Στην Καστοριά, όπως κι αν περπατήσεις, όποιον δρόμο και αν πάρεις, προς όποια κατεύθυνση και αν κινηθείς, τελικά θα διαπιστώσεις πως βαδίζεις σε επάλληλους κύκλους
, οι οποίοι, αργά ή γρήγορα, θα σε επιστρέψουν στο σημείο εκκίνησης. Θα είναι σαν να μην έχεις κουνήσει ρούπι από εκεί, σαν ολόκληρη η προσπάθεια σου να μετακινηθείς, να αλλάξεις θέση να πας ‘κάπου’ να μην έχει καταλήξει πουθενά.
Στα χρόνια που μεσολαβούν ανάμεσα στην παιδική τους ηλικία και στην ενηλικίωση, οι ορεσίβιοι Καστοριανοί, σιγά-σιγά αντιλαμβάνονται την ιδιομορφία αυτή της πόλης τους, Αυτή κατακαθίζει μέσα τους σαν συνειδητοποίησης μιας ματαιότητας, μετατρέπεται σταδιακά σε φιλοσοφία, σε ιδέα και νοοτροπία, που όλο κι αυγατίζει μέχρι που καταφέρνει να τους καταστήσει εσωστρεφείς και παθητικούς
. Κι ενώ είναι αλήθεια ότι πρόγονοι τους οι Ορέστες ήταν το πιο πολεμόχαρο μακεδονικό φύλλο κι ο δολοφόνος του Φιλίππου καταγόταν από εδώ, οι σύγχρονοι Καστοριανοί δεν φαίνεται να ‘χουνε κληρονομήσει τίποτε το μαχητικό.
Η Καστοριά κι η Σπάρτη υπήρξαν -για δικούς τους λόγους η κάθε μια- τα δυο πατροπαράδοτα προπύργια του νεότερου ελληνικού συντηρητισμού.
Ό,τι και αν συνέβαινε αλλαχού, ό,τι πολιτικό κλίμα κι αν αναπτυσσόταν στην υπόλοιπη χώρα, στην Καστοριά και στην Σπάρτη οι ημέρες των εκλογών συνιστούσαν ανυπερθέτως κι αταλάντευτα εορτές νίκης της Δεξιάς. Οποιονδήποτε υποψήφιο και αν συνιστούσε το κόμμα, αυτός εκλέγονταν.
Συνήθως ήταν άνθρωπος νορμάλ, αλλά το ίδιο θα ‘κανε κι αν είχε δυο κεφάλια και δεκαοκτώ χέρια και την μύτη κολλημένη ανάποδα στο πίσω μέρος του κεφαλιού του. Αρκούσε να έχει το κομματικό χρίσμα… Ετσι την τελευταία πεντηκονταετία η πόλη εξειδικεύτηκε στην ψήφιση Δημάρχων ήσσονων τόνων. Δημάρχων που κατά κύριο λόγο περιοριζόταν στο να παρατηρούν την κίνηση από το παράθυρο του γραφείου τους.
Ολοι τους ήταν μια χαρά άνθρωποι, πετυχημένοι επαγγελματίες, εξαιρετικοί οικογενειάρχες, καλοσυνάτοι, ευγενείς, προσηνείς αστοί. Εκκλησιαζόταν τακτικά, έβγαιναν βόλτες τις γιορτές με τα παιδιά τους, χαιρετούσαν με χαμόγελο, παίζανε τάβλι και κερνούσαν τα ποτά, αλλά είχαν όλοι τους μια κοινή ιδιομορφία.
ΔΕΝ ήσανε κατάλληλοι για Δήμαρχοι. Κι αυτό συνιστά κρίση εκ του αποτελέσματος της όλης τους θητείας. Με την εξαίρεση την α’ τετραετία του γιατρού Παπουλίδη, όλοι οι υπόλοιποι που παρέλασαν από τον δημαρχιακό θώκο, από την μεταπολίτευση και μετά, προσέφεραν τα λιγότερα δυνατά σε αυτήν την πόλη.
Ηταν, σαν να ήταν αναμεταξύ τους προσυνεννοημένοι. Σαν, την ημέρα της ορκωμοσίας τους, να έδιναν ιερό και μουγγό όρκο, ‘δεν θα κάνω τίποτα που να διασαλεύσει τον ύπνο αυτού του άστεως’.
Ο μόνος τρόπος να βγει κάποιος από την Καστοριά είναι να διέλθει μέσα από έναν νοητό λαιμό μπουκαλιού. Από μια στένωση του εδάφους και του αστικού ιστού, στο σημείο που το νησί που ήταν κάποτε η περιοχή ενώνεται με το υπόλοιπο οροπέδιο, με το αρχαίο ‘Αργαίο πεδίο’ κατά πως το αποκαλούσε ο μακαρίτης ο Ηρόδοτος…
Κατά αναλογία λοιπόν και η όποια πολιτική αλλαγή είναι να συμβεί στην Καστοριά θα πρέπει να συμβεί με τους πόνους μιας κύησης.
Να αποφασίσουν δηλαδή μια μέρα οι κάτοικοι να ξεφύγουν από τα τετριμμένα,, από την πολιτική ρουτίνα αιώνων και να βγάλουν ως δήμαρχο τους έναν άνθρωπο που να έχει σχέδιο και τσαγανό και όρεξη να συγκρουστεί με θεούς και δαίμονες για την ευημερία αυτού του τόπου.
Λεωνίδας Εκιντζόγλου