• Και να που βρισκόμαστε πια υποχρεωμένοι να μάθουμε να ζούμε μαζί με τα μεγαλύτερα θηρία της ελληνικής πανίδας…

• Ο νομός μας κατά πάσα πιθανότητα φιλοξενεί αυτή την στιγμή τον μεγαλύτερο πληθυσμό αρκούδων που βρίσκονται επί ελληνικού εδάφους. Από τα 500 άτομα που εκτιμάται πως συνολικά διαβιούν στην χώρα, πάνω από 170 φαίνεται να κινούνται μέσα στα δικά μας βουνά και δάση. Γεγονός που έχει δύο πλευρές: Μια θετική και μια αρνητική.

• Ο απλός κοσμάκης φυσικά επικεντρώνεται στην αρνητική. Και έχει κάθε λόγο να το κάνει γιατί αυτή την στιγμή η υπόθεση της διαχείρισης και του ελέγχου όλου αυτού του άγριου πληθυσμού πρακτικά δεν υφίστανται. Τα ζώα κινούνται ανεξέλεγκτα κατά τις προτιμήσεις τους ή με τυχαίο τρόπο όπου τους βγάλει η στράτα. Πολύ συχνά η στράτα τα βγάζει στα πεδινά, σε κατοικημένες από ανθρώπους περιοχές.

• Αραιοκατοικημένες μεν στην αρχή, όλο και πιο πυκνοκατοικημένες ακολούθως. Οι αναφορές για στενές επαφές τρίτου τύπου όλο και πυκνώνουν, όλο και γίνονται πιο ανησυχητικές. Οι αρκούδες σταδιακά δείχνουν να εξοικειώνονται με το ανθρωπο-περιβάλλον και να το εκμεταλλεύονται προκειμένου να βρίσκουν πιο εύκολα και πιο άνετα την τροφή τους. Μια άγρια αρκούδα -εκεί που κανονικά θα έπρεπε να διανύει κατ ελάχιστον 40 τετραγωνικά χιλιόμετρα την ημέρα προκειμένου να διατραφεί -πλέον καταφέρνει το ίδιο πράγμα σε μόλις τέσσερα, κινούμενη τριγύρω (ή μπαίνοντας και μέσα) στα χωριά. Λυμαίνεται κοπάδια αιγοπροβάτων, κοτέτσια, καρποφόρα δέντρα, αραβοσιτώνες μελίσσια και όλα τα λοιπά. Γιατί λοιπόν να πάει να ψάχνει παραπέρα?

• Με αυτή την λογική όμως οι πιθανότητα ενός μείζονος ατυχήματος όλο και θεριεύουν. Το παράδειγμα του νεαρού που προσφάτως δέχτηκε επίθεση στην Αγία Άννα δείχνει ότι τα πράγματα απέχουν μόλις ένα κλικ από το να γίνουν τραγικά. Κι ότι είναι καιρός πια να γίνει κάτι πιο σοβαρό πέρα από τα απλά ευχολόγια. Η πλευρά των ανθρώπων οφείλει να ανακτήσει την πρωτοβουλία και να θέσει όρια ασφαλείας.

• Κάτι τέτοιο φυσικά δεν μπορεί να γίνει μέσω των δυο ΜΚΟ που ασχολούνται με τα ζώα. Της ‘Καλλιστώς’ και του ‘Αρκτούρου’. Οφείλει να γίνει μέσα από κρατικές δομές είτε υφιστάμενες, είτε νεοδημιουργούμενες.

• Οι συλλογικότητες δεν έχουν ως αντικείμενο να προστατεύουν τους ανθρώπους από τις αρκούδες. Ακριβώς το αντίθετο. Είναι λάθος η επίκληση τους από τους πολίτες κάθε φορά που σημειώνεται κάποιο περιστατικό, κάθε φορά που στραβώνει κάτι. Επίκληση η οποία, τις περισσότερες φορές, είναι φορτισμένη και επιθετική. ΠΟΥ είναι οι αρμόδιοι? Γιατί δεν κάνουν κάτι? Μόνον λεφτά από προγράμματα ξέρουνε να τρώνε?

• Οι υποτιθέμενοι ‘αρμόδιοι’ απλά δεν είναι αρμόδιοι. Απλά είναι άνθρωποι με περισσότερη τριβή και γνώσεις γύρω από το θέμα γι αυτό και αυτοβούλως συντρέχουν έχοντας όμως σαν επίκεντρο πάντα την προστασία των ζώων. Η προστασία των ανθρώπων και της ανθρώπινης περιουσίας ΔΕΝ είναι δική τους υπόθεση. Είναι υπόθεση κι αρμοδιότητα και καθήκον της πολιτείας. Η οποία (κατά πως μας συνηθίζει) αιωνίως απουσιάζει. Κι εκεί ακριβώς είναι που εντοπίζεται το θέμα: Πως μπορείς να εκπαιδεύσεις το κράτος σου να κάνει κάτι καλό για σένα κι όχι στο πως θα εκπαιδεύσεις τις αρκούδες να μη σου κάνουν κάτι κακό. Εκτός κι αν θεωρείς ότι πιο εύκολα εκπαιδεύεις ζώα παρά κράτη…..

• Η ευκαιρία μας πάντως στην παρούσα συγκυρία είναι μοναδική και μπορεί να επιτύχει να μετατρέψει το μειονέκτημα μας σε πλεονέκτημα.

• Μπορούμε να στραφούμε για βοήθεια και χρηματοδότηση απευθείας στις Βρυξέλλες ζητώντας την δημιουργία ενός σώματος διαδημοτικής οικοφυλακής. Κάτι σαν την παλιά δασοφυλακή αλλά με πολύ περισσότερα καθήκοντα επάνω στο θέμα της διαχείρισης του πληθυσμού των αρκούδων. Να δημιουργήσουμε κάτι σαν Αρκουδο-rangers ας πούμε. Που θα ανεβοκατεβαίνουν όλα τα βουνά μας και θα αναλάβουν να ‘τσιπώσουν’ ΟΛΕΣ ανεξαιρέτως τις αρκούδες της περιοχής για να παρακολουθούν σε ημερήσια βάση κάθε τους κίνηση σε ένα ραντάρ. Με το που πάει κάποια να παρεκκλίνει και να περάσει σε ανθρώπινα χωράφια τσουπ! να κινητοποιείται ένας σοβαρός μηχανισμός αποτροπής. Με δόκιμα μέσα και μέτρα. Υπάρχει άφθονη βιβλιογραφία και πολλές καλές πρακτικές περί του πως γίνεται κατορθωτό κάτι τέτοιο, είτε σε επίπεδο μεγάλων ζωολογικών πάρκων, είτε σε επίπεδο σαφάρι ανοικτής γης.

• Και μετά θα μπορούμε ίσως να αρχίσουμε να διοργανώνουμε αρκουδο-tour για τουρίστες που το λέει η περδικούλα τους και το αντέχει η τσέπη τους. Με πλησίασμα των θηρίων και με ανέβασμα της αδρεναλίνης τους έως εκεί που το αντέχουν. Και να αρχίσουμε να θησαυρίσουμε τοπικά από μια πλουτοπαραγωγική πηγή που μέχρι χθες την θεωρούσαμε πρόβλημα.

• Τι είναι αυτό που μας εμποδίζει να το κάνουμε? Μόνο η έλλειψη φαντασίας!

Του Λεωνίδα Εκιντζόγλου