Τι προκαλεί τις υφέσεις και εξάρσεις της ψωρίασης καθώς και τις νεότερες θεραπευτικές επιλογές που συμβάλλουν στην απόλυτη κάθαρση του δέρματος
Το δέρμα είναι το μεγαλύτερο όργανο του ανθρώπινου σώματος, διαδραματίζοντας πολλαπλούς ρόλους, όπως η προστασία μας από παθογόνους «εισβολείς», η θερμορρύθμιση, η αντίληψη των αισθήσεων αλλά και η ανοσία.
Αποτελείται από τρία κύρια στρώματα (επιδερμίδα, χόριο και υπόδερμα) και η παθολογία του μπορεί να περιορίζεται στα όρια του δέρματός ή και να υποδηλώνει/ επεκτείνεται και πέραν αυτού.
Η ψωρίαση αποτελεί μία χρόνια φλεγμονώδη πάθηση που αφορά στο 2-4% του παγκόσμιου πληθυσμού με έντονα αρνητικό αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής των ασθενών η οποία χαρακτηρίζεται από υπέρμετρο πολλαπλασιασμό των κυττάρων του δέρματος και συστηματική φλεγμονή.
Τι προκαλεί τη νόσο και ποιες είναι οι σύγχρονες θεραπευτικές επιλογές που οδηγούν στην απόλυτη κάθαρση του δέρματος.
Κυρία Παπαδαυίδ, η ψωρίαση αφορά στην Ελλάδα περίπου 200.000 άτομα. Από τι προκαλείται και ποια τα κυρίαρχα συμπτώματά της;
Ευαγγελία Παπαδαυίδ: Η ψωρίαση είναι ένα συχνό νόσημα με άγνωστη αιτιολογία. Η κληρονομικότητα παίζει κάποιο ρόλο καθώς ένας στους τρεις ασθενείς αναφέρει οικογενειακό ιστορικό, η πλειοψηφία των ασθενών όμως δεν έχει κανέναν συγγενή με τη νόσο.
Αποτελεί μία ασθένεια με χαρακτηριστική κλινική εικόνα. Οι τυπικές ερυθρές πλάκες της ψωρίασης καλύπτονται από λευκό λέπι και εντοπίζονται συνήθως σε συμμετρικές θέσεις, όπως είναι οι αγκώνες και τα γόνατα, το τριχωτό της κεφαλής και ο κορμός. Πολύ συχνά οι ασθενείς με ψωρίαση φέρουν επίσης βλάβες σε ειδικές θέσεις όπως είναι τα γεννητικά όργανα, οι παλάμες και τα πέλματα.
Υπάρχει τρόπος έγκαιρης και εύστοχης διάγνωσης της πάθησης;
Ευαγγελία Παπαδαυίδ: Η διάγνωση της ψωρίασης είναι κλινική και δε χρειάζονται ειδικές εξετάσεις για να επιβεβαιωθεί. Οι χαρακτηριστικές πλάκες σε συμμετρικά σημεία του σώματος και ο χρόνιος με υφέσεις και εξάρσεις χαρακτήρας της νόσου αρκούν για μία εύστοχη διάγνωση. Οι πρώτες βλάβες εντοπίζονται συνήθως στο τριχωτό της κεφαλής καθώς και σε καμπτικές επιφάνειες όπως οι αγκώνες και τα γόνατα.
Η ανίχνευση τους θα οδηγήσει και σε μία πρώιμη διάγνωση της νόσου όταν ακόμα η νόσος είναι περιορισμένη και πιο εύκολα θεραπεύσιμη.
Η νόσος παρουσιάζει υφέσεις και εξάρσεις. Τι προκαλεί αυτές τις διακυμάνσεις;
Ευαγγελία Παπαδαυίδ: Η ψωρίαση αποτελεί ένα συνδυασμό ενδογενούς προδιάθεσης και εξωγενών παραγόντων που προκαλούν τις γνωστές – σε ασθενείς και δερματολόγους – εξάρσεις και υφέσεις. Το στρες, οι λοιμώξεις, οι ορμονικές μεταβολές, φάρμακα αλλά και η αύξηση του σωματικού βάρους, το αλκοόλ και το κάπνισμα και οι τραυματισμοί αποτελούν παράγοντες που μπορεί να κινητοποιήσουν τη φλεγμονώδη διαδικασία και να οδηγήσουν είτε σε εμφάνιση της νόσου είτε σε μία έξαρση αυτής.
Κνησμό (φαγούρα), ερυθρότητα του δέρματος και πόνο βιώνουν συχνά οι πάσχοντες από ψωρίαση (Photo: Shutterstock)
Οι δερματολόγοι έχουν στη διάθεσή τους πληθώρα θεραπευτικών επιλογών για την ψωρίαση. Πως γίνεται η επιλογή της κατάλληλης θεραπείας για κάθε διαφορετικό ασθενή;
Ευαγγελία Παπαδαυίδ: Η επιλογή της θεραπείας βασίζεται στην εξατομικευμένη προσέγγιση. Η ηλικία του, το φύλο, η οικογενειακή κατάσταση, οι συνθήκες ζωής, οι συννοσηρότητες αλλά και επιμέρους παράγοντες όπως η ύπαρξη νόσου σε ειδικές θέσεις όπως τα νύχια και το τριχωτό αλλά και το σωματικό του βάρος και το ιστορικό του είναι κάποια από τα στοιχεία που πρέπει να ληφθούν υπόψιν κατά τη θεραπευτική προσέγγιση.
Ο ίδιος ο ασθενής δεν είναι φυσικά αμέτοχος στη διαδικασία αυτή αλλά παίζει ενεργό ρόλο μέσω της διαδικασίας της συνναπόφασης.
Υπάρχουν θεραπείες που βοηθούν στην καλύτερη συμμόρφωση του ασθενή στη θεραπεία;
Ευαγγελία Παπαδαυίδ: Καταρχάς να πούμε ότι ο καλά συμμορφωμένος ασθενής είναι αυτός που είναι καλά ενημερωμένος και έχει παίξει ενεργητικό ρόλο στη διαδικασία της θεραπευτικής επιλογής. Άρα γνωρίζει τι περιμένει πότε και γιατί.
Από εκεί και πέρα τα δύο πιο σημαντικά σημεία για την καλή συμμόρφωση είναι το ευέλικτο δασολογικό σχήμα και η απουσία ανεπιθύμητων ενεργειών.
Η μπιμεκιζουμάμπη σε τι πλεονεκτεί ως θεραπευτική επιλογή για την ψωρίαση;
Ευαγγελία Παπαδαυίδ: Η μπιμεκιζουμάμπη αποτελεί τον πιο σύγχρονο βιολογικό παράγοντα που ήρθε να προστεθεί στη θεραπευτική μας φαρέτρα στην ομάδα των στοχευμένων και πολύ αποτελεσματικών αυτών φαρμάκων.
Έχει την ιδιότητα να είναι ο μοναδικός παράγοντας με ικανότητα δέσμευσης δύο φλεγμονωδών πρωτεϊνών των ιντελευκινών 17A και F, οι οποίες παίζουν κυρίαρχο ρόλο στην ψωριασική φλεγμονή. Επιτυγχάνει υψηλά ποσοστά απόλυτης δερματικής κάθαρσης σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα και με διάρκεια, όπως φαίνεται από τα μέχρι σήμερα δεδομένα.
Το δοσολογικό του σχήμα είναι επίσης πολύ ευνοϊκό καθώς χορηγείται ανά οκτώ εβδομάδες και αποτελεί μία ασφαλή και αποτελεσματική θεραπεία για τους ασθενείς με μέτρια έως σοβαρή ψωρίαση κατά πλάκας.
Ευαγγελία Παπαδαυίδ: Καθηγήτρια Δερματολογίας-Αφροδισιολογίας ΕΚΠΑ
ygeiamou.gr