Η ανεπάρκεια ήπατος είναι μία σοβαρή και απειλητική για τη ζωή διαταραχή που συμβαίνει όταν μεγάλα τμήματα του ήπατος καταστρέφονται τόσο πολύ που δεν μπορούν πλέον να λειτουργήσουν φυσιολογικά. Η ανεπάρκεια ήπατος λαμβάνει χώρα συνήθως σταδιακά μέσα σε διάστημα πολλών ετών (χρόνια ανεπάρκεια ήπατος). Υπάρχει όμως και μία πιο σπάνια μορφή που ονομάζεται οξεία ανεπάρκεια ήπατος και συμβαίνει με γρήγορους ρυθμούς, κάποιες φορές ακόμα και μέσα σε μόλις 48 ώρες.

Η χρόνια ανεπάρκεια ήπατος αφαιρεί τη ζωή περισσότερων από 36.000 ανθρώπων ετησίως στις ΗΠΑ.  Επίσης, η οξεία ανεπάρκεια ήπατος εμφανίζεται σε 2.000 – 2.300 άτομα ετησίως. Παρόλο που τα συμπτώματα στο ήπαρ είναι τα ίδια και στις δύο περιπτώσεις, οι άμεσες αιτίες που τα προκαλούν ενδέχεται να διαφέρουν.

Χρόνια ανεπάρκεια ήπατος

Η χρόνια ανεπάρκεια ήπατος αναπτύσσεται κατά τη διάρκεια μίας μεγάλης χρονικής περιόδου. Στις αιτίες που την προκαλούν συμπεριλαμβάνονται οι παρακάτω:

– Ηπατίτιδα Β

– Ηπατίτιδα C

– Κατανάλωση αλκοόλ για ένα μεγάλο διάστημα

– Κίρρωση του ήπατος

– Αιμοχρωμάτωση (μία διαταραχή κατά την οποία ο οργανισμός απορροφά και αποθηκεύει μεγάλη ποσότητα σιδήρου)

-Κακή διατροφή

Οξεία ανεπάρκεια του ήπατος

Η οξεία ανεπάρκεια του ήπατος λαμβάνει χώρα ραγδαία, σε περίοδο μόλις κάποιων ημερών. Στις αιτίες που την προκαλούν περιλαμβάνονται και οι παρακάτω:

– Υπερδοσολογία ακετομινοφαίνης

– Ιοί στους οποίους περιλαμβάνονται και οι ηπατίτιδες A,B και C (ειδικά στα παιδιά)

– Αντιδράσεις σε ορισμένα φάρμακα (και σε φάρμακα από βότανα)

– Κατανάλωση δηλητηριωδών άγριων μανιταριών ή άλλων τοξινών

– Ασθένειες των φλεβών του ήπατος, όπως του συνδρόμου Budd Chiari,  που προκαλούν αποφράξεις που οδηγούν σε οξεία ανεπάρκεια του ήπατος

– Κάποιες φορές, λόγω σπάνιων μεταβολικών ασθενειών, όπως της νόσου του Γουίλσον και λόγω οξείας λιπώδους διήθησης του ήπατος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης

– Καρκίνος

Συμπτώματα της ανεπάρκειας του ήπατος

Συνήθως, η ανεπάρκεια του ήπατος δεν είναι εύκολο να διαγνωστεί καθώς τα συμπτώματά της συνδέονται και με άλλες διαταραχές. Γι’ αυτό, είναι σημαντικό να εντοπίσει κανείς τα πρώτα συμπτώματα:

– Ναυτία

– Απώλεια όρεξης

– Κούραση

– Διάρροια

Όμως, καθώς η ασθένεια προχωράει, τα συμπτώματα γίνονται πιο σοβαρά και απαιτείται η ιατρική παρέμβαση. Στα συμπτώματα περιλαμβάνονται και τα παρακάτω:

– Ίκτερος

– Συνεχείς αιμορραγίες

– Πρήξιμο στην κοιλιά

– Αποπροσανατολισμός ή σύγχυση

– Νύστα

– Κώμα

Θεραπεία

Η αρχική θεραπεία για τη χρόνια ανεπάρκεια του ήπατος είναι συνήθως ο εντοπισμός του υγιούς τμήματος του ήπατος καθώς και η διατήρησή του με οποιονδήποτε τρόπο. Όμως, εάν μόνο ένα ελάχιστο τμήμα του ήπατος λειτουργεί φυσιολογικά, πρέπει να γίνει μεταμόσχευση. Οι μεταμοσχεύσεις ήπατος γίνονται αρκετά συχνά και συνήθως είναι επιτυχημένες.

Για κάποιον που πάσχει από οξεία ανεπάρκεια του ήπατος, τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά. Κάποιος που έχει διαγνωστεί με υπερδοσολογία ακετομινοφαίνης ή έχει δηλητηριαστεί από τοξίνες – όπως τα μανιτάρια – μπορεί συνήθως να γίνει καλά με τη χορήγηση φαρμάκων που αποτρέπουν την εξέλιξη της ασθένειας. Όμως, εάν και αυτά δεν έχουν αποτέλεσμα ή όταν η κατάσταση είναι μη αναστρέψιμη, πρέπει να γίνει μεταμόσχευση.

Πρόληψη

Οι τρόποι πρόληψης για τη χρόνια και την οξεία ανεπάρκεια ήπατος είναι διαφορετικοί καθώς διαφέρουν και οι αιτίες της. Όσον αφορά στη χρόνια ανεπάρκεια του ήπατος, είναι σημαντικός ο περιορισμός του κινδύνου εμφάνισης κίρρωσης ή ηπατίτιδας. Αυτό μπορεί να γίνει μέσω των παρακάτω τρόπων:

– Κάνετε το εμβόλιο της ηπατίτιδας ή ένεση ειδικής ανοσοσφαιρίνης για την αποτροπή εμφάνισης ηπατίτιδας Α ή Β.

– Κάνετε σωστή διατροφή και καταναλώνετε ουσίες από όλες τις ομάδες τροφίμων.

– Πίνετε αλκοόλ με μέτρο.

– Αποφεύγετε το αλκοόλ όταν παίρνετε ακετομινοφαίνη (Tylenol).

– Εφαρμόζετε σωστή υγιεινή και αποφεύγετε την επαφή με τα σωματικά υγρά άλλων ανθρώπων.

– Μην κάνετε τατουάζ ή πίρσιγκ εάν δεν εφαρμόζονται οι κανόνες υγιεινής και εάν όλα τα εργαλεία δεν είναι αποστειρωμένα (καθαρά από μικροοργανισμούς).

– Χρησιμοποιείτε προφυλακτικά όταν έρχεστε σε ερωτική επαφή.

– Μη χρησιμοποιείτε βελόνες εάν χρησιμοποιείτε παράνομα ενδοφλέβια ναρκωτικά.

Όσον αφορά στην πρόληψη από την οξεία ανεπάρκεια του ήπατος, είναι σημαντικό να:

– ακολουθείτε τις οδηγίες στα φάρμακα προς αποφυγή υπερδοσολογίας,

– αναφέρετε στο γιατρό σας όλα τα φάρμακα που παίρνετε καθώς και τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα και τα βότανα ενδέχεται να έχουν ανεπιθύμητα αποτελέσματα όταν καταναλώνονται μαζί με συνταγογραφούμενα,

– καταναλώνετε αλκοόλ με μέτρο,

– μην κάνετε χρήση ναρκωτικών. Εάν κάνετε όμως, μην ανταλλάζετε βελόνες,

– κάνετε τα εμβόλια για τις ηπατίτιδες Α και Β,

– αποφύγετε την επαφή με τα σωματικά υγρά άλλων ανθρώπων,

– μην τρώτε άγρια μανιτάρια,

– προσέχετε όταν χρησιμοποιείτε σπρέι από αεροζόλ. Βεβαιωθείτε πως το δωμάτιο αερίζεται ή φορέστε μάσκα,

– αποφεύγετε την έκθεση του δέρματός σας σε τοξίνες

– διατηρήστε ένα υγιεινό βάρος. Η παχυσαρκία μπορεί να προκαλέσει την εμφάνιση μίας διαταραχής που ονομάζεται μη αλκοολική λιπώδης διήθηση του ήπατος, από την οποία ενδέχεται να προκληθεί ηπατίτιδα και κίρρωση.

Επιμέλεια κειμένου:Σωτηριάδου Χριστίνα

Πηγή κειμένου και εικόνας – remedydaily.com

Πηγές www.webmd.com, www.mayoclinic.org