Αν ρωτούσες πριν από 30 χρόνια έναν καστοριανό με τι θα ήθελε να ασχοληθεί προκειμένου να βγάλει λεφτά οι 7 στους 10 θα σου απαντούσαν με την γούνα.
• Εάν κάνεις την ίδια ερώτηση σήμερα οι 7 στους 10 θα σου απαντήσουν με τον τουρισμό.
• Σήμερα οι περισσότεροι έλληνες – των καστοριανών μη εξαιρουμένων- θεωρούν τον τουρισμό πανάκεια. Ενα εύκολο στην ουσία του επάγγελμα, με ελάχιστη χειρωνακτική εργασία, που είναι κυρίως marketing και management. Πουλάς θέαμα και υπηρεσίες με έναν, όσο γίνεται πιο σαγηνευτικό τρόπο, και μετά επιστρέφεις να κάνεις ταμείο.
• Ο τουρισμός δεν έχει την ορθοστασία του χρωματιστή, δεν έχει την αγκύλωση του μηχανικού, δεν απαιτεί την δεξιότητα του κοφτά δεν έχει σφυροκόπημα στις σταματούρες.
• Κάνοντας στο μυαλό του όλες τις συγκρίσεις, ο σημερινός καστοριανός βλέπει χαΐρια των δυο εργασιών και καταλήγει πλέον στο συμπέρασμα πως ο τουρισμός είναι ένα σχετικά πολύ πιο ξεκούραστο και προσοδοφόρο επάγγελμα από την γούνα. Όταν τον ρωτούνε τρίτοι μπορεί και να μυξοκλαίγεται λιγάκι, ‘ξέρετε τι τραβάμε εμείς οι επιχειρηματίες του τουρισμού καλέ μου κύριε?’ Πλην όμως, βαθιά μέσα του, είναι απολύτως ευχαριστημένος. Ο τουρισμός αποδίδει. Αποδίδει υπό μία προϋπόθεση:
• Να υπάρχουν τουρίστες.
• Φέτος όμως κάτι τέτοιο δεν πολύ-προβλέπεται. Και του χρόνου θα ξεσπάσει μεγάλος πόλεμος ανάμεσα στους όλους τους οιονεί προορισμούς ως προς το ποιος θα καταφέρει να τραβήξει τους ελάχιστους που θα κυκλοφορήσουν. Για δυο χρόνια το επάγγελμα του τουριστικού εντερπρέϊτορ προβλέπεται προβληματικό. Το έχουν μήπως πάρει είδηση αυτό οι καστοριανοί?
• Αμφίβολο.
• Το ανθρώπινο μυαλό σε τέτοιες περιπτώσεις κάθε άλλο παρά ευέλικτο είναι. Παραμένει κολλημένο στις πεπατημένες. ‘Εμείς θέλουμε τουρισμό’ σου λένε ‘έχουμε προετοιμαστεί για τουρισμό, που να αλλάζεις τώρα τελευταία στιγμή, αλλά και να θέλεις να αλλάξεις τι θα μπορούσες να κάνεις?’
• Το πρόβλημα έγκειται ακριβώς εκεί!
• Οι επιχειρηματίες εν πολλοίς προσομοιάζουν με σμήνη μαυροπτέρυγων πουλιών που κινούνται ομαδικά και συγχρονισμένα προς συγκεκριμένες κατευθύνσεις. Πάει ένας από δω -πάνε όλοι. Κάνει ένας αυτό -το επαναλαμβάνουν όλοι.
• Γιατί?
• Από μιμιτισμό αλλά και από πονηράδα. Για να το έκανε εκείνος ο παμπόνηρος Οβριός, πα να πει πως αποδίδει. Ας το κάνω και εγώ…
• Γι αυτό απαιτείται μια έξωθεν καθοδήγηση.
• Μια καθοδήγηση που να υπακούει και να εφαρμόζει πάνω από όλα τον πρώτο θεμελιώδη κανόνα ασφάλειας μιας οικονομίας. ΟΧΙ ΟΛΑ ΤΑ ΚΑΡΠΟΥΖΙΑ ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΜΑΣΧΑΛΗ.
• Μια εντόπια οικονομία χρειάζεται ποικιλότητα.
• Οι επενδύσεις της θα πρέπει να είναι διασκορπισμένες σε διάφορες κατευθύνσεις σε κάθε οικονομικό τομέα, ούτως ώστε, αν –ό μη γένοιτο- κάτι ήθελε προκύψει σε οποιονδήποτε από αυτούς, να έρθουν να αναπληρώσουν το απολεσθέν εισόδημα οι λοιποί.
• Στην Καστοριά κάτι τέτοιο δεν συνέβη ποτέ. Επεφταν με τα μούτρα απαξάπαντες σε ένα τομέα, σε ένα μονο-επάγγελμα σε μια και μοναδική ενασχόληση.
• Αγρότες πρώτα και κτηνοτρόφοι μετά γουναράδες, μετά καφε-μπαρίστες, μετά ξενοδόχοι… Φτάσαμε αισίως να διαθέτουμε 4,500 κλίνες στον νομό – με μεγάλη διαφορά πρώτοι στην δυτική Μακεδονία. Καλό είναι αυτό ή κακό?
• Φέτος κακό Τα περισσότερα από αυτά τα κρεβάτια φέτος θα μείνουν άδεια ως το τέλος της χρονιάς.
Του Λεωνίδα Εκιντζόγλου