Περισσότεροι από 10 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο ζουν Πάρκινσον.
Δεν υπάρχει θεραπεία για το Πάρκινσον, αλλά εάν τα συμπτώματα γίνουν αντιληπτά εγκαίρως, η ασθένεια μπορεί να ελεγχθεί. Καθώς η νόσος εξελίσσεται, μαζί με άλλα συμπτώματα αλλάζει και η ομιλία.
Ο Λιθουανός ερευνητής από το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Κάουνας (KTU), Rytis Maskeliūnas, μαζί με συναδέλφους από το Λιθουανικό Πανεπιστήμιο Επιστημών Υγείας (LSMU), προσπάθησαν να εντοπίσουν πρώιμα συμπτώματα της νόσου του Πάρκινσον χρησιμοποιώντας φωνητικά δεδομένα.
Η νόσος του Πάρκινσον συνήθως σχετίζεται με απώλεια της κινητικής λειτουργίας: τρέμουλο των χεριών, μυϊκή δυσκαμψία και προβλήματα ισορροπίας. Σύμφωνα με τον Maskeliūnas, ερευνητή στο Τμήμα Μηχανικής Πολυμέσων του KTU, καθώς μειώνεται η κινητική δραστηριότητα, το ίδιο μειώνεται και η λειτουργία των φωνητικών χορδών, του διαφράγματος και των πνευμόνων:
“Οι αλλαγές στην ομιλία συμβαίνουν συχνά ακόμη νωρίτερα από τις διαταραχές της κινητικής λειτουργίας, γι’ αυτό και η αλλοιωμένη ομιλία μπορεί να είναι το πρώτο σημάδι της νόσου”.
Πάρκινσον: Τι αλλαγές στην ομιλία παρατηρούνται σε πρώιμο στάδιο
Σύμφωνα με τον καθηγητή Virgilijus Ulozas, στο τμήμα Ωτορινολαρυγγολογίας της Ιατρικής Σχολής του LSMU, οι ασθενείς με πρώιμο στάδιο της νόσου του Πάρκινσον μπορεί να μιλούν:
- με πιο ήσυχο τρόπο
- πιο μονότονα
- λιγότερο εκφραστικά
- με πιο αργό ρυθμό και
- με πιο κατακερματισμένες φράσεις
Όλα αυτά όμως είναι πολύ δύσκολο να τα παρατηρήσετε με το αυτί, διότι πρόκειται για λεπτές αλλαγές. Καθώς το Πάρκινσον εξελίσσεται, η βραχνάδα, ο τραυλισμός, η μπερδεμένη προφορά των λέξεων και η απώλεια παύσεων μεταξύ των λέξεων μπορεί να γίνουν πιο εμφανείς.
Λαμβάνοντας υπόψη αυτά τα συμπτώματα, μια ομάδα Λιθουανών ερευνητών έχει αναπτύξει ένα σύστημα για την ανίχνευση της νόσου νωρίτερα.
“Δεν δημιουργούμε ένα υποκατάστατο για μια εξέταση ρουτίνας του ασθενούς. Η μέθοδός μας έχει σχεδιαστεί για να διευκολύνει την έγκαιρη διάγνωση του Πάρκινσον και να παρακολουθεί την αποτελεσματικότητα της θεραπείας”, λέει ο ερευνητής του KTU Maskeliūnas.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η σχέση μεταξύ της νόσου του Πάρκινσον και των ανωμαλιών της ομιλίας δεν είναι κάτι καινούργιο στον κόσμο της ανάλυσης ψηφιακών σημάτων. Είναι γνωστή συσχέτιση και ερευνάται από τη δεκαετία του 1960. Ωστόσο, καθώς η τεχνολογία προχωρά, καθίσταται δυνατή η εξαγωγή περισσότερων πληροφοριών από την ομιλία.
Πώς έγινε η έρευνα
Στην μελέτη τους, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τεχνητή νοημοσύνη (AI) για να αναλύσουν και να αξιολογήσουν τα σήματα ομιλίας. Υπολογισμοί και διαγνώσεις γίνονται μέσα σε δευτερόλεπτα και όχι σε ώρες. Αυτή η μελέτη είναι επίσης μοναδική: τα αποτελέσματα είναι προσαρμοσμένα στις ιδιαιτερότητες της λιθουανικής γλώσσας, επεκτείνοντας με αυτόν τον τρόπο τη βάση δεδομένων γλωσσών AI.
Ο αλγόριθμος μπορεί να γίνει εφαρμογή για smartphones στο μέλλον
Μιλώντας για την πρόοδο της μελέτης, ο Kipras Pribuišis, λέκτορας στο τμήμα Ωτορινολαρυγγολογίας του LSMU, τονίζει ότι αυτή διεξήχθη μόνο σε ασθενείς που είχαν ήδη διαγνωστεί με Πάρκινσον:
“Μέχρι στιγμής, η προσέγγισή μας είναι είναι σε θέση να διακρίνει τη νόσο του Πάρκινσον από τα υγιή άτομα χρησιμοποιώντας ένα δείγμα ομιλίας. Αυτός ο αλγόριθμος είναι επίσης πιο ακριβής από ό,τι είχε αρχικά προταθεί».
Σε έναν ηχομονωμένο θάλαμο, χρησιμοποιήθηκε ένα μικρόφωνο για την καταγραφή της ομιλίας υγιών ασθενών και ασθενών με νόσο Πάρκινσον. Ένας αλγόριθμος τεχνητής νοημοσύνης “μάθαινε” να εκτελεί επεξεργασία σήματος αξιολογώντας αυτές τις εγγραφές. Οι ερευνητές τονίζουν ότι ο αλγόριθμος δεν απαιτεί ισχυρό λογισμικό ή μικρόφωνο και θα μπορούσε να μεταφερθεί σε μια εφαρμογή για smartphones στο μέλλον.
“Τα αποτελέσματά μας, που έχουν ήδη δημοσιευτεί, έχουν πολύ υψηλό επιστημονικό δυναμικό. Σίγουρα, υπάρχει ακόμη πολύς και δύσκολος δρόμος για να εφαρμοστεί στην καθημερινή κλινική πράξη”, λέει ο Maskeliūnas.
Τα επόμενα βήματα
Σύμφωνα με τον ίδιο, τα επόμενα βήματα περιλαμβάνουν την αύξηση του αριθμού των ασθενών για τη συλλογή περισσότερων δεδομένων και τον προσδιορισμό του αν ο προτεινόμενος αλγόριθμος είναι ανώτερος από τις εναλλακτικές μεθόδους που ήδη χρησιμοποιούνται για την έγκαιρη διάγνωση της νόσου του Πάρκινσον.
Επιπλέον, θα είναι απαραίτητο να ελεγχθεί εάν ο αλγόριθμος λειτουργεί καλά όχι μόνο σε εργαστηριακά περιβάλλοντα, αλλά και στο ιατρείο ή στο σπίτι του ασθενούς.
Iatropedia.gr