Το τελευταίο διάστημα πληθαίνουν οι φωνές που κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τη δραματική μείωση του πληθυσμού της πόλης και του νομού γενικότερα.
Αν πραγματικά αληθεύουν οι αριθμοί που ακούγονται, για συρρίκνωση του πληθυσμού της πόλης σε τετραψήφια νούμερα, αυτό σημαίνει ότι η Καστοριά κατοικείται από λιγότερους κατοίκους σε σχέση με το πρώτο διάστημα μετά την απελευθέρωσή της, όταν ο πληθυσμός υπερέβαινε τις δέκα χιλιάδες.
Η θλιβερή, ομολογουμένως, αυτή διαπίστωση, εύλογα δημιούργησε έντονο προβληματισμό και έδωσεαφορμή να ασκηθούν πολλές κριτικές για την ορθότητα προγενέστερων επιλογών σε τοπικό επίπεδο, ως παράγοντα που φέρει μεγάλο μέρος ευθύνης για την παρούσα κατάσταση. Δεν μπορεί, βέβαια, να αγνοήσει κανείς τις παρενέργειες τηςοικονομικής κρίσης των τελευταίων χρόνων, των αντίστοιχων περιόδων κρίσης της Γούνας και κάποιων αστοχιών στον τομέα του Τουρισμού.
Αναφορικά, ωστόσο, μετις κατά καιρούς κρίσιμεςεπιλογές και αποφάσεις που έχουν ληφθεί σε τοπικό επίπεδο, ορισμένες απ` αυτές καθόρισαν το μέλλον πολλών γενεών, όπως για παράδειγμα, η επιλογή της θέσης του νοσοκομείου, που όχι απλώς έκρινε, αλλά στην κυριολεξία στοίχισε ζωές. Και με δεδομένο ότι το επικρατέστερο κριτήριο επιλογής της θέσης ενός νοσοκομείου ή ενός ανοιχτού θεάτρου δεν μπορεί να είναι η θέα, το πρόβλημα της ταχείας και έγκαιρης πρόσβασης στο νοσοκομείο, εξακολουθεί να ταλανίζει. Αλλά και η απλή προσέγγιση αλλά και αποχώρηση από το “θεατράκι του βουνού”, από ένα δρόμο επικίνδυνο, επικλινή, μεένα,ουσιαστικά, ρεύμα κυκλοφορίας, που και αυτό μετατρέπεται σε πάρκινγκ, λόγω της παντελούς έλλειψης χώρου στάθμευσης, αποτελεί σταυρόλεξο για δυνατούς λύτες.
Πολλά άλλα παραδείγματα ατυχών επιλογών και παραλείψεων, μείζονος ή ήσσονος σημασίας, θα μπορούσε να παραθέσει κανείς. Ας μην αναφερθούμεστο θέμα του πνευματικού κέντρου ή στο πολύπαθο ζήτημα του κολυμβητηρίου, θα περίμενε όμως κανείς, να μη διαθέτει αυτή τη στιγμή η πρωτεύουσατου νομού ένα μόνο κλειστό γυμναστήριο, όσα δηλαδή και χωριά μερικών εκατοντάδων -στην καλύτερη περίπτωση-κατοίκων. Επίσης, θα ήταν αυτονόητη η ύπαρξη μίας, τουλάχιστον, αίθουσας πολλαπλών χρήσεων σε ένα σχολικό συγκρότημα εικοσιπέντε αιθουσών, που στις αρχές της δεκαετίας του `80 ήρθε να αποσυμφορήσει το μοναδικό, μέχρι τότε, κτίριο δευτεροβάθμιας εκπ/σης της πόλης.Η εκ των υστέρων, μετά από χρόνια, ενοποίηση τριών συνεχόμενων αιθουσών, που εξακολουθούν να μοιράζονται τα δύο λύκεια, αποτέλεσε λύση ανάγκης.Σημειωτέον ότι, το προϋπάρχον κτίριο της Ομόνοιας, διέθετε τέτοια αίθουσα από κατασκευής του.
Δεν θα ήταν, από την άλλη, ενδεδειγμένο, κάποιες κινήσεις που δεν ευοδώθηκαν, να μας οδηγήσουν στην παρούσα περίσταση σε ατολμία και αδράνεια, ενόψειτου φόβου νέων άστοχων ή ατελέσφορων αποφάσεων, τη στιγμή ακριβώς που ο τόπος έχει ανάγκη από τολμηρές και δυναμικές πρωτοβουλίες. Σε ένα παράδειγμα θα περιοριστώ, το καραβάκι του δήμου, που θεωρώ ότι αποτέλεσε μια υπέρβαση αναγκαία για την πόλη και τη λίμνη της, αλλά υψηλού-όπως εκ των υστέρων αποδείχτηκε-ρίσκου, πριν όμως εκδηλωθεί η οικονομική κρίση και σε μια περίοδο, κατά την οποία ο τουρισμός πρόβαλλε και εξακολουθεί να αποτελεί, ελπιδοφόρα και εναλλακτική της”μονοκαλλιέργειας” της Γούνας, προοπτική.
Η Καστοριά -η πόλη και η ευρύτερη περιοχή- όχι μόνο επιβίωσε στο πέρασμα των αιώνων, αλλά και σημείωσε τη γνωστή,ανά το Πανελλήνιον, άνθηση και ακμή, τόσο σε περιόδους ειρηνικές, όσο και σε συνθήκες κρίσης, κατοχής και πολέμου. Το ίδιο θα συμβεί και τώρα. Κάτι τέτοιο, χωρίς να παραβλέπουμε τη γενικότερη οικονομικοκοινωνική και διεθνή συγκυρία, επαφίεται στην επινοητικότητα, τη φαντασία, την τόλμη και την πρωτοβουλία που γεννά η αγάπη για αυτήν την πόλη, η ελπίδα και η προοπτική για τα παιδιά της. Και, για να παραφράσουμε τη γνωστή φράση του Χαρίλαου Τρικούπη, η Καστοριά«προώρισται» να ζήσει και θα ζήσει.
Μάνου Πέτρος