Ποιος είναι όμως ο συγγραφέας, ο οποίος, έχει χαρακτηριστεί από κριτικούς και αναγνώστες- κι έτσι αυτοπροσδιορίζεται και ο ίδιος ως “βιωματικός πεζογράφος”;

Για όσους δεν γνωρίζουν, ο Γιάννης Άτζακας γεννήθηκε το 1941 στο Θεολόγο της Θάσου. Αποφοίτησε το 1966 από τη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και από το 1975 εργάστηκε στην ιδιωτική και τη δημόσια Μέση Εκπαίδευση.

Τα έργα του Διπλωμένα φτερά (Άγρα, 2007), Θολός Βυθός (Άγρα, 2008) και Φως της Φονιάς (Άγρα, 2013) αποτελούν τριλογία. Δημοσίευσε επίσης την πολιτική νουβέλα Κάτω από τις οπλές  (Άγρα, 2010) και τη συλλογή διηγημάτων Λίγη φλόγα, πολλή στάχτη  (Άγρα, 2015).

Ο Θολός βυθός τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 2009.

Περίληψη:

Ο Θέμης Αγραφιώτης, πτυχιούχος Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών, καταχείμωνο του ’93, φτάνει στο παγωμένο μακεδονικό οροπέδιο, στη μικρή μεθοριακή πολιτεία του: αυτός στο μεσοστράτι της ζωής του, η χώρα στα μισά μιας μακράς Μεταπολίτευσης, στον κολοφώνα ενός ξέφρενου εθνικού ξεφαντώματος. Εκεί, εγκάτοικος της σπηλιάς, όπως συμβολικά αποκαλεί την ταπεινή του κάμαρη, στοιχειώνεται τις νύχτες από τις νεκρές ψυχές εκείνων που από ιδιοτέλεια και δειλία τον είχαν κάποτε προδώσει.

Μόνη καταφυγή στις ώρες της σχολής του η συγγραφή. Τα δεινά, ο άδικος διωγμός του φίλου του Ίωνα Λεντάκη, καθηγητή Φυσικής και Χημείας σε ένα μεγαλόσχημο σχολείο των βορείων προαστίων, ως πρώτη συγγραφική του απόπειρα καταλήγει σε απόλυτη αποτυχία. Αργότερα, στο γύρισμα του αιώνα και της νέας χιλιετίας, ο Θέμης απόμαχος πια, έχοντας επιστρέψει στα πατρογονικά του χώματα, είναι έτοιμος τώρα να συντάξει το μικρό συναξάρι του- μία σκοτεινή προφητεία για τη μοίρα του ένδοξου έθνους, που από χρόνια πριν είχε μάταια ψελλίσει πεθαίνω σαν χώρα.

Ένοιωθα βαθιά μέσα μου πως η καταφρονεμένη αυτή γωνιά, το ρημάδι αυτό όπου ξέπεσα, δεν ήταν παρά μια δική μου αυλή των θαυμάτων,  ένα θεατρικό σκηνικό, μόνο για να παρασταθεί μια δραματική εποχή της άσημης ζωής μου – μία παράσταση που ως σκηνοθέτη, ηθοποιό και θεατή θα είχε μόνον εμένα. Την ίδια στιγμή πίστευα πως ήταν και μια δίκαιη ποινή, που ο ίδιος είχα επιβάλει στον εαυτό μου, για την αγνή πίστη σε μεγάλες ιδέες, για την αφελή εμπιστοσύνη μου στην αγαθότητα των ανθρώπων, στην αφοσίωση των φίλων. […] Και αυτή η παθιασμένη εμμονή δεν ήταν παρά μια τελετουργική επιστροφή στα σκληρά παιδικά χρόνια μου, μια συνειδητή απάρνηση όλης της ευτέλειας και της μαλθακότητας, ένας μυστικός εξαγνισμός. Ήταν η δική μου ασκητική.

Απόσπασμα:

Ο “περιούσιος λαός”, αφού περιπλανήθηκε για περισσότερο από τριάντα χρόνια σε μίαν απέραντη έρημο, τυφλωμένος από τους απατηλούς και μάταιους αντικατοπτρισμούς της, αφού βάδισε αμέριμνος σε μιάν άνυδρη άμμο, ξεστράτισε, δεν έφτασε ποτέ στη δική του “γη της επαγγελίας”.  Οι άνεμοι της ερήμου θα έσβηναν τα χνάρια του και θα ήταν σαν να μην είχε περάσει ποτέ κανείς από κει. Αυτοί που θα έρθουν μετά πρέπει να βρουν άλλους δρόμους, για να πατήσουν σε πέτρα και χώμα στέρεα και κει να θεμελιώσουν και να κερδίσουν ξανά τη ζωή τους.

Με μεστό λόγο, με καθαρότητα, ευκρίνεια, αμεσότητα και ευαισθησία, μας παρουσιάζει μέσα από τις σελίδες του βιβλίου γεγονότα, πρόσωπα, συμβάντα και εικόνες μιας άλλης εποχής. Όσοι τα βίωσαν θα ξαναθυμηθούν, όσοι δεν τα έζησαν θα νοιώσουν έντονα.

Η Σπηλιά του Θέμη είναι το καταφύγιό του, ένα μικρό δωμάτιο που σύντομα θα πάρει τη θέση του μία πολυκατοικία. Είναι άραγε και αυτό ένα δείγμα της ανάπτυξης ή απλά μεγαλουργούμε η μήπως υπολειτουργούμε διανοητικά;

Βλέπουμε κυβερνήσεις που δεν ασχολήθηκαν όσο έπρεπε με τα προβλήματα και τους ανθρώπους της χώρας.

Η ομορφιά πηγάζει από την αλήθεια που ο ίδιος πρεσβεύει, γιαυτό ο Ίωνας δεν δέχτηκε ποτέ να αλλοτριωθεί ακόμη και όταν θα μπορούσε να βγάλει πολλά λεφτά. Εκείνος δεν έβαλε το δάχτυλο στο μέλι και αντιστάθηκε.

Ο Γιάννης Ατζακάς με το έντονο αυτοβιογραφικό στοιχείο και με τη μαγική δύναμη της γραφής του καταφέρνει μέσα από τα έργα του, να “επαναφέρει το χρόνο, να αναπαριστά τους στοιχειωμένους τόπους, να ζωντανεύει τα πρόσωπα, καταλαγιάζει τα πάθη, να απαλύνει τον πόνο…”

Και η διαδρομή στον κόσμο του βιβλίου συνεχίζεται…