Την ώρα που η συζήτηση για την παραγωγική αναδιάρθρωση της Δυτικής Μακεδονίας λόγω της απολιγνιτοποίησης έχει αρχίσει να γίνεται, πολύ καθυστερημένα, μείζον θέμα σε περιφερειακό και εσχάτως και σε εθνικό επίπεδο,η Καστοριά και η ευρύτερη περιοχή βιώνει εδώ και χρόνια τη δική της «αποβιομηχάνιση», λόγω κυρίως της ύφεσης του κλάδου της γούνας, της αντίστοιχης «Καστοριανής μονοκαλλιέργειας».

Η αναπτυξιακή ανασυγκρότηση της Καστοριάς είναι πλέον επιβεβλημένη σε αντιστοίχιση και με τον ρόλο της πόλης που περιγράφει το νέο Χωροταξικό Πλαίσιο της Δυτικής Μακεδονίας, το οποίο ορίζει την Καστοριά ως «Πόλο ανάπτυξης με ειδικό εθνικό και περιφερειακό ρόλο», λόγω του ρόλου της ως κέντρου ενός από τους δυναμικούς εξαγωγικούς κλάδους της οικονομίας (γουνοποιία) τόσο της Περιφέρειας όσο και της Χώρας

. Σε αυτό το πλαίσιο η Καστοριά καλείται να ενισχύσει το ρόλο της ως βιοτεχνικό-εμπορικό κέντρο και να αναβαθμισθεί σε εθνικό πόλο με περιφερειακή και διαπεριφερειακή εμβέλεια.

Παράλληλα, αξιοποιώντας το πλεονέκτημα της γεωγραφικής θέσης της, καλείται να αναλάβει ρόλο πύλης εισόδου στην Περιφέρεια και τη Χώρα πρωτίστως από την Αλβανία.

Τέλος, αποτελώντας ένα από τα σημαντικότερα τουριστικά κεφάλαια της Περιφέρειας, λόγω των πολιτιστικών της πόρων και της σχέσης της με το υδάτινο στοιχείο (κύρια της Λίμνης Καστοριάς) και το φυσικό περιβάλλον, δίνεται σαφής κατεύθυνση στο Χωροταξικό για την ισχυροποίηση της πόλης ως πόλου τουριστικής ανάπτυξης, με δράσεις αξιοποίησης τόσο του ενδιαφέροντος φυσικού και πολιτιστικού της περιβάλλοντος όσο και του συγκριτικού της πλεονεκτήματος στον κλάδο της γουνοποιίας.

Συμπληρωματικά των παραπάνω χωρικών κατευθύνσεων, τα προηγούμενα Επιχειρησιακά Προγράμματα της Περιφέρειας και του Δ. Καστοριάς, καθώς και οι προτάσεις άλλων φορέων, όπως για παράδειγμα του Επιμελητηρίου Καστοριάς, έχουν περιγράψει τις ανάγκες και τις δυνατότητες της περιοχής στα πλαίσια διαμόρφωσης μιας πολυτομεακής τοπικής οικονομίας.

Οι Άξονες παρέμβασης της αναπτυξιακής ανασυγκρότησης της Καστοριάς με τομείς για τους οποίους απαιτείται άμεσα να εκπονηθεί και να υλοποιηθεί ένα στοχευμένο και εξειδικεμένο σχέδιο δράσης, κοστολογημένο και με σαφή χρονοδιαγράμματα,

συνοψίζονται σε τίτλους ως εξής:

1. Γούνα

2. Τουρισμός – Πολιτισμός

3. Εμπόριο – Υπηρεσίες

4. Πανεπιστήμιο

5. Αγροτική παραγωγή και μεταποίηση

6. Υποδομές Ιδιαίτερα για τις μεγάλες Υποδομές (αεροδρόμιο, φράγμα Νεστορίου, σήραγγα Κλεισούρας, σιδηροδρομική σύνδεση Καστοριάς, αγωγός ΤΑΡ – κατασκευή δικτύου παροχής φυσικού αερίου ως καύσιμο για επιχειρήσεις και νοικοκυριά, ΒΙ.ΠΑ. Καστοριάς, σιδηροδρομική σύνδεση Καστοριάς), η υλοποίηση των απαιτούμενων παρεμβάσεων απαιτεί όχι μόνο την ωρίμανσή τους μέσω των απαραίτητων τεχνικών μελετών καθώς και τη δρομολόγηση – διευθέτηση των διοικητικών αδειοδοτικών διαδικασιών, αλλά και την εξεύρεση των απαραίτητων χρηματοδοτικών πόρων, κύρια από εθνικές και ευρωπαϊκές πηγές, αλλά και ιδιωτικές.

Είναι σαφές ότι στο παραπάνω πλαίσιο ο ρόλος των μηχανικών, κύρια των τοπικών, όλων των ειδικοτήτων είναι όχι μόνο κυρίαρχος αλλά και επιβεβλημένος, με ενεργή συμμετοχή σε όλα τα στάδια σχεδιασμού, υλοποίησης και παρακολούθησης των σχετικών παρεμβάσεων.

Άλλωστε απαιτούνται ολοκληρωμένες παρεμβάσεις που αφενός θα αναδεικνύουν τον αναπτυξιακό ρόλο της Καστοριάς και αφετέρου θα διασφαλίζουν την απαιτούμενη ποιότητα ζωής των κατοίκων και την παραμονή τους στην περιοχή.

Σε αυτή την κατεύθυνση εντάσσονται και η βελτίωση του αστικού περιβάλλοντος και της εικόνας της Καστοριάς μέσω δράσεων ολοκληρωμένου αστικού σχεδιασμού για την περαιτέρω ανάδειξη της πόλης και της ελκυστικότητάς της, με αναγκαία τη σχετική προσαρμογή του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού σε τοπικό επίπεδο. Η επόμενη μέρα για την Δυτική Μακεδονία αλλά και για την Καστοριά ήδη ξεκίνησε.

Το τοπικό δυναμικό των συναδέλφων μηχανικών της Καστοριάς είναι και έμπειρο και ικανό να ανταποκριθεί στις προκλήσεις που προκύπτουν. Μένει η ενεργοποίηση και η αξιοποίηση του.

Στέργιος Μ. Κιάνας Πολιτικός Μηχανικός, Επικεφαλής Δημοκρατικής Κίνησης Μηχανικών -ΔΚΜ Δ. Μακεδονίας