Οι λεμφαδένες είναι ζωτικά στοιχεία του σώματος και του ανοσοποιητικού μας συστήματος. Στο σώμα μας υπάρχουν περίπου 450 λεμφαδένες και ο καρκίνος σε αυτά τα όργανα ονομάζεται και λέμφωμα.

Οι λεμφαδένες είναι μικρά στοιχεία του λεμφικού συστήματος σε σχήμα νεφρού  και μέσω του συστήματος αυτού συνδέονται με όλο το σώμα. Είναι σημαντικοί για τη σωστή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματοςκαι δρουν ως φίλτρα για ξένα σωματίδια συμπεριλαμβανομένων των καρκινικών κυττάρων, αλλά δεν έχουν καμία λειτουργία αποτοξίνωσης.

Οι λεμφαδένες υπάρχουν σε όλο το σώμα, είναι πιο συγκεντρωμένοι κοντά και μέσα στον κορμό και χωρίζονται σε ομάδες ανάλογα με το σημείο του σώματος που βρίσκονται. Υπάρχουν περίπου 450 λεμφαδένες στους ενήλικες.

Η κύρια λειτουργία των λεμφαδένων είναι το φιλτράρισμα της λέμφου για τον εντοπισμό και την καταπολέμηση της μόλυνσης. Για να γίνει αυτό, οι λεμφαδένες περιέχουν λεμφοκύτταρα, έναν τύπο λευκών αιμοσφαιρίων, ο οποίος περιλαμβάνει Β κύτταρα και Τ κύτταρα . Αυτά κυκλοφορούν μέσω της κυκλοφορίας του αίματος και εισέρχονται και κατοικούν στους λεμφαδένες.

Καρκίνος των λεμφαδένων ή λέμφωμα

Πρόκειται για τον καρκίνο των κυττάρων του λεμφικού συστήματος και κυρίως των λεμφοκυττάρων, κυττάρων δηλαδή που ανήκουν στα λευκά αιμοσφαίρια, τα οποία είναι υπεύθυνα για την άμυνα του οργανισμού μας και μάχονται κατά των λοιμώξεων.

Καθώς υπάρχουν πολλά είδη λεμφωμάτων, αυτά ταξινομούνται ανάλογα με τα λεμφοκύτταρα που έχουν προσβληθεί (Hodgkin και Μη Hodgkin λέμφωμα) και διακρίνονται σε επιθετικά και βραδέως εξελισσόμενα.

Ποιες ηλικίες αφορά; Τα Hodgkin λεμφώματα προσβάλλουν κυρίως νεαρές ηλικίες (από 20 έως 40 ετών) ενώ τα Μη Hodgkin προσβάλλουν κυρίως τη μέση ηλικιακή ομάδα (40 έως 60ετών).

Γιατί εμφανίζεται; Είναι κληρονομικό; Οι έρευνες δεν έχουν δείξει έως τώρα κάποια αιτία που να προκαλεί την εμφάνιση του λεμφώματος. Δεν είναι μεταδοτικό νόσημα. Αν και είναι ο 5ος πιο συχνός καρκίνος στην Ευρώπη, ορισμένες μορφές της νόσου θεραπεύονται πλήρως, ενώ άλλες ελέγχονται επαρκώς, ώστε η ποιότητα ζωής των ασθενών να μην επηρεάζεται αρνητικά.

Τι συμπτώματα έχει;

Το κυριότερο σύμπτωμα είναι μια ανώδυνη διόγκωση ενός ή περισσότερων λεμφαδένων στον τράχηλο, τη μασχάλη ή την κοιλιά.

Άλλα συμπτώματα μπορεί να είναι: Πυρετός Νυχτερινές εφιδρώσεις Απώλεια βάρους, χωρίς ο ασθενής να το έχει επιδιώξει ή χωρίς κάποιο άλλο γνωστό λόγο. Έντονο αίσθημα κόπωσης και αναιμία. Διόγκωση του σπλήνα ή/και του ήπατος. Πόνος στα οστά. Φαγούρα. Καθώς τα συμπτώματα αυτά μπορούν να αποδοθούν και σε πολλές άλλες ασθένειες και μικροενοχλήσεις, η εμφάνισή τους δεν υποδηλώνει απαραίτητα την ύπαρξη λεμφώματος.

Αυτό που τα διαφοροποιεί είναι η χρονική διάρκεια, δηλαδή αν τα συμπτώματα επιμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Τότε, καλό θα είναι να επισκεφτείς το γιατρό σου, ώστε να αποκλειστεί το ενδεχόμενο της νόσου ή να διαγνωστεί έγκαιρα, ιδιαίτερα αν παρατηρήσεις λεμφαδενική διόγκωση που επιμένει.

Καρκίνος των λεμφαδένων: Τα συμπτώματα

Τα βασικά συμπτώματα είναι το πρήξιμο των λεμφαδένων. Μπορεί ο λεμφαδένας να μεγαλώσει σε μέγεθος και να είναι έντονα ψηλαφητός χωρίς όμως να προκαλεί πόνο. Ωστόσο ένας πρησμένος λεμφαδένας, π.χ. στη μασχάλη ή το λαιμό δεν πρέπει κατευθείαν να σε πανικοβάλει! Ακόμη κι ένα τσίμπημα κουνουπιού που έχει μολυνθεί μπορεί να ευθύνεται για την αντίδραση αυτή. Σε κάθε περίπτωση όμως χρειάζεται εκτίμηση από τον γιατρό σου.

Άλλα συμπτώματα του λεμφώματος μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Πυρετό
• Κρυάδες
• Ανεξήγητη απώλεια βάρους
• Νυχτερινές εφιδρώσεις
• Έλλειψη ενέργειας
• Φαγούρα (έως και το 25% των ασθενών αναπτύσσουν φαγούρα, συνηθέστερα στο κάτω άκρο, αλλά μπορεί να συμβεί οπουδήποτε, να είναι τοπική, ή να εξαπλώνεται σε όλο το σώμα).

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Ο γιατρός σου θα σου συστήσει έναν αριθμό εξετάσεων προκειμένου να κάνει τη διάγνωση καταρχήν και κατά δεύτερον να αξιολογήσει τη νόσο σου.

Τι είδους εξετάσεις θα κάνω; Οι εξετάσεις αυτές μπορεί να είναι απλές αιματολογικές, απεικονιστικές (αξονική τομογραφία, μαγνητική κ.ά.) ή ίσως να χρειαστούν πιο ειδικές εξετάσεις όπως είναι η παρακέντηση του μυελού των οστών. Αν ο γιατρός υποπτεύεται λέμφωμα, θα ζητήσει βιοψία, συνήθως από έναν λεμφαδένα.

Αργούν τα αποτελέσματα; Μια πρώτη απάντηση των εξετάσεων θα έχεις εντός της πρώτης εβδομάδας από τις εξετάσεις και οριστική απάντηση θα έχεις σε 20 περίπου μέρες.

Κι αν βγει θετική η διάγνωση; Υπάρχει θεραπεία; Στόχος της θεραπείας μπορεί να είναι είτε η ύφεση των συμπτωμάτων είτε η θεραπεία της νόσου. • Oι ασθενείς με Hodgkin λέμφωμα θεραπεύονται σε μεγάλο ποσοστό. • Το ποσοστό ίασης για το Μη Hodgkin λέμφωμα είναι λίγο χαμηλότερο. Και στις δύο περιπτώσεις, η έγκαιρη διάγνωση και η θεραπεία του λεμφώματος σε όσο το δυνατόν πιο αρχικό στάδιο ευνοεί τις πιθανότητες πλήρους ύφεσης της ασθένειας.

Σε ποια ειδικότητα γιατρού απευθύνομαι; Σε έναν έμπειρο ογκολόγο ή αιματολόγο.

Υπάρχει θεραπεία;

Για κάθε σχεδόν μορφή καρκίνου σήμερα υπάρχει μια αποτελεσματική θεραπεία, αρκεί η διάγνωση να γίνει έγκαιρα. Ανάλογα με τα αποτελέσματα των εξετάσεων ο ογκολόγος θα συστήσει την καλύτερη για τον κάθε ασθενή ενώ κάποιες φορές στην αντιμετώπιση περιλαμβάνεται η χειρουργική αφαίρεση ενός αριθμού λεμφαδένων.

Μετά τη διάγνωση και τη θεραπεία

Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Cancer, η γιόγκα μπορεί να μειώσει τις ενοχλήσεις στον ύπνο σε ασθενείς με λέμφωμα, ένα συχνό και εξαντλητικό σύμπτωμα της ασθένειας.

Στην έρευνα, το 99% των ασθενών έκανε τουλάχιστον 2-3 συνεδρίες γιόγκα, ενώ το 58% των ασθενών ολοκλήρωσε τουλάχιστον 5 μαθήματα. Οι συμμετέχοντες ανέφεραν χαμηλότερα ποσοστά ενοχλήσεων στον ύπνο σε σχέση με την ομάδα που δεν έκανε γιόγκα. Το αποτέλεσμα της έρευνας; Καλύτερη ποιότητα ύπνου, μεγαλύτερη διάρκεια ύπνου, μικρότερη χρήση φαρμάκων για τον ύπνο ανέδειξαν την γιόγκα ως την ιδανική άσκηση για ασθενείς με λέμφωμα.

Η κατάλληλη διατροφή

Τι να τρώω αν έχω λέμφωμα; Η υγιεινή διατροφή είναι σημαντική σε κάθε περίοδο της ζωής μας, αλλά ειδικά σε περίοδο που ακολουθείς κάποια θεραπεία για το λέμφωμα, μπορείς να δώσεις λίγη παραπάνω προσοχή.

Ποιοι είναι οι βασικοί κανόνες; • Πίνε υγρά συχνά και σε μικρές ποσότητες σε όλη τη διάρκεια της μέρας. • Προτίμησε να αυξήσεις τα γεύματα μέσα στη μέρα μειώνοντας στις μερίδες σου, καθώς ο οργανισμός σου θα διαχειριστεί καλύτερα την πέψη μικρότερης ποσότητας ανά τακτά διαστήματα. • Κατανάλωσε τουλάχιστον 5 μερίδες φρούτων και λαχανικών καθημερινά, ενσωματώνοντας και μερικές μερίδες κόκκινου κρέατος στην εβδομαδιαία διατροφή σου. •

Προτίμησε γαλακτοκομικά με χαμηλά λιπαρά και μαγείρεψε τις τροφές με πιο υγιεινό τρόπο (π.χ. ψήσιμο στο γκριλ, αντί για τηγάνισμα). • Προτίμησε τα κρύα πιάτα, όπως σαλάτες ή φαγητό που δε χρειάζεται πολύ ζέσταμα, εάν σε ενοχλεί η έντονη μυρωδιά Τι να αποφύγεις • Τροφές και φαγητά πλούσια σε λιπαρά, κυρίως ζωικής προέλευσης. • Τα επεξεργασμένα τρόφιμα (καπνιστά, παστά κ.ά.). • Την κατανάλωση αλκοόλ • Τις τροφές που θα αυξήσουν την ένταση των ανεπιθύμητων ενεργειών της θεραπείας. (π.χ. αν η θεραπεία σου φέρνει καούρες, μη φας τροφές που ξέρεις ότι σου προκαλούν δυσπεψία). • Φαγητά με έντονη μυρωδιά

Η ιδανική άσκηση

Τι άσκηση να κάνω; Σε συνδυασμό με την καλή διατροφή, η τακτική άσκηση θα σε βοηθήσει. Αφιέρωσε λίγο χρόνο σε ήπιες δραστηριότητες όπως το περπάτημα, το ποδήλατο και το κολύμπι, χωρίς ωστόσο να υπερβάλλεις και να εξαντλείσαι.

Ποια είναι η ιδανική άσκηση; Σύμφωνα με τις έρευνες, οι ασθενείς με καρκίνο έχουν εξαιρετικά αποτελέσματα στη μείωση των συμπτωμάτων της ασθένειας και των θεραπειών με ήπιες ασκήσεις που περιλαμβάνουν χαλάρωση και αναπνοές. Ο πιο δυνατός συνδυασμός ήπιων ασκήσεων, διαλογισμού και ασκήσεων αναπνοής καθιστά τη γιόγκα την ιδανικότερη άσκηση για ασθενείς με λέμφωμα ή άλλο είδος καρκίνου, είτε βρίσκονται σε θεραπεία είτε την έχουν ολοκληρώσει.

Έρευνα στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια έδειξε ότι ασθενείς με καρκίνο του μαστού που έκαναν γιόγκα είδαν σημαντική βελτίωση στην κόπωση, την κατάθλιψη αλλά και τη γενικότερη υγεία.

Μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal Brain, Behavior, and Immunity έδειξε ότι σε ασθενείς που έκαναν γιόγκα, 12 μήνες αφού είχαν ολοκληρώσει το πρόγραμμα, τα επίπεδα της κορτιζόλης συνέχιζαν να μειώνονται, όπως και η αρτηριακή πίεση, οι παλμοί αλλά και τα επίπεδα άγχους

Μάλιστα σύμφωνα με δημοσίευση στο European Journal of Cancer Care, ασθενείς που έκαναν γιόγκα μία ώρα κάθε μέρα ενώ βρίσκονταν σε χημειοθεραπεία, έδειξαν χαμηλότερα ποσοστά ναυτίας μετά τη θεραπεία και μικρότερη ένταση στα συμπτώματα εμετού και ζάλης.

Πηγές:Πανεπιστήμιο Καλιφόρνια Journal Brain, Behavior, and Immunity European Journal of Cancer Care