Η ενδοκαρδίτιδα είναι η λοίμωξη του εσωτερικού της καρδιάς.
Η προσβολή αφορά κυρίως, τις φυσικές βαλβίδες, τις τεχνητές βαλβίδες και ιστούς σε ορισμένες συγγενείς ανωμαλίες.
Συνήθως συμβαίνει σε άτομα που παρουσιάζουν μικροβιαιμία από κάποιο τραυματισμό, χειρουργική επέμβαση ή οδοντιατρική εργασία, αλλά και μέσω της χρήσης ενδοφλέβιων ναρκωτικών.
Ανάλογα με την επιθετικότητα του μολυσματικού οργανισμού, η καρδιακή βλάβη που προκαλείται από την ενδοκαρδίτιδα μπορεί να είναι γρήγορη και σοβαρή (οξεία ενδοκαρδίτιδα) ή βραδύτερη και λιγότερο δραματική (υποξεία ενδοκαρδίτιδα).
Είναι ενδεικτική η περίπτωση ενός 50χρονου στη Μ. Βρετανία, ο οποίος μετέβη στο νοσοκομείο με καρδιακή ανεπάρκεια που τον καθιστούσε ανίκανο να αναπνεύσει ή να περπατήσει. Η αιτία ήταν η λοιμώδης ενδοκαρδίτιδα την οποία προκάλεσαν βακτήρια που αναπτύχθηκαν σε μία από τις κύριες βαλβίδες της καρδιάς του. Ευτυχώς, οι γιατροί στο Guy’s Hospital του Λονδίνου του έσωσαν τη ζωή.
Πώς όμως ένας κατά τα άλλα υγιής άνδρας παθαίνει δυνητικά θανατηφόρα λοιμώδη ενδοκαρδίτιδα; Η απάντηση βρίσκεται στα δόντια.
Έρευνα του Πανεπιστημίου του Σέφιλντ εξέτασε τη σχέση μεταξύ της λοιμώδους ενδοκαρδίτιδας και της οδοντιατρικής θεραπείας.
Είναι η πρώτη έρευνα που επιβεβαιώνει ότι η χορήγηση αντιβιοτικών σε άτομα υψηλού κινδύνου για ενδοκαρδίτιδα πριν από επεμβατικές οδοντιατρικές επεμβάσεις μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο της δυνητικά θανατηφόρας λοίμωξης.
Οι ειδικοί έχουν συνδέσει την ενδοκαρδίτιδα με την οδοντιατρική θεραπεία, με το 30-45% των περιπτώσεων να προκαλούνται από βακτήρια του στόματος. Δεν είχε γίνει ωστόσο κάποια μελέτη που να αποδεικνύει ότι τα αντιβιοτικά είναι αποτελεσματικά στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης λοιμώδους ενδοκαρδίτιδας.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι σύμφωνα με τις τρέχουσες κατευθυντήριες οδηγίες στο Ηνωμένο Βασίλειο, τα άτομα υψηλού κινδύνου για ενδοκαρδίτιδα δεν πρέπει να παίρνουν αντιβιοτικά πριν από σοβαρές οδοντιατρικές επεμβάσεις. Σε αυτούς συγκαταλέγονται και όσοι φέρουν τεχνητές ή επισκευασμένες καρδιακές βαλβίδες, ασθενείς με συγγενείς καρδιοπάθειες ή ιστορικό ενδοκαρδίτιδας.
Αυτές οι οδηγίες όμως θέτουν τους ασθενείς σε κίνδυνο.
Η μελέτη 36.793 ατόμων υψηλού κινδύνου, οδήγησε στη διαπίστωση ότι ο κίνδυνος εμφάνισης λοιμώδους ενδοκαρδίτιδας είναι 160 φορές μεγαλύτερος από αυτόν στον γενικό πληθυσμό χαμηλού κινδύνου.
Χωρίς τη λήψη αντιβιοτικών που προφυλάσσουν και προλαμβάνουν μια λοίμωξη –αντιβιοτική προφύλαξη– ο κίνδυνος ενδοκαρδίτιδας αφορούσε μία στις 250 εξαγωγές και μία στις 100 χειρουργικές επεμβάσεις στη στοματική κοιλότητα.
Ο κίνδυνος εμφάνισης λοιμώδους ενδοκαρδίτιδας ήταν σχεδόν 10 φορές μεγαλύτερος όταν πραγματοποιήθηκαν εξαγωγές δοντιών σε ασθενείς υψηλού κινδύνου χωρίς αντιβιοτική προφύλαξη και 12,5 φορές μεγαλύτερος για χειρουργικές επεμβάσεις στοματικής κοιλότητας.
Ο καθηγητής Μάρτιν Θόρνχιλ του Πανεπιστημίου του Σέφιλντ και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης λέει: «Αυτό που ήταν ασαφές και αμφισβητούμενο μέχρι τώρα είναι αν υπάρχει ισχυρή σχέση μεταξύ επεμβατικών οδοντιατρικών επεμβάσεων, όπως εξαγωγές δοντιών και ενδοκαρδίτιδας σε ασθενείς που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο να αναπτύξουν μόλυνση.
Τα αποτελέσματα επιβεβαιώνουν για πρώτη φορά ότι όσοι βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο ενδοκαρδίτιδας θα πρέπει να λαμβάνουν αντιβίωση πριν από επεμβατικές οδοντιατρικές επεμβάσεις».