Η Καστοριά είναι ένα από αυτά, γεμάτη ομορφιές και γωνιές που θα μας μείνουν αξέχαστες. Σήμα κατατεθέν της Δυτικής Μακεδονίας, χτισμένη πάνω στη χερσόνησο της λίμνης Ορεστιάδας, σε υψόμετρο 703 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας, περιβάλλεται από την ομώνυμη λίμνη και συνδέεται με την ξηρά μέσω μιας ευρύτερης λωρίδας γης από επιχωματώσεις δίνοντας την εντύπωση νησιού.
Με μακρά ιστορία, που περιλαμβάνει πολιορκίες και κατακτήσεις από Βούλγαρους, Νορμανδούς και Τούρκους, διατηρεί μέχρι σήμερα σημαντικό αριθμό βυζαντινών εκκλησιών, κειμηλίων και αρχοντικών ως τεκμήρια της κατά καιρούς ακμής της, λόγω της επιτυχημένης εμπορίας και διακίνησης των γουναρικών σε σημαντικά κέντρα της Ευρώπης.
Μιλώντας, όμως, για την Καστοριά δύο πράγματα έρχονται στο μυαλό: λίμνη και γούνες. Η λίμνη βρίσκεται σε υψόμετρο 620 μέτρων, με επιφάνεια 28,655 τετραγωνικά χλμ., μέγιστο μήκος 7.500μ., μέγιστο πλάτος 5.425μ. και είναι η όγδοη σε μέγεθος λίμνη στην Ελλάδα. Γνωστή και ως Ορεστιάδα, από τον μυθικό Ορέστη που κατέφυγε στην περιοχή, η λίμνη φαντάζει πραγματικό στολίδι για το οποίο οι ντόπιοι είναι ιδιαίτερα περήφανοι και όχι άδικα. Χαρακτηρισμένη ως «Μνημείο Φυσικού Κάλλους», αποτελεί σημαντικό υγρότοπο -συμπεριλαμβάνεται στο ευρωπαϊκό δίκτυο προστασίας «Natura 2000»- μια και στα νερά της βρίσκουν καταφύγιο περισσότερα από 200 είδη πουλιών. Για να την απολαύσουμε, υπάρχουν δύο τρόποι. Είτε ακολουθώντας τον παραλίμνιο δρόμο είτε με μια «κρουαζιέρα», που αποτελεί μοναδική εμπειρία.
Θα πρέπει σίγουρα να κάνουμε στάση στο Σπήλαιο του Δράκου. Ανακαλύφθηκε τη δεκαετία του 1940 αλλά λειτούργησε μόλις το 2009. Η διαδρομή του αγγίζει τα 300μ. και κινείται μέσα σε δέκα εντυπωσιακούς θαλάμους με επτά υπόγειες λίμνες, τρεις γέφυρες και εκθαμβωτικό διάκοσμο. Η Καστοριά, όμως, ξεχωρίζει και για τις περίπου 80 εκκλησίες της. Είναι η μόνη πόλη στην Ελλάδα που σώζει σε μεγάλο βαθμό αδιάλειπτα τη βυζαντινή και μεταβυζαντινή μνήμη. Με εξαίρεση το Αγιον Όρος, μόνο στην Καστοριά υπάρχουν φορητές εικόνες της Κρητικής Σχολής και μάλιστα πρώιμης χρονολογίας. Το μοναστήρι της Μαυριώτισσας του 11ου αιώνα, περιστοιχισμένο από αιωνόβια πλατάνια, είναι τοιχογραφημένο και στην εξωτερική όψη, όπως συνηθίζεται στη Βόρεια Ελλάδα και στα Βαλκάνια. Στις τοιχογραφίες του ναού, επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, είχαν αφαιρεθεί τα μάτια από όλα τα εικονιζόμενα πρόσωπα.
Τα αρχοντικά που τραβούν τα βλέμματα
Δείγματα της λαμπρής άνθησης της βιοτεχνικής και εμπορικής δραστηριότητας των κατοίκων της Καστοριάς κατά τη διάρκεια ιδιαίτερα του 18ου αι. (1710-1726 και 1760 έως το τέλος του αιώνα) αποτελούν τα πολυάριθμα πανύψηλα αρχοντικά της. Παρουσιάζουν ακόμα και σήμερα ιδιαίτερο ενδιαφέρον και ως οικιστικό σύνολο. Με εσωτερικούς χωρισμένους λειτουργικούς χώρους, εσωτερικές διακοσμήσεις, περίτεχνα ξυλόγλυπτα σανιδώματα στις οροφές, πολύχρωμους υαλωτούς φεγγίτες, δημιουργούν και συνθέτουν ιδιότυπο εσωτερικό χώρο, που βρίσκει την καλύτερη έκφρασή του στην Καστοριά.
Γνωρίζοντας τα Κορέστεια
Τα Κορέστεια είναι ιστορική περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας. Η παραδοσιακή αρχιτεκτονική των χωριών είναι ιδιαίτερη, καθώς τα παλαιά σπίτια είναι κατασκευασμένα με πλίνθους με κοκκινόχωμα και άχυρο, που δίνουν το κοκκινωπό χρώμα στο τοπίο της περιοχής. Ο τρόπος κατασκευής των σπιτιών διατηρήθηκε έως τα μέσα του 20ού αιώνα και έπειτα εγκαταλείφθηκε. Τα τελευταία χρόνια μελετάται η ένταξη των οικισμών της δημοτικής ενότητας Κορεστίων σε καθεστώς προστασίας, από την Εφορεία Νεώτερων Μνημείων Κεντρικής Μακεδονίας. Το μοναδικό μέχρι σήμερα χαρακτηρισμένο από το υπουργείο Πολιτισμού ιστορικό και διατηρητέο κτίριο της περιοχής είναι το σπίτι όπου σκοτώθηκε ο ήρωας του Μακεδονικού Αγώνα Παύλος Μελάς, το οποίο λειτουργεί σήμερα ως μουσείο Παύλου Μελά.
Η ομορφιά και η γοητεία της περιοχής είναι ανυπέρβλητη και δεν είναι τυχαίο πως πολλοί γνωστοί σκηνοθέτες επέλεξαν τα Κορέστεια ως ντεκόρ των δημιουργιών τους για τον κινηματογράφο ή την τηλεόραση. «Παύλος Μελάς» του Φίλιππου Φυλακτού, «Τζέιμς Μποντ: Για τα μάτια σου μόνο» του Τζον Γκλε, «Ψυχή Βαθιά» του Παντελή Βούλγαρη και «Το Μετέωρο Βήµα του Πελαργού» του Θόδωρου Αγγελόπουλου είναι μερικές μόνο από αυτές. Πρόσφατα, μάλιστα, μέρος των γυρισμάτων της σειράς «Αγιος Παΐσιος» του MEGA έγινε εκεί.
ΠΟΥ ΘΑ ΜΕΙΝΕΤΕ
Hotel Doltso, Ρήγα Φεραίου 5, τηλ. 2467022022
Calma Hotel & Spa, 3ο χλμ Καστοριάς Βιτσίου, τηλ. 2467022215
Esperos Palace Luxury & Spa Hotel, Φουντουκλή, τηλ. 2467024670
Europa Hotel, Αγίου Αθανασίου 12, τηλ. 2467023826
Limneon Resort & Spa, 4ο χλμ. Εθνικής Οδού Καστοριάς-Αθηνών, τηλ. 2467085111
Enastron View Hotel Kastoria, ΕΟ Καστοριάς-Πρεσπών, Απόσκεπος, τηλ. 2467024680
Nimbus guesthouse, Σιδηροχώρι, τηλ. 2467072520
ΠΟΥ ΘΑ ΦΑΤΕ
Ντολτσό, Τσακάλη, Πλατεία Ντολτσό 2, τηλ. 2467023377
Το Στέκι της Παρέας, Υπολοχαγού Διάκου 10, τηλ. 2467082397
Αλλοτινό, Λεωφ. Κύκνων 30 τηλ. 2467504404
Γαϊτάνης, Δισπηλιό, τηλ. 2467085384
Γραμμόφωνο, Σκαπέδειος Αγορά 2, τηλ. 2467301336
Αθήρι, Αμπελόκηποι, τηλ. 2467085031