεια, λοίμωξη του νεφρού, νεφρολιθίαση, πολυκυστική νόσος των νεφρών, καρκίνος του προστάτη, πυελονεφρίτιδα (λοίμωξη των νεφρών),πρόσφατη χειρουργική επέμβαση του ουροποιητικού συστήματος ή περιτομή ή βιοψία, σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, τραυματισμός ουροποιητικού συστήματος.
Άλλα αίτια αιματουρίας: Αντιπηκτικά φάρμακα, αιμορροφιλία, αιμορραγικός πυρετός, θρόμβος των αιμοφόρων αγγείων του νεφρού, λευχαιμία, δρεπανοκυτταρική αναιμία, φυματίωση του νεφρού, ασθένεια του Von Willebrand
Παράγοντες πού λαμβάνονται υπόψη
Φαρμακευτικά σκευάσματα : καρδιαγγειακών παθήσεων (Salospir, Sintrom, Plavix), φάρμακα για την φυματίωση, καθαρτικά, βιταμινούχα σκευάσματα
Παράγοντες πού λαμβάνονται υπόψη
Ορισμένες τροφές, παντζάρια ή γλυκά που περιέχουν χρωστικές
Έντονη σωματική άσκηση, ποδόσφαιρο, μαραθώνιος, κολύμβηση,κωπηλασία
Διαγνωστική προσέγγιση
Ιστορικό, ατομικό (άλγος, καύσος κατά την ούρηση, λιθίαση, κάπνισμα , έκθεση σε βιομηχανικές ουσίες), οικογενειακό ιστορικό
Ηλικία του ασθενούς το συχνότερο αίτιο μακροσκοπικής αιματουρίας σε ασθενείς άνω των 50 ετών είναι ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης
Κλινική εξέταση, κατά την εκτίμηση μίας αιματουρίας πρέπει να αξιολογείται και η ανεύρεση πηγμάτων αίματος, είναι ένδειξη μεγάλης αιμορραγίας από το ουροποιητικό
Διαγνωστική προσέγγιση
Εργαστηριακός έλεγχος, εξετάσεις ούρων θα αποδείξει την ύπαρξη ερυθρών αιμοσφαιρίων στο δείγμα ούρων, μικροσκοπική εξέταση ούρων διάκριση σπειραματικής προέλευσης της αιματουρίας ή όχι, κυτταρολογική εξέταση για την ανίχνευση πιθανής κακοήθειας σε άτομα συνήθως προχωρημένης ηλικίας (ανίχνευση όγκων ουρ/χου κύστης με υψηλού βαθμού κακοήθεια)
Εξετάσεις αίματος (γενική αίματος – Hct, Hgb), έλεγχος πηκτικότητας (INR)
Διαγνωστική προσέγγιση
Ακτινολογικός έλεγχος
Απλή ακτινογραφία ΝΟΚ, υπερηχογράφημα νεφρών, ουροδόχου κύστης, προστάτη (echo) ενδοφλέβια πυελογραφία (IVP), αξονική τομογραφία (CTAKO),μαγνητική τομογραφία (MRI), σπινθηρογράφημα νεφρών, ουρηθροκυστεοσκόπηση (cysto), ουρητηροσκόπηση (URS) – Βιοψίες βλαβών
Συμπερασματικά : η θεραπεία της αιματουρίας εξαρτάται από το αίτιο που την προκαλεί, η αιματουρία οποιουδήποτε βαθμού στους ενηλίκους θα πρέπει να θεωρείται εκδήλωση κακοήθους νόσου του ουροποιητικού μέχρις αποδείξεως του αντιθέτου, κάθε αιματουρία δεν σημαίνει και νεόπλασμα του ουροποιητικού, αλλά όμως σίγουρα ο ασθενής πρέπει να απευθυνθεί άμεσα στον ειδικό ιατρό.
Από την στήλη υπέρ υγείας ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΝΕΑ ΚΑΣΤΌΡΙΑ
Επιμέλεια Δώρα Κωτσοπούλου