Στην πρόταση του προς τη ΔΕΠΠΣ για την ίδρυση στην Καστοριά πειραματικών σχολείων , στο 10ο Δημοτικό και το 9ο Νηπιαγωγείο Καστοριάς, για το μεγάλο ψηφιακό άλμα που έγινε με την τηλεκπαίδευση και που δεν πέρασε απαρατήρητο και ασχολίαστο από τη διεθνή κοινότητα καθώς μέσα του μεγέθους και της αξιοπιστίας τουEconomistεπαίνεσαν την ταχεία προσαρμογή, για τον μικρό αριθμό κρουσμάτων μαθητών στα σχολεία της Καστοριάς, αλλά και μια σειρά ακόμη ζητημάτων που σχετίζονται με την εκπαιδευτική κοινότητα Καστοριάς, αναφέρθηκε σε μια αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στην εφημερίδα ΝΕΑ ΚΑΣΤΟΡΙΑ ο προϊστάμενος της Α/θμιας ΕΚ/ δευσης Καστοριάς κ Αναστάσιος Ξανθόπουλος.
Το τελευταίο διάστημα φαίνεται να απασχολεί την μαθητική κοινότητα, δασκάλους και γονείς, το θέμα των προτύπων και πειραματικών σχολείων. Εσείς, σαν προϊστάμενη αρχή προτείνατε την ίδρυση τέτοιου σχολείου στην ΠΕ Καστοριάς, παρόλο που ήταν αρκετοί αυτοί που αντέδρασαν σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Τι έχετε να σχολιάσετε;
Τα πειραματικά σχολεία είναι ένας θεσμός που λειτουργεί για δεκαετίες στη χώρα μας με εξαιρετικά αποτελέσματα και ευρύτατη αποδοχή από την ακαδημαϊκή κοινότητα, τους εκπαιδευτικούς και τους γονείς. Ουσιαστικά πρόκειται για κοιτίδες παραγωγής νέας επιστημονικής γνώσης, για παιδαγωγικά εργαστήρια που θέτουν, σε συνεργασία με τα Παιδαγωγικά Τμήματα και άλλους επιστημονικούς φορείς, σε δοκιμαστική, πειραματική εφαρμογή καινοτόμες εκπαιδευτικές μεθόδους και διδακτικά εργαλεία, όπως σχολικά εγχειρίδια και ψηφιακά μέσα, ώστε αυτά, αφού ελεγχθούν ως προς την αποτελεσματικότητα και καταλληλότητά τους να εφαρμοστούν έπειτα στο σύνολο των σχολείων.
Στελεχώνονται δε από εκπαιδευτικούς υψηλών ακαδημαϊκών προσόντων που επιλέγονται, εφόσον το επιθυμούν φυσικά, κατόπιν ειδικής διαδικασίας και υπηρετούν σε αυτά με θητεία τεσσάρων χρόνων η οποία δύναται να ανανεωθεί μόνον κατόπιν θετικής αξιολόγησής τους.
Οι μαθητές των πειραματικών επιλέγονται με κλήρωση προκειμένου να διασφαλίσουμε όσο το δυνατόν πιο αντιπροσωπευτικό δείγμα από τον μαθητικό πληθυσμό μιας περιοχής. Στην κλήρωση συμμετέχει όποιος επιθυμεί το παιδί του να φοιτήσει σε πειραματικό σχολείο ασχέτως του τόπου διαμονής του. Δηλαδή, οι γονείς έχουν μια επιλογή ακόμη για τη φοίτηση των παιδιών τους πέρα από το σχολείο στο οποίο ήδη υπάγονται.
Αναφορικά τώρα με την τύχη των εκπαιδευτικών που υπηρετούν σε σχολεία που θα χαρακτηριστούν πειραματικά υπάρχουν δύο επιλογές. Η πρώτη να επιλέξουν να φύγουν από το σχολείο που έγινε πειραματικό και να υπηρετήσουν στο σχολείο που θα τοποθετηθούν οργανικά εντός βεβαίως, των ορίων της ΠΕ Καστοριάς, καθώς στα πειραματικά οι εκπαιδευτικοί δεν έχουν οργανικές, γιατί, όπως προείπα, υπηρετούν με θητεία σε αυτά. Η δεύτερη επιλογή τους είναι να μείνουν με διετή θητεία στο νέο πειραματικό και στη συνέχεια, αφού επιμορφωθούν και αξιολογηθούν θετικά, να παραμείνουν για άλλα τέσσερα χρόνια.
Οι γονείς, επίσης, των σχολείων που θα χαρακτηριστούν πειραματικά πρέπει να γνωρίζουν ότι τα παιδιά τους θα συνεχίσουν να φοιτούν στο νέο πειραματικό χωρίς κλήρωση και το ίδιο θα συμβεί για τα αδέρφια τους. Δεν προκαλείται λοιπόν καμία αναστάτωση στις οικογένειες των ήδη φοιτώντων μαθητών. Η πρώτη κλήρωση θα γίνει για την Α΄ τάξη μόνο από τον χαρακτηρισμό του σχολείου και εφεξής. Όσα παιδιά δεν θα κληρωθούν τότε θα φοιτήσουν στο σε διπλανό σχολείο του πειραματικού όπου θα υπαχθεί η γεωγραφική περιοχή της κατοικίας τους μετά πάντα τον χαρακτηρισμό του σχολείου ως πειραματικού.
Έχοντας υπόψη όλα τα ανωτέρω προχώρησα στην κατάθεση δύο προτάσεων προς τη ΔΕΠΠΣ προκειμένου το 10ο Δημοτικό και το 9ο Νηπιαγωγείο Καστοριάς να χαρακτηριστούν από την επόμενη σχολική χρονιά ως πειραματικά, διότι έχουν την καταλληλότερη υλικοτεχνική υποδομή από όλα τα αντίστοιχα σχολεία της πόλης και η τοποθεσία τους κρίνεται ιδανική καθώς συνδυάζει ασφαλή πρόσβαση και γειτνίαση με άλλα ομοειδή σχολεία. Για την πρότασή μου έχω ενημερώσει και ενημερώνω όποτε μου ζητηθεί τους εκπαιδευτικούς και τους γονείς των σχολείων. Εισπράττω από τις επαφές μου αυτές μια τουλάχιστον επιφυλακτικότητα από τη μεριά των εκπαιδευτικών και μια σαφώς πολύ πιο θερμή αποδοχή από την πλευρά των γονέων για τον νέο θεσμό. Η θέση μου για τα πειραματικά, όπως εμφατικά αποτυπώνεται από την διπλή μου πρόταση υπέρ της άμεσης λειτουργίας τους, παραμένει σταθερή, επειδή η παρουσία τους θα ωφελήσει όχι μόνο τα παιδιά που θα φοιτούν σε αυτά αλλά και τα παιδιά άλλων σχολείων μέσω της συμμετοχής τους στους ομίλους των πειραματικών, ενώ θα γίνεται και διάχυση καλών πρακτικών στα γειτονικά σχολεία και οι όλοι εκπαιδευτικοί της περιοχής θα έχουν νέες ευκαιρίες για επιμόρφωση και επικαιροποίηση των παιδαγωγικών τους γνώσεων και πρακτικών.
Τα πειραματικά δεν είναι, βεβαίως, πανάκεια είναι μια ευκαιρία για αλλαγή μια ευκαιρία να αναστοχαστούμε όλοι μας για το πώς μπορεί να βελτιωθεί η εκπαίδευσή μας και αυτό είναι που δοκιμάζεται σε αυτά τα σχολεία. Κλείνω με τη ρήση του GeorgeBernardShaw: «Η πρόοδος είναι αδύνατη χωρίς την αλλαγή και όσοι δεν μπορούν να αλλάξουν τον τρόπο σκέψης τους δεν μπορούν να αλλάξουν τίποτα».
Φέτος ξαναζήσαμε μια σχολική χρονιά με “εξ αποστάσεως” μαθήματα τον περισσότερο χρόνο. Πώς κρίνετε ότι πήγε η διαδικασία διδασκαλίας αλλά και αντιμετώπισης κρουσμάτων κατά την διάρκεια των μαθημάτων;
Θίγετε, κα Κωτσοπούλου, δυο διαφορετικά θέματα. Το πρώτο είναι η εξ αποστάσεως εκπαίδευση και το άλλο η αντιμετώπιση του ιού. Θα ξεκινήσω από το δεύτερο.
Τα κρούσματα στα σχολεία μας ήταν περιορισμένα και ελεγχόμενα καθόλη τη διάρκεια των τεσσάρων περίπου μηνών που ήταν ανοιχτά και η εκπαίδευση γινόταν διά ζώσης. Οι οδηγίες του ΥΠΑΙΘ και του ΕΟΔΥ και η πιστή τήρηση των υγειονομικών πρωτοκόλλων από τους εκπαιδευτικούς των σχολείων καθώς και ο συντονισμός και η άψογη συνεργασία που είχε η Διεύθυνσή μας με την τοπική Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας, είχαν ως αποτέλεσμα την ανάσχεση του κορονοϊού στις σχολικές μας μονάδες. Απόδειξη ο μικρός αριθμός αναστολών λειτουργίας σχολικών μονάδων που είχαμε στη Διεύθυνσή μας. Τα σχολεία μας, σε κάθε περίπτωση, αντανακλούσαν τη διάδοση του ιού στην ευρύτερη κοινότητα και δεν λειτούργησαν επουδενί ως εστίες υπερμετάδοσης του ιού. Και αυτό το χρεώνονται πρώτιστα οι εκπαιδευτικοί και έπειτα οι γονείς που εμπιστεύτηκαν τα σχολεία και στάθηκαν αρωγοί στην προσπάθεια να συνεχιστεί απρόσκοπτα η εκπαίδευση των παιδιών τους με τον βέλτιστο τρόπο που δεν είναι άλλος από τη δια ζώσης διδασκαλία.
Και έτσι εισέρχομαι στο άλλο θέμα που θέσατε, την εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Ας θυμηθούμε πού ήμασταν ως χώρα στο ζήτημα αυτό πριν ένα χρόνο που τέθηκε επιτακτικά το ζήτημα του πώς θα συνεχιστεί η εκπαίδευση εν μέσω πανδημίας και με κλειστά τα σχολεία. Πλατφόρμες δεν υπήρχαν για τη σύγχρονη εξ αποστάσεως διδασκαλία ούτε ετοιμότητα του ΥΠΑΙΘ πόσο μάλλον των σχολείων και των εκπαιδευτικών για ένα τόσο μεγάλο και σύνθετο εγχείρημα. Κι όμως, και πλατφόρμες έγιναν και η εκπαιδευτική τηλεόραση δούλεψε και οι εκπαιδευτικοί προσαρμόστηκαν γρήγορα και στις νέες απαιτήσεις του ρόλου τους. Ταυτόχρονα, πλήθος τεχνικών ζητημάτων όπως η πρόσβαση μαθητών στο διαδίκτυο και η έλλειψη σχετικών συσκευών αντιμετωπίστηκε σε μεγάλο βαθμό μέσω των σχολείων και άλλων φορέων. Οι εκπαιδευτικοί και οι γονείς, η ελληνική εκπαίδευση και κοινωνία κάναμε ένα μεγάλο ψηφιακό άλμα με την τηλεκπαίδευση. Ένα άλμα που δεν πέρασε απαρατήρητοκαι ασχολίαστο από τη διεθνή κοινότητα καθώς μέσα του μεγέθους και της αξιοπιστίας τουEconomistεπαίνεσαν την ταχεία προσαρμογή μας.
Βέβαια, η προσπάθεια συνεχίζεται. Στο παιδαγωγικό σκέλος ξεκίνησε η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών σε ζητήματα εξ αποστάσεως διδασκαλίας και σε τεχνικό η παροχή 560.000 περίπου κουπονιών των 200€ για την προμήθεια tampletsσε οικογένειες βάσει εισοδηματικών κριτηρίων.
Σαφώς όλοι ευχόμαστε για την γρήγορη επιστροφή στην κανονικότητα, δεν εφησυχάζουμε όμως, και κάνουμε χρήση όλων των δυνατοτήτων που μας δίνει η σύγχρονη τεχνολογία. Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση είναι μεν μια λύση ανάγκης αλλά και μια ανάμνηση απότο μέλλον, διότι η 4η βιομηχανική επανάσταση και η τεχνητή νοημοσύνη μεταμορφώνουν δραστικά και την εκπαίδευση. Είμαι βέβαιος ότι από αυτήν την εμπειρία της τόσο ευρείας χρήσης των νέων τεχνολογιών θα απομυθοποιήσουμε πολλά σχετικά με αυτές αλλά και θα δούμε τις εξαιρετικές δυνατότητές της.
Η κυβέρνηση σκέφτεται την παράταση του σχολικού έτους λόγω των προβλημάτων με την πανδημία του κορονοιου. Ποια είναι τα υπέρ και τα κατά πιστεύετε της πρότασης αυτής;
Παράταση σημαίνει επιπλέον χρόνος διδασκαλίας. Δε βλέπω σε αυτό κανένα μειονέκτημα ειδικά εάν αυτός είναι χρόνος δια ζώσης διδασκαλίας, γιατί έτσι θα συμβάλλει και σε ποιοτικότερη διδασκαλία και σε καλύτερη κοινωνικοποίηση των παιδιών που τόσο στερήθηκαν φίλους και παιχνίδι όλο αυτό το διάστημα της καραντίνας. Ασφαλώς, η παράταση πρέπει να έχει ένα λογικό διάστημα και να μην στερήσει τα παιδιά από τις διακοπές τους που και αυτές τις έχουν μεγάλη ανάγκη μετά από μήνες υβριδικής εκπαίδευσης μπροστά σε οθόνες και υπολογιστές εγκλεισμένα στο σπίτι τους.
Κλείνοντας σχεδόν ένα χρόνο μετά την ανάληψη των καθηκόντων σας, πώς κρίνετε το επίπεδο της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Καστοριά, τόσο σε υλικό όσο και σε ανθρώπινο δυναμικό και ποιες είναι οι βασικές σας επιδιώξεις για την συνέχεια της θητείας σας;
Το υλικό επίπεδο εξοπλισμού των σχολείων χρήζει βελτίωσης χωρίς να σημαίνει και ότι είναι κακό ή απαρχαιωμένο. Οι ενεργειακές αναβαθμίσεις των σχολικών μονάδων, οι υποδομές πρόσβασης σε ΑΜΕΑ όπως και η εξασφάλιση της πυροπροστασίας των μονάδων που ανέλαβαν οι Δήμοιέχουν βελτιώσει εντυπωσιακά την ασφάλεια και το επίπεδο διαβίωσης των μαθητών σε αυτές. Ωστόσο, τα σχολεία χρειάζονται διασύνδεση με υπερυψηλή ταχύτητα στο Διαδίκτυο (οπτική ίνα, 5G) και συνεχή επένδυση για ανανέωση των διαθέσιμων σε αυτά μηχανημάτων ΤΠΕ και λογισμικού, καθώς καθίστανται ξεπερασμένα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Η Πολιτεία και οι Δήμοι πρέπει να συνεχίσουν να επενδύουν στην πληρέστερη μόρφωση των μελλοντικών πολιτών τους, γιατί το κόστος της άγνοιας μακροπρόθεσμα είναι πολύ υψηλότερο την εποχή της οικονομίας της γνώσης και της πληροφορίας.
Σε ό,τι αφορά το ανθρώπινο δυναμικό της Διεύθυνσής μας αυτό είναι σχετικά υψηλού επιπέδου καθώς οι εκπαιδευτικοί μας είναι εμπειρότατοι και πολλοί εξ αυτών έχουν κάνει ή κάνουν μεταπτυχιακές σπουδές και πλήθος άλλων επιμορφώσεων. Ωστόσο, ο μέσος όρος ηλικίας των εκπαιδευτικών είναι αρκετά υψηλός όπως είναι αναμενόμενο μετά από δέκα και πλέον έτη απουσίας μόνιμων διορισμών. Για τον ίδιο λόγο, μεγάλος είναι και ο αριθμός των αναπληρωτών που προσλαμβάνονταιστη Διεύθυνσή μας, περίπου ένας στους τέσσερις, γεγονός που οδηγεί σε καθυστερήσεις στη στελέχωση των σχολείων και στη δυσλειτουργία δράσεων όπως η ειδική αγωγή και η παράλληλη στήριξη. Ωστόσο, φέτος καλύφθηκαν σχετικά γρήγορα πολλά κενά διότι είχαμε και μονίμους διορισμούς δεκαοκτώ εκπαιδευτικών στην ειδική αγωγή και έγκαιρο προγραμματισμό εκ μέρους του Υπουργείου για τον διορισμό των αναπληρωτών που φέτος έγιναν μάλιστα με τον νέο πίνακα του ΑΣΕΠ. Προσδοκούμε, τέλος, μετά τη συνταξιοδότηση και τη μετάθεση εφέτος δεκάδων εκπαιδευτικών της Διεύθυνσής μας σε νέο αίμα, με φιλόπονους εκπαιδευτικούς που θα προέλθουν από τους μόνιμους διορισμούς που αναμένονται το καλοκαίρι.
Η βασική μου φιλοδοξία είναι και παραμένει μία να παρέχω τις καλύτερες εκπαιδευτικές υπηρεσίες στη νέα γενιά σεβόμενος τις θυσίες των φορολογούμενων πολιτών. Υπηρετώ την Παιδαγωγική και την Ελληνική Πολιτεία, ελπίζοντας ότι ασκώ κάτι παραπάνω από δημόσια διοίκηση ότι ασκώ με ειλικρίνεια και υπευθυνότητα παιδαγωγική ηγεσία.
