Η έρευνα πραγματοποιείται με τη συμμετοχή του Δισπηλιού και του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης στο μεγάλο ερευνητικό πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας (ERC) EXPLO.

To EXPLO έχει για στόχο την ανασύνθεση της σχέσης ανθρώπου – περιβάλλοντος στη Νεολιθική Εποχή στους λιμναίους οικισμούς της Ελλάδας και ευρύτερα των Βαλκανίων. Στο πλαίσιο του προγράμματος έχει αναπτυχθεί διεθνής επιστημονική συνεργασία μεταξύ του ΑΠΘ, του Πανεπιστημίου της Βέρνης Ελβετίας και του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης Μ. Βρετανίας.

Παρουσιάστηκαν νέα και παλαιότερα ευρήματα και τονίστηκε η ιδιαιτερότητα της θέσης, τόσο από πλευράς αρχαιολογικών ευρημάτων, όσο και από πλευράς αρχαίων βιολογικών καταλοίπων, όπως αρχαίου ξύλου, φυτών που διατηρούνται, οστά ζώων και ψαριών, όστρεα, ακόμη και έντομα, που μας δίνουν πολύτιμες πληροφορίες για τις περιβαλλοντικές συνθήκες που ίσχυαν πριν 7500 χρόνια. Η ανανεωμένη αρχαιολογική και διεπιστημονική έρευνα φέρνει στο φως μια εντυπωσιακή νεολιθική κοινότητα που προσαρμόστηκε με μεγάλη επιτυχία στο ειδικό περιβάλλον, αξιοποιώντας του πλούσιους παραγωγικούς πόρους του συγκεκριμένου βιοτόπου.

Ο Λιμναίος Οικισμός στο Δισπηλιό Καστοριάς, ο αρχαιότερος της Ευρώπης, ανακαλύφθηκε τυχαία το 1932 όταν η στάθμη της λίμνης στην Καστοριά κατέβηκε και εμφανίστηκαν υπολείμματα ξύλινων πασσάλων.

Πρώτος, ο καθηγητής Α. Κεραμόπουλος, κατέγραψε τις αρχικές πληροφορίες για την περιοχή και τον παραλίμνιο οικισμό. Οι ανασκαφικές έρευνες ξεκίνησαν από τον καθηγητή Ν. Μουτσόπουλο και συνεχίστηκαν αρκετά χρόνια αργότερα.

Συγκεκριμένα το 1992, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης με επικεφαλής τον καθηγητή Γ. Χουρμουζιάδη ξεκίνησε συστηματική έρευνα, που έφερε στο φως περισσότερα ευρήματα, και κατέληξε στην αναπαράσταση του οικισμού της Νεότερης Νεολιθικής σε πραγματικές διαστάσεις.

Oι έρευνες στο Δισπηλιό αποτελούν “σταθμό” για την αρχαιολογική έρευνα στην Ελλάδα, καθώς πρόκειται για τον πρώτο λιμναίο οικισμό που σκάβεται στη χώρα.

Σήμερα η συστηματική δουλειά του διευθυντή της ανασκαφής και Ομότιμου Καθηγητή Κώστα Κωτσάκη και της ομάδας του περνάει σε νέα φάση μελέτης ενός μοναδικού παραδείγματος σχέσης του ανθρώπου με το περιβάλλον με ιδιαίτερη σημασία για την εποχή μας που βλέπει το περιβάλλον με αυξανόμενη ανησυχία.

Θερμά

!