Εχουμε συνηθίσει να αποδίδουμε όλες τις ευρείας κλίμακας κοινωνικές αλλαγές στην λειτουργία του Κράτους. Ορισμένες όμως από αυτές οφείλονται και στην λειτουργία της ιδιωτικής πρωτοβουλίας.
Μέχρι στιγμής η ευρύτερη περιοχή του νομού Καστοριάς έχει μείνει έξω από τις επιρροές των κυμάτων λαθρομετανάστευσης* για δυο κυρίως αιτίες. Λόγω της εκτός και επί τα αυτά γεωγραφικής της θέσης αλλά και λόγω της χείριστης οικονομικής της κατάστασης. Μια περιοχή, που αδυνατεί να θρέψει τον ίδιο της τον γηγενή πληθυσμό, σαφώς και δεν μπορεί να αποτελέσει δέλεαρ για κανέναν ξένο.
Η κατάσταση αυτή ωστόσο, τον τελευταίο καιρό, τείνει να διαφοροποιηθεί άρδην, όχι τόσο επειδή η Καστοριά εντάχθηκε σε κάποιο κυβερνητικό πρόγραμμα μετεγκατάστασης και διασποράς μεταναστών (μένει να δούμε για πόσο καιρό ακόμα θα αποφεύγουμε κάτι τέτοιο…) αλλά επειδή τα περιφερειακά ξενοδοχεία της περιοχής μας, με δική τους πρωτοβουλία, προσκαλούν για φιλοξενία ομάδες αλλοεθνών.
Ο νομός μας αυτή την στιγμή διαθέτει τον μεγαλύτερο και πλέον διασκορπισμένο πληθυσμό ξενοδοχειακών μονάδων ολόκληρης της περιφέρειας. Ξεπερνά κατά πολύ όλους τους υπόλοιπους νομούς της Δυτ. Μακεδονίας, ακόμη και τον μεγαλύτερο της κεντρικότερο και διαμεταγωγικά κινητικότερο νομό Κοζάνης.
Γιατί συνέβη αυτό?
Επειδή έτσι!
Επειδή οι Καστοριανοί επιχειρηματίες ανέκαθεν ειδικευόταν στο να μιμούνται και να αντιγράφουν ο ένας τις επιλογές του άλλου. Όταν άκουσαν ότι ο τουρισμός ‘τραβάει’, ρίχτηκαν όλοι τους με τα μούτρα στον τομέα. Χτίσανε ξενοδοχεία οπουδήποτε είχαν την ευχέρεια να χτίσουν, δίχως καθόλου -ή δίχως άξιες λόγου- μελέτες βιωσιμότητας. Το αποτέλεσμα ήταν πως γρήγορα βιώσαν ένα σπιράλ υπανάπτυξης και αποδόμησης το οποίο καταβρόχθισε όλα τους τα αποθεματικά και τους έθεσε ενώπιον αμείλικτων διλημμάτων.
Τα διλλήματα αυτά, λόγω κυρίως των ουσιαστικά ανύπαρκτων τουριστικών υπηρεσιών της περιφέρειας και των Δήμων, λόγω της έλλειψης αποδοτικής στρατηγικής και λόγω της απουσίας σοβαρού ξενοδοχειακού συνδικαλισμού, ο κάθε επιχειρηματίας κατέληξε να τα αντιμετωπίζει πρακτικά ολομόναχος.
Και εκεί επάνω στον προβληματισμό του «είτε κάνω κάτι γρήγορα/ είτε κλείνω», κατέληξε σε μια λύση απόγνωσης: Την συνεργασία του με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ και την προσέλκυση ομάδων λαθρομεταναστών προς φιλοξενία στην μονάδα του για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα.
Οι ξενοδόχοι οι οποίοι προχωρούν σε τέτοιου είδους συνεργασίες ελπίζουν φυσικά και ενδόμυχα πως αυτές θα συνιστούν περιορισμένες χρονικά λύσεις από τις οποίες θα σπεύσουν να απαλλαχθούν ευθύς μόλις η κατάσταση ‘στρώσει’.
Μόνον που -αν και ξενοδόχοι- λογαριάζουν δίχως τον ξενοδόχο. Γιατί η κατάσταση αποκλείεται να στρώσει γι όσο διάστημα τα δεδομένα παραμένουν ίδια ή χειροτερεύουν έτι περαιτέρω. Είναι αδύνατον έλεγε ο Αϊνστάιν να περιμένεις διαφορετικά αποτελέσματα όταν χρησιμοποιείς ξανά και ξανά τα ίδια μέσα.
Εφ’ όσον η τουριστική στρατηγική της περιφέρειας παραμένει ίδια και δεν στρέφεται με σοβαρότητα στον εξωτερικό τουρισμό και εφ’ όσον οι κατά τόπους αυτοδιοικήσεις δεν προχωρούν σε εκτεταμένα και φιλόδοξα σχέδια αναβάθμισης του τουριστικού προιόντος που βρίσκεται στα χέρια τους, όλες οι μονάδες φιλοξενίας θα είναι εσαεί καταδικασμένες να φυτοζωούν, μέχρι τελικής πτώσης. Πτώσης την οποία ούτως ή άλλως επιταχύνει και ο αθέμιτος εν πολλοίς ανταγωνισμός από τα airb&b των αφανών και μουλωχτών ‘νοικοκυραίων’…
Με αυτόν τον τρόπο, οι μονάδες εκείνες οι οποίες τώρα στρέφονται κι ανοίγουνε τις πύλες τους στους λαθρομετανάστες της Υπατης Αρμοστείας, θα συνεχίσουν να συνεργάζονται μαζί της για όσο τους το ζητείται. Δίχως εναλλακτική!
Συν το ότι θα έχουν να αντιμετωπίζουν τις διάφορες ιδεοπολιτικές ενστάσεις από τους ντόπιους πληθυσμούς, συν τις αρνητικές αξιολογήσεις από την όποια μάζα των κανονικών τουριστών. Γιατί μπορεί να μην είναι (και σίγουρα δεν είναι) ηθικά πολιτικά και επιχειρηματικά σωστό, ωστόσο τα ξενοδοχεία αυτής της κατηγορίας ουσιαστικά κατεβαίνουν κλίμακα και «καίγονται» τουριστικά. Ακόμη και αν ο τουρισμός στην περιοχή τους επανέλθει σε προ κρίσης μεγέθη, οι μονάδες αυτές θα είναι οι τελευταίες που θα επωφεληθούν από αυτή την αλλαγή. Θα έχουν δυστυχώς στιγματιστεί άπαξ δια παντός ως ‘ξενοδοχεία λαθρομεταναστών’. Σε μικρές και κουτσομπολίστικες κοινωνίες περιφερειών, ένας τέτοιος χαρακτηρισμός είναι με το παραπάνω αρκετός για να βγάλει τον οποιονδήποτε από το επιχειρηματικό παιχνίδι.
___________________________
*Χρησιμοποιώ συνειδητά, ως απολύτως δόκιμο, τον όρο «λαθρομετανάστης» προκειμένου να προσδιορίζω, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, τους ανθρώπους εκείνους οι οποίοι δεν είναι πρόσφυγες και εισέρχονται, άνευ επίσημων παραστατικών, σε μια ξένη χώρα που δεν συνορεύει με την δική τους.
_______________________________
Λεωνίδας Εκιντζόγλου
/images.search.yahoo.com/yhs ΦΩΤΟΓΡΑΦΊΑ