Τον τελευταίο καιρό έχουν αυξηθεί σε συχνότητα και σε ένταση οι συζητήσεις σε όλα τα επίπεδα για την επόμενη ημέρα στην Καστοριά.
Δώρα Κωτσοπούλου
Μια επόμενη ημέρα που μας βρίσκει τόσο ατομικά όσο και συνολικά σαν νομός, σε ένα ιδιαίτερο αρνητικό κλίμα και μια πρωτόγνωρη αρνητική συγκυρία στην ιστορία του τόπου μας.
Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΗΜΕΡΑ Δίπλα στην οικονομική δυσπραγία των τελευταίων ετών, όπου η συνεχόμενη κρίση στην γουνοποιία συνοδεύτηκε από αναιμική ανάπτυξη της αγροτικής παραγωγής, άναρχη και σπασμωδική πώληση ελάχιστων τουριστικών προϊόντων και την παντελή έλλειψη έργων υποδομής, ο νομός μας κλήθηκε να αντιμετωπίσει και πλήρωσε ένα ιδιαίτερο μεγάλο τίμημα στην τελευταία υγειονομική κρίση με την εξάπλωση του κοροναϊού COVID-19.
Μια σειρά από ατυχείς στιγμές αλλά και λάθους χειρισμούς, που κάποτε θα πρέπει γενναία, κατάματα και με ειλικρίνεια να τις αναγνωρίσουμε και αντιμετωπίσουμε για να μην επαναληφθούν στο μέλλον, η Καστοριά βρέθηκε στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, αλλά δυστυχώς για τον χειρότερο λόγο. Αδυναμίες του συστήματος υγείας που υπάρχουν πανελλαδικά και μια πανδημία που εξαπλώνεται παγκοσμίως βρήκαν δυστυχώς το κατάλληλο έδαφος στην περιοχή μας για να ευδοκιμήσουν στην αρνητική και διψασμένη για άσχημες εξελίξεις ειδησεογραφία.
Έτσι, ο τόπος μας βρίσκεται πλέον σε μια από τις χειρότερες στιγμές της ιστορίας του, αν όχι την τραγικότερη, και χρειάζεται απεγνωσμένα ένα σχέδιο σωτηρίας. Ένα σχέδιο σωτηρίας που να μπορεί να δώσει λύση στα σύνθετα προβλήματα υποβάθμισης της περιοχής μας, πρωτίστως τα οικονομικά και αναπτυξιακά, αλλά επίσης και ταυτόχρονα τα κοινωνικά, υγείας και ποιότητας ζωής.
Οι προτάσεις λοιπόν πρέπει να είναι ρεαλιστικές και να ανταποκρίνονται στις αναπτυξιακές συνθήκες και ανάγκες του σήμερα και όχι απλά να αποτελούν ετεροχρονισμένες, απραγματοποίητες και πολύ καθυστερημένες προτάσεις του παρελθόντος. Και φυσικά, ενώ ο καθένας έχει το δικαίωμα της άποψης και από παντού μπορεί να ακουσθούν χρήσιμες και ουσιαστικές γνώμες, θα πρέπει κάποια στιγμή να απομακρυνθούμε από την κριτική και την άκρατη προτασιολογία των μέσων κοινωνικής δικτύωσης που προβάλουν εαυτούς τους ή ομάδες χιλιάδων υποστηριχτών του εύκολου ‘’λάικ’’ σαν αυτόχθονες και μοναδικούς μεσσίες της Καστοριάς.
Η ΠΡΟΤΑΣΗ Μέσα λοιπόν σε αυτά τα πλαίσια, υπολογίζοντας παλιά και διακαή αιτήματα της περιοχής και λαμβάνοντας υπόψη τις διαρθρωτικές δομές της Καστοριάς μας αλλά και τις σύγχρονες απαιτήσεις και συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί, μια πρόταση που θα συμβάλει καθοριστικά στην δημιουργία μιας νέας πνοής στην Καστοριά είναι η διεκδίκηση από μέρους μας και η ίδρυση ενός πανεπιστημιακού νοσοκομείου, με τις συνεπακόλουθες ιατρικές σχολές, και η εγκατάσταση του στο κτήριο της ΕΔΗΚΑ στην περιοχή της Χλόης.
Η ίδρυση πανεπιστημιακών σχολών στην πόλη μας ήταν πάγιο αίτημα εδώ και δεκαετίες, με πιο ισχυρή πρόταση αυτή της Αρχιτεκτονικής Σχολής, για την οποία ετοιμάστηκαν υποδομές, διανύσαμε αρκετή απόσταση αλλά αν και φαινόταν ότι φτάσαμε στην πηγή, δεν ήπιαμε ποτέ νερό στο παρά πέντε.
Η ίδρυση τμημάτων ΤΕΙ που διαχρονικά αυξήθηκαν, μειώθηκαν, επανιδρύθηκαν, πολλαπλασιάστηκαν, εξαγγέλθηκαν, κόπηκαν, αναβαθμίστηκαν σε ΑΕΙ, ελαττώθηκαν σε βάθος περίπου20 χρόνων δεν φαίνεται να επέφεραν τα αναμενόμενα θετικά αποτελέσματα στην τοπική κοινωνία και οικονομία.
Παρόλο λοιπόν που ενώ παγκοσμίως η ίδρυση ανώτερων σχολών εκπαίδευσης προτείνεται σαν μέσο τοπικής ανάπτυξης, φαίνεται προφανώς ότι στην Καστοριά υπήρχε αστοχία στον σχεδιασμό και στην υλοποίηση αυτού του μέσου πολιτικής και ανάπτυξης.
Ένας από τους πολλούς λόγους είναι και το περιεχόμενο των σπουδών αυτών των τμημάτων, το οποίο βελτιώνεται θεαματικά με την μετακίνηση από τις θεωρητικές σπουδές οικονομίας-διοίκησης, όπου υπάρχει πληθωρισμός σχολών και αποφοίτων, στις ιατρικές σπουδές και μάλιστα συνδεμένες με ένα πανεπιστημιακό νοσοκομείο.
ΤΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ Επιπλέον, η χωροταξική θέση της Καστοριάς σήμερα, και ακόμα περισσότερο τα επόμενα χρόνια, βελτιώνεται σημαντικά τόσο σε επίπεδο Δυτικής Μακεδονίας όσο, και ίσως ακόμα περισσότερο, σ επίπεδο νοτιοδυτικών Βαλκανίων.
Η σύνδεση της Εγνατίας με τον κάθετο άξονα και η επιμήκυνση του με το τελωνείο Κρυσταλλοπηγής, η ολοκλήρωση της σήραγγας της Κλεισούρας και το επικείμενο άνοιγμα του μεθοριακού σταθμού στον Λαιμό, τοποθετεί την Καστοριά μας ως ένα από τα κεντρικότερα σημεία και πιο εύκολα προσπελάσιμα ολόκληρης της ευρύτερης περιοχής μας. Ακόμα, η προτεινόμενη εγκατάσταση του νέου πανεπιστημιακού και διαβαλκανικού πλέον νοσοκομείου στα κτήρια της ΕΔΗΚΑ στην χλόη, λύνει ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα σε τέτοιου είδους προτάσεις που είναι οι δαπάνες για την ανάπτυξη των υποδομών. Με ένα τεράστιο, σύγχρονο και λειτουργικό κτήριο διαθέσιμο τα χρήματα που απαιτούνται είναι μόνο αυτά των επισκευών και διαμορφώσεων αφενός και της προμήθειας του κατάλληλου εξοπλισμού αφετέρου, και θα είναι σίγουρα λιγότερα από τα 50 εκ€ που έλαβε μόνο τα τελευταία χρόνια από το ΠΕΠ Δυτικής Μακεδονίας η πανεπιστημιούπολη στην Κοζάνη για κτιριακές εγκαταστάσεις.
Τέλος, όπως η πρόσφατη κρίση ανέδειξε, αλλά και η υποβαθμισμένη πορεία του νοσοκομείου Καστοριάς από την πολιτεία εδώ και πολλά χρόνια μας έχει στιγματίσει σαν περιοχή, υπάρχει έκδηλη και απόλυτα στοιχειοθετημένη απαίτηση για την δημιουργία ενός νέου και υπερσύγχρονου υγειονομικού κέντρου περίθαλψης και νοσηλείας. Πέρα από την υγειονομική τοπική αναγκαιότητα, οι λόγοι που εξηγήθηκαν παραπάνω διασφαλίζουν και την κοινωνική προοπτική και οικονομική βιωσιμότητα της πρότασης.
ΤΟ ΑΥΡΙΟ Η πρόταση λοιπόν για ένα νέο πανεπιστημιακό διαβαλκανικό πανεπιστήμιο, μαζί με τις ιατρικές σχολές του, στις εγκαταστάσεις της ΕΔΗΚΑ στην χλόη φαίνεται ότι έχει πολλές από εκείνες τις προϋποθέσεις που χρειάζονται για να δοθεί επιτέλους μια νέα πνοή στην Καστοριά μας, Σίγουρα θα χρειάζονται διορθώσεις, μετατροπές, προσθήκες, εξειδικεύσεις και άλλες πολλές εργασίες στην διατύπωση αυτή.
Αυτό είναι όμως καθήκον των αιρετών μας αρχόντων. Από την μια μεριά να οργανωθούν και να δουλέψουν από κοινού και από την άλλη να διεκδικήσουν, να απαιτήσουν και να πετύχουν την πρόκριση της Καστοριάς έναντι του Κοζανό και Αθηνοκεντρικού κράτους που όλοι ξορκίζουμε ή απλά βρίσκουμε σαν απλή δικαιολογία για τις αποτυχίες μας.
Είναι η εποχή που σχεδιάζονται οι χρηματοδοτήσεις και οι προτεραιότητες της επόμενης δεκαετίας, με επιπτώσεις για τα επόμενα 50 χρόνια τουλάχιστον. Αν και τώρα δεν αξιοποιήσουμε την ‘εμπειρία’ επανεκλεγμένων θριαμβευτών αιρετών , την ‘ικανότητα’ στις δημόσιες σχέσεις πολύ-προβαλλόμενων ηγετών, την ‘δυναμική’ επίμονων κοινοβουλευτικών και τις ‘κατάλληλες θέσεις’ κυβερνητικών παραγόντων της Καστοριάς, τότε θα πρέπει να αναρωτηθούμε σαν κοινωνία για τις επιλογές μας και αυτές φυσικά να λογοδοτήσουν ενώπιον μας.