Τα δύο προηγούμενα χρόνια η πανδημία του κορονοϊού γονάτισε το εμπόριο γούνας και η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έδωσε τη χαριστική βολή στον κλάδο καθώς το μεγαλύτερο μέρος των εμπορευμάτων απευθυνόταν στη ρωσική και την ουκρανική αγορά.
Γράφει η ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ
Οι γουνέμποροι στις περιοχές της Καστοριάς και του Βοΐου, περιοχής ταυτισμένης με τη γουνοποιία εδώ και αιώνες, εκπέμπουν σήμα κινδύνου μέσω του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής και απευθύνουν έκκληση για την άμεση λήψη μέτρων προκειμένου, όπως λένε, να μην αφανιστεί το επάγγελμά τους. «Το εμπόριο της γούνας είναι ο μοναδικός κλάδος που έχει χτυπηθεί σε ποσοστό 100% από την εισβολή στην Ουκρανία. Η Καστοριά βρίσκεται πλέον σε οικονομικό πόλεμο με απρόβλεπτες συνέπειες» λέει στον «Ε.Τ.» ο πρόεδρος του Συνδέσμου Γουνοποιών Καστοριάς Απόστολος Τσούκας εξηγώντας ότι για τους γουναράδες τίθεται πλέον ζήτημα επιβίωσης. «Το συντριπτικό ποσοστό των εμπορευμάτων μας και για την ακρίβεια το 95% απευθυνόταν έως τώρα στις αγορές της Ρωσίας και της Ουκρανίας. Την ώρα που όλη η Ελλάδα συζητά για την αύξηση των τιμών των καυσίμων και των τροφίμων σε εμάς αυτά τα προβλήματα φαίνονται μικρά αφού βλέπουμε ότι δεν μπορούμε να επιβιώσουμε. Από την ώρα που ξέσπασε ο πόλεμος ακυρώθηκαν όλες οι παραγγελίες από τη Ρωσία και την Ουκρανία με αποτέλεσμα η περιοχή να καταστρέφεται» σημειώνει ο πρόεδρος των γουνοποιών.
Λουκέτα
Οσο εξελίσσεται η στρατιωτική επίθεση στην Ουκρανία αποτυπώνονται τα αποτελέσματα του οικονομικού μαρασμού στην Καστοριά με τις επιχειρήσεις να κλείνουν η μια μετά την άλλη. «Σήμερα έχουμε 2.000 κλειστές επιχειρήσεις στην περιοχή της Καστοριάς και του Βοΐου την ώρα που το 2020 οι εξαγωγές έτοιμων γούνινων παλτό προς τη Ρωσία είχαν φτάσει τα 55 εκατ. δολάρια. Το 2021 εν μέσω πανδημίας οι εξαγωγές συρρικνώθηκαν στα 9 εκατομμύρια δολάρια και φέτος μόλις και μετά βίας φτάνουμε τις λίγες χιλιάδες δολάρια. Το υπόλοιπο 5% των προϊόντων μας απευθυνόταν στη Νότια Κορέα και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αλλά και οι Αμερικανοί στους Ρώσους τα πουλούσαν, οπότε αντιλαμβάνεστε το μέγεθος της καταστροφής» λέει ο Απόστολος Τσούκας επισημαίνοντας ότι ο αποκλεισμός της Ρωσίας από το Swift είχε ως αποτέλεσμα να παγώσει και η εξόφληση χρεών προς τους γουναράδες από τα προηγούμενα χρόνια. «Οταν έχεις έναν πελάτη 20 χρόνια, δίνεις εμπορεύματα και με πίστωση. Υπήρχαν πολλά ανοίγματα και πλέον τα έσοδα έχουν μηδενιστεί καθώς οι Ρώσοι μάς λένε ότι λόγω του SWIFT δεν μπορούν πια να μας στείλουν χρήματα».
Οι γουνοποιοί έχουν έρθει ήδη σε επαφή με τα υπουργεία Αγροτικής Ανάπτυξης και Εργασίας αναζητώντας τρόπους να σωθούν οι θέσεις απασχόλησης που υπολογίζονται σε περίπου 5.000. Οπως λένε, είναι επιτακτική η ανάγκη να βρεθεί μια λύση παρόμοια με αυτή της αναστολής εργασίας που είχε εφαρμοστεί στην πανδημία του κορονοϊού προκειμένου να εξασφαλιστούν οι εργαζόμενοι που έχουν μείνει χωρίς αντικείμενο. «Η γούνα κάνει κύκλους, έχει τα πάνω της και τα κάτω της, ανάλογα με το κρύο, τη μόδα, τα κινήματα των οικολόγων. Πρώτη φορά όμως βιώνουμε οικονομικό πόλεμο και θα είμαστε ο τελευταίος κλάδος που θα βγει από αυτή την κρίση. Η Ουκρανία είναι μια κατεστραμμένη χώρα, θα περάσουν χρόνια για να ενδιαφερθεί ξανά για τον δικό μας κλάδο.
Οσο για τη Ρωσία κανείς δεν ξέρει τι θα γίνει. Προς το παρόν δεν μπορούμε να κάνουμε εξαγωγές γιατί η γούνα θεωρείται είδος πολυτελείας και απαγορεύεται λόγω των μέτρων αλλά ούτε οι Ρώσοι προβλέπεται να αρχίσουν άμεσα να έρχονται στην Ελλάδα. Ακόμα και να έρθουν, όμως, με το ρούβλι να χάνει μέρα με τη μέρα την αξία του, δεν θα έχουν πια την ίδια αγοραστική δύναμη. Σκεφτείτε ότι από 70.000 ρούβλια που χρειάζονταν για τα αγοράσουν μια γούνα, τώρα για την ίδια θα θέλουν 150.000 ρούβλια, άρα θα είναι δύσκολο να αγοράσουν. Βρισκόμαστε σε συνθήκες πλήρους αβεβαιότητας» καταλήγει ο Απόστολος Τσούκας.
Εκθέσεις
Κάθε χρόνο γίνονταν τρεις παγκόσμιες εκθέσεις γούνας στην Καστοριά, το Χονγκ Κονγκ και το Μιλάνο, με τους Καστοριανούς γουνοποιούς να πρωταγωνιστούν. Η τελευταία έκθεση στον τόπο τους έγινε το 2019 και τον ερχόμενο Μάιο οι έμποροι ετοιμάζονταν να παρουσιάσουν ξανά τα προϊόντα τους, αλλά τους πρόλαβαν οι εξελίξεις. Η περιοχή γνώρισε το απόγειο της δόξας της τη δεκαετία του 1970 όταν λειτουργούσαν εκεί πάνω από 6.000 επιχειρήσεις που απασχολούσαν συνολικά 15.000 εργαζόμενους. Τότε οι Καστοριανοί ήταν στις πρώτες θέσεις της Ευρώπης στο κατά κεφαλήν εισόδημα αλλά στη συνέχεια άρχισε η πτώση όσο αναπτύσσονταν τα οικολογικά κινήματα και παράλληλα εξελισσόταν η κινεζική αγορά. Ο κλάδος είχε ήδη συρρικνωθεί αισθητά λόγω και της οικονομικής κρίσης και στη συνέχεια λόγω της πανδημίας. Πάντα ωστόσο οι Καστοριανοί γουναράδες δέχονταν ενέσεις ρευστότητας από χώρες της πρώην Σοβιετικής Ενωσης που αγόραζαν μαζικά τα προϊόντα τους, πριν ο πόλεμος στην Ουκρανία οδηγήσει το εμπόριο της γούνας στην πιο κρίσιμη καμπή της ιστορίας του.