Όλοι πασχίζουμε να σηκωθούμε το πρωί. Αν όχι όλοι, τότε σίγουρα οι περισσότεροι. Ειδικά τον χειμώνα που τα σκεπάσματα είναι ζεστά και έξω κάνει κρύο.
Αλλά για μερικούς, η κατάσταση είναι λίγο πιο σοβαρή. Μπορεί να υποφέρουν από μια ιδιαίτερη κατάσταση που ονομάζεται δυσανία (dysania).
Η δυσανία περιγράφεται ως η κατάσταση του να δυσκολεύεται κανείς να σηκωθεί από το κρεβάτι το πρωί. Δεν είναι απλά αυξημένη υπνηλία. Θεωρείται λίγο πιο σοβαρό.
Ακόμα κι αν οι πάσχοντες έχουν κοιμηθεί για ώρες περισσότερο από το συνιστώμενο, εξακολουθούν να δυσκολεύονται να σηκωθούν από το κρεβάτι. Μάλιστα, αισθάνονται ότι τους λείπει το κρεβάτι και το να ξαπλώσουν και πάλι, παρά το γεγονός ότι μπορεί μόλις να έχουν σηκωθεί. Ανυπομονούν να επιστρέψουν στο κρεβάτι τους!
Είναι η δυσανία μια πραγματική ιατρική κατάσταση;
Η δυσανία ΔΕΝ έχει αναγνωριστεί, τουλάχιστον μέχρι στιγμής, ως πάθηση, αλλά είναι ένας όρος που εξακολουθεί να χρησιμοποιείται από γιατρούς, ειδικά από τους ψυχολόγους.
Βλέπετε, εκείνοι που πάσχουν από δυσανία έχουν συνήθως κάποια σοβαρή κατάσταση ψυχικής υγείας, όπως κατάθλιψη.
Ο δρ. Mark Salter από το Royal College of Psychiatrists είπε: «Είναι μια συμπεριφορά που παρατηρείται μερικές φορές σε εκείνους που πάσχουν από μια σημαντική καταθλιπτική διαταραχή».
Υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ της δυσανίας και της απλής κόπωσης, καθώς πολλοί άνθρωποι αισθάνονται ακόμα κουρασμένοι και εξαντλημένοι, όταν χτυπάει το ξυπνητήρι το πρωί. Αντί να αισθάνονται κουρασμένοι, ή εκνευρισμένοι με την ιδέα ότι πρέπει να σηκωθούν και να ξεκινήσουν τις υποχρεώσεις της ημέρας, εκείνοι που έχουν δυσανία αισθάνονται αγχωμένοι, ανήσυχοι, ή ακόμη και εξουθενωμένοι και μόνο από τη σκέψη ότι πρέπει να σηκωθούν.
Δυσανία: Πιθανές αιτίες
- Κατάθλιψη: Η κατάθλιψη είναι μια διαταραχή της διάθεσης που μπορεί να προκαλέσει θλίψη, απώλεια ενέργειας και κόπωση.
- Σύνδρομο χρόνιας κόπωσης: Οι ασθενείς αισθάνονται ακραία επεισόδια κούρασης που διαρκούν για μεγάλο χρονικό διάστημα και δεν υποχωρούν με την ξεκούραση. Μπορεί να μην σηκώνονται καν από τα κρεβάτια τους.
- Ινομυαλγία: Προκαλεί εκτεταμένο πόνο, προβλήματα μνήμης και αλλαγές στη διάθεση. Μπορεί επίσης να σας κάνει να αισθάνεστε εξαντλημένοι.
- Άπνοια ύπνου: Αυτό συμβαίνει όταν κάτι διακόπτει την αναπνοή σας ενώ κοιμάστε. Μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλή ενέργεια και υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας.
- Αναιμία: Όταν δεν έχετε αρκετά υγιή ερυθρά αιμοσφαίρια, τα επίπεδα ενέργειας μπορεί να πέσουν.
- Διαταραχές του θυρεοειδούς: Εάν ο θυρεοειδής αδένας σας δεν λειτουργεί όπως θα έπρεπε, μπορεί να αισθανθείτε υποτονικοί.
- Διαβήτης: Τα υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα μπορούν να εξαντλήσουν την ενέργειά σας.
- Σύνδρομο ανήσυχων ποδιών: Αυτή η διαταραχή σας κάνει να κουνάτε διαρκώς τα πόδια σας ενώ είστε σε φάση ξεκούρασης.
- Καρδιακές παθήσεις: Τα καρδιακά προβλήματα μπορεί να σας κάνουν πιο κουρασμένους από το συνηθισμένο.
- Διαταραχές ύπνου: Ορισμένες καταστάσεις ύπνου, όπως η αϋπνία και η ναρκοληψία, μπορεί να δυσκολέψουν το ξύπνημα το πρωί.
Πώς αντιμετωπίζεται η δυσανία;
Αν και δεν υπάρχει επίσημη θεραπεία, υπάρχουν μερικά μικρά βήματα που μπορεί να κάνει κάποιος, για να μειώσει τα συμπτώματα:
- Σταθερό ωράριο ύπνου: Πηγαίνετε για ύπνο και ξυπνήστε την ίδια ώρα κάθε μέρα για να ρυθμίσετε καλά το εσωτερικό ρολόι του σώματός σας.
- Αποφύγετε την καφεΐνη, το αλκοόλ και τη νικοτίνη: Αυτά μπορεί να διαταράξουν τον ύπνο σας.
- Περιορίστε τον ύπνο μέσα στην ημέρα: Ο “υπνάκος” κατά τη διάρκεια της ημέρας μπορεί να ξεφύγει σε διάρκεια και σας δυσκολεύει να κοιμηθείτε τη νύχτα. Μην ξεκουράζεστε για περισσότερο από 30 λεπτά και ποτέ μετά το απόγευμα.
- Άσκηση: Η καθημερινή σωματική δραστηριότητα μπορεί να αυξήσει την ενέργειά σας και μπορεί επίσης να σας βοηθήσει να κοιμηθείτε καλύτερα. Αλλά μην το παρακάνετε πολύ κοντά στην ώρα για ύπνο.
- Κάντε το δωμάτιό σας φιλικό για ύπνο: Το πολύ φως και ο θόρυβος δυσκολεύουν τον ύπνο. Κάντε σκοτάδι στο δωμάτιο και αν χρειαστεί βάλτε ωτοασπίδες. Άλλη ιδέα είναι μια μηχανή παραγωγής λευκού θορύβου που διευκολύνει τον ύπνο. Επίσης, βεβαιωθείτε ότι το δωμάτιό σας είναι δροσερό.
- Μείνετε μακριά από τις οθόνες: Η χρήση tablet, κινητών τηλεφώνων, τηλεοράσεων, φορητών υπολογιστών και άλλων συσκευών με οθόνες πριν από τον ύπνο χαλάει το εσωτερικό ρολόι του οργανισμού σας. Προσπαθήστε να μην έχετε επαφή με οθόνες τουλάχιστον 30 λεπτά πριν πέσετε στο κρεβάτι.