Τα πουλιά της λίμνης και ειδικότερα αυτά που συναθροίζονται κατά μήκος της νοτιοανατολικής παραλίας έχουν τόσο πολύ εξαρτηθεί διατροφικά από τον άνθρωπο, ώστε να αναγνωρίζουν ακόμα και τα τρόφιμα που αυτός κουβαλά στα χέρια του.
Δοκιμάστε να περάσετε με ένα καρβέλι ψωμί πλάι από τις χήνες που βόσκουν στο όποιο γρασίδι των καφετεριών. Θα σας πάρουν τα αυτιά με τα κρωξίματα τους, ορμώντας πάνω σας όλες μαζί απ΄ όλες τις πλευρές ταυτόχρονα.
Εχω δει ξένους, ακόμα και δυο μέτρα μπόι άνδρες μουσάτους, να οπισθοχωρούν ατάκτως –μερικούς να το βάζουνε κανονικά στα πόδια- ερμηνεύοντας λάθος όλη αυτή την χηνοπολιορκία, σαν μια άκρως επιθετική κι επικίνδυνη συμπεριφορά. .. Που ασφαλώς και δεν είναι! Απλώς πεινάνε τα ζωντανά και αυτός είναι ο μόνος τρόπος που έχουν να το διαδηλώνουν. Φασαριόζικος και ορμητικός.
Οσοι συχνάζουν σε αυτή την πλευρά της Καστοριάς, θα τόχουν σίγουρα από καιρό διαπιστώσει πως είναι πολλοί οι περίοικοι πούχουν μαλακή καρδιά και ρέπουν προς το καλό, ρίχνοντας καθημερινά στα πτηνά ό,τι τροφή έχουν διαθέσιμη.
Είναι επίσης πολλοί και οι ξένοι που κάνουνε το ίδιο. Ισως για λόγους τζερτζελέ μερικοί από αυτούς, ίσως στα πλαίσια της προσπάθεια τους να εξασφαλίσουν μερικά εντυπωσιακά ενσταντανέ, ωστόσο, ναι, στην πλειοψηφία τους το κάνουν. Ταΐζουν τα πουλιά με ό,τι έχουν διαθέσιμο. Πέρα από το κλασσικό ψωμάκι, έχω δει να ρίχνουν και πιτόγυρα, κρουασάν, ποπ κορν, γαριδάκια, τσιπς, πασατέμπους, μερικοί το φτάνουν μέχρι τις πάστες και προχθές είδα από μακριά με τα ίδια μου τα μάτια καταστηματάρχισσα να κουβαλά και να αδειάσει μέσα στην λίμνη ένα ολόκληρο ταψί με πεϊνιρλί ή κάτι παρόμοιο.
Το θέμα είναι ότι, ναι μεν, μπορεί να πουλιά να ορμούν και να τα μασουλάνε όλα αυτά, δεν σημαίνει όμως απαραίτητα πώς όντως κάνει και να τα τρώνε. Δεν είναι όλες οι τροφές κατάλληλες για το διαιτολόγιο τους. Μερικές μπορεί να επιφέρουν στην υγεία τους τραγικά αποτελέσματα, άμεσα ή σταδιακά. Υπάρχει μια ασθένεια που προκαλείται σε αυτά από κακή διατροφή, από μια δίαιτα πλούσια σε λιπαρά ή πολύ βαριά σε υδατάνθρακες, η οποία λέγεται ‘Angel wing ‘ (αγγελοφτέρωση). Κατ’ αυτήν, ο τελευταίος σύνδεσμος του φτερού της μίας πλευράς (ή καμιά φορά και αμφοτέρων) στρεβλώνει προς τα έξω και εκτινάσσει την απόληξη του φτερού μακριά από το σώμα, όπου και θα έπρεπε κανονικά αυτό να βρίσκεται κολλημένο.
Η πάθηση ακυρώνει την πτητική δυνατότητα του πουλιού με αποτέλεσμα αυτό να καταδικάζεται σε σίγουρο θάνατο. Αν οι συνθήκες της περιοχής όπου συχνάζει υποβαθμιστούν ξαφνικά (παγετός/ σπάνις τροφικής ύλης), αν του ριχθούν ανταγωνιστικά αρσενικά του είδους του ή θηρευτές άλλων ειδών τότε το πουλί δεν θα μπορέσει να διαφύγει πετώντας μακριά και θα υποκύψει.
Σε μια διαφωτιστική συζήτηση που είχα με τον Νίκο Παναγιωτόπουλο, της εταιρίας προστασίας άγριας ζωής, αντιλήφθηκα ότι καμιά φορά προσπαθώντας να κάνουμε καλό καταλήγουμε άθελα μας στο να κάνουμε κακό.
Κι ότι υπάρχει κατεπείγουσα αναγκαιότητα να τοποθετηθουν από τον Δήμο κατά μήκος των παραλιών πολλές ενημερωτικές πινακίδες που να δείχνουν στο ευρύ κοινό το τι επιτρέπεται και τι δεν επιτρέπεται να ρίχνεται ως τρόφιμο στα πουλιά. Ακόμα και τα φακελάκια που αγοράζουνε πολλοί από τους αυτόματους πωλητές των Φίλων του Περιβάλλοντος, δεν είναι ενδεδειγμένα για όλα τα είδη.
Γι αυτό, καστοριανοί και ξένοι, χρειάζεται να επιδείξουμε μεγαλύτερη προσοχή στο ευαίσθητο αυτό ζήτημα. Δεν είναι τα πουλιά της λίμνης το αντίστοιχο του σκουπιδοφάγου των φλίντστοουνς. Δεν μπορούν να φάνε ό,τι έχουμε για ξεμπέρδεμα…
Λεωνίδας Εκιντζόγλου