Πως εκδηλώνεται ο πονοκέφαλος που προκαλεί ο κορωνοϊός. Πόσο καιρό μπορεί να διαρκέσει. Ποιους ασθενείς απειλεί.
Πώς αντιμετωπίζεται
Ο πονοκέφαλος είναι ένα από τα συχνότερα συμπτώματα που προκαλεί ο νέος κορωνοϊός, σε μικρούς και μεγάλους. Ωστόσο συχνά δεν θυμίζει σε τίποτα τον απλό πονοκέφαλο που όλοι έχουμε νιώσει κάποια στιγμή, αναφέρει ένας κορυφαίος ειδικός από τις ΗΠΑ.
Οι ασθενείς αναφέρουν πως ο πόνος μοιάζει με χτυπήματα στο κεφάλι που δεν σταματούν για μέρες, εβδομάδες ή ακόμα και μήνες μετά την έναρξή τους. Η έντασή τους όμως δεν είναι πάντοτε σταθερή. Συχνά διακόπτονται από ανυπόφορες κρίσεις οξέος πόνου.
Τα συμπτώματα αυτά είναι ιδιαίτερα συχνά στους ασθενείς που πάσχουν από την επονομαζόμενη εμμένουσα COVID (ή Long COVID). Η κατάσταση αυτή είναι η συνέχιση των συμπτωμάτων για πολλούς μήνες μετά την υποχώρηση της οξείας φάσης της λοίμωξης που προκαλεί ο κορωνοϊός.
Γιατί συμβαίνει αυτό; Ουδείς γνωρίζει με βεβαιότητα, απαντά ο Dr. Emad Estemalik, διευθυντής στο Τμήμα Κεφαλαλγίας & Πόνου στο Πρόσωπο στο Κέντρο Νευρολογικής Αποκατάστασης της Cleveland Clinic, στο Οχάιο. «Το σίγουρο είναι ότι κάνει δύσκολη τη ζωή πολλών ανθρώπων», προσθέτει.
Και σε άτομα με ήπια λοίμωξη
Όπως εξηγεί, είναι συνηθισμένο φαινόμενο να παρατηρείται πονοκέφαλος σε ανθρώπους που αντιμετωπίζουν ιογενείς λοιμώξεις. Η κατάσταση όμως μοιάζει να είναι απρόσμενα συχνή και πιο έντονη στους ασθενείς που αρρωσταίνει ο κορωνοϊός. Μολονότι, δε, εκδηλώνεται συχνότερα σε όσους είχαν μέτρια ή σοβαρή COVID, μπορεί να παρατηρηθεί και σε άτομα με ήπια λοίμωξη.
«Μετά την αρχική ανάρρωσή τους, οι ασθενείς αυτοί απομένουν με έναν πρωτόγνωρο πονοκέφαλο, ο οποίος δεν υποχωρεί», εξηγεί. «Αυτό που νιώθουν είναι ότι έχουν μέρα-νύχτα πονοκέφαλο, ο οποίος από καιρού εις καιρόν επιδεινώνεται ξαφνικά».
Αν ο ασθενής είχε συχνά πριν αρρωστήσει ημικρανία ή άλλη κεφαλαλγία, ο πονοκέφαλός του μπορεί να μοιάζει με αυτές. Και πάλι όμως η συχνότητα, η ένταση και η διάρκειά του θα είναι ιδιαιτέρως αυξημένες.
Πως αντιμετωπίζεται
Η διαχείριση ενός καθημερινού, συνεχούς πόνου δεν είναι εύκολη. Πόσο μάλλον όταν:
- Δεν έχει σαφή αιτία
- Ουδείς γνωρίζει γιατί επιμένει σε πολλούς ασθενείς αλλά όχι σε όλους
- Οι τομογραφίες εγκεφάλου των ασθενών συνήθως δεν έχουν παθολογικά ευρήματα
Τα πράγματα περιπλέκει ακόμα περισσότερο το γεγονός ότι ο πονοκέφαλος που προκαλεί ο κορωνοϊός, αποτελεί ένα μόνο από τα επίμονα συμπτώματα των ασθενών. Πολλοί αναφέρουν ότι έχουν επίσης κόπωση, δύσπνοια, πόνους στις αρθρώσεις ή/και πόνο στο στήθος.
Δεδομένων όλων αυτών «δεν προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι ο πονοκέφαλος της COVID έχει δυσκολίες στην αντιμετώπισή του», σημειώνει ο Dr. Estemalik.
Αναλόγως με την περίπτωση, η αντιμετώπιση μπορεί να συμπεριλαμβάνει συνδυασμό:
- Φαρμακευτικής αγωγής (συνήθως χορηγούνται περισσότερα του ενός φάρμακα)
- Ψυχολογικής υποστήριξης
- Τεχνικών φυσικής αποκατάστασης
Ο Dr. Estemalik λέει ότι δεν υπάρχει μία θεραπεία κατάλληλη για όλους. Η αγωγή που προτείνεται είναι εξατομικευμένη, επομένως «η κλινική αξιολόγηση είναι πολύ σημαντική στον καθορισμό της», επισημαίνει.
Τα απλά παυσίπονα
Οι περισσότεροι ασθενείς με πονοκέφαλο από τη λοίμωξη που προκαλεί ο κορωνοϊός, αρχικά προσπαθούν να τον αντιμετωπίσουν όπως συνήθως. Δηλαδή με κοινά, μη συνταγογραφούμενα παυσίπονα/αναλγητικά φάρμακα. Δεν πρέπει όμως να βασιστούν σε αυτά επί περισσότερο από μία εβδομάδα, συνιστά ο Dr. Estemalik.
«Επειδή ο πονοκέφαλος είναι συνεχής, οι ασθενείς μπορεί να χρειαστούν πολλά παυσίπονα. Μερικές φορές όμως αυτό οδηγεί στην ανάπτυξη αυτού που αποκαλούμε αντιδραστικός πονοκέφαλος (rebound headache) ή πονοκέφαλος από κατάχρηση αναλγητικών» εξηγεί.
Η κατάσταση είναι αυτό ακριβώς που υποδηλώνει ο όρος: ένας πονοκέφαλος που προκαλείται από την λήψη πολλών φαρμάκων σε μικρό χρονικό διάστημα. «Η υπέρβαση της δοσολογίας μπορεί να οδηγήσει σε αντιδραστικό πονοκέφαλο. Το ίδιο και η κατανάλωση καφεΐνης μαζί με τα πολλά παυσίπονα», εξηγεί.
Τί σημαίνουν πρακτικά όλ’ αυτά; Αν το κλασικό παυσίπονο που παίρνετε δεν σας προσφέρει την ανακούφιση που περιμένατε με τη συνηθισμένη δόση, «θεωρήστε το ως προειδοποιητική ένδειξη», συνιστά. «Απευθυνθείτε στον γιατρό σας για να σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε καλύτερα τον πόνο σας».
Ως μεμονωμένο σύμπτωμα
Αν πάντως ο πονοκέφαλος είναι το μοναδικό σύμπτωμα που έχετε μετά από την πρόσφατη λοίμωξη που σας προκάλεσε ο κορωνοϊός, ίσως δεν οφείλεται στην COVID.
«Συνήθως δεν αναφέρεται ως μεμονωμένο σύμπτωμα», λέει ο Dr. Estemalik. «Ας μην ξεχνάμε ότι υπάρχουν πάνω από 150 διαφορετικά είδη κεφαλαλγίας που προκαλούνται από δεκάδες αιτίες. Μπορεί να οφείλεται σε αλλεργία, στο στρες, στον καιρό, στην διατροφή… Για παν ενδεχόμενο, λοιπόν, συμβουλευθείτε τον γιατρό σας».
Η καλύτερη άμυνα
Σε κάθε περίπτωση, η καλύτερη θεραπεία για τον πονοκέφαλο που προκαλεί ο κορωνοϊός είναι να μην τον κολλήσουμε. Ή αν τον κολλήσουμε, να μην αρρωστήσουμε σοβαρά. Επομένως, μην αμελήσετε τον εμβολιασμό.
«Ο εμβολιασμός μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο εμμένουσας COVID και των συμπτωμάτων της. Είναι η καλύτερη λύση για να αποφύγουμε τον εξουθενωτικό πονοκέφαλο», καταλήγει ο Dr. Estemalik.
Iatropedia.gr