Γερμανικά, πέρα από ορισμένες λέξεις, δεν γνωρίζω. Υπάρχει ωστόσο σε αυτή την γλώσσα ένας κοινωνιολογικός όρος, ο οποίος από πολύ νωρίς στις σπουδές μου τράβηξε το ενδιαφέρον μου.
Πρόκειται για την λέξη ‘gestalt’ (με διαφορετική νοηματοδοσία από τον αντίστοιχο όρο της ψυχολογίας ‘Gestaltpsychologie’) καθότι, ενώ αρχικά σημαίνει ‘σχήμα’, στην κοινωνιολογία χρησιμοποιείται με πιο επιτηδευμένο τρόπο. Καταδεικνύει πως ένα ‘Όλον’ δεν αποτελεί μια απλή καταρίθμηση των επί μέρους του τμημάτων αλλά κάτι πολύ περισσότερο από αυτό. Συνιστά μια ιδέα. Αποτελεί ένα αφήγημα. Τούτου δοθέντος, είναι πλέον και αποδεκτό και κατανοητό το να προσδιορίσουμε ΚΑΙ το ελληνικό Πάσχα ως μία Gestalt. Ως ένα τελετουργικό δηλαδή συμβάν το οποίο είναι κάτι πολύ περισσότερο από αυτό που εκ πρώτης όψεως φαίνεται. Το Πάσχα είναι μια θρησκευτική εορτή, σύμφωνοι.4
Είναι η εξιστόρηση της τελευτής του θεανθρώπου. Στην διάρκεια όμως των αιώνων αυτό το σημαίνον ντύθηκε με πάρα πολλά πρόσθετα σημαινόμενα και έφτασε στις μέρες μας να αποτελεί μια εξαιρετικά σύνθετη κατάσταση. Πέρα από το καθαρά εκκλησιαστικό του κομμάτι, το ελληνικό Πάσχα συνιστά μια μεγαλειώδη γιορτή της Άνοιξης. Συνοδεύεται από μια μαζική εξόρμηση των πληθών προς την ύπαιθρο χώρα. Το ελληνικό Πάσχα επίσης συνιστά ένα σπουδαίο εδεσματολογικό δρώμενο. Μέσα σε ελάχιστο χρόνο περνά τους πιστούς από μια κατάσταση διατροφικής στέρησης σε μια κατάσταση διατροφικής ευδαιμονίας. Το ελληνικό Πάσχα ψυχοκοινωνικά εξυπηρετεί μια μαζική αποθεραπεία η οποία -αν το καλοσκεφθείς- δεν έχει αντίστοιχο της πουθενά. Απαλλάσσει επ’ ολίγον τον άνθρωπο από την μόνιμη φοβία του θανάτου που, έτσι κι αλλιώς, τον κατατρέχει από την στιγμή της γέννησης του φέρνοντας τον αντιμέτωπο με την Αθανασία και την Αιώνιο Ζωή
. Του χαρίζει την υπόσχεση αλλά και την ελπίδα μιας ακόμη ευκαιρίας, μιας Ανάστασης, μιας επανόδου από τον κόσμο των νεκρών. Και τέλος, το ελληνικό Πάσχα εμπεριέχει όλες τις αφορμές, δίδει όλες τις ευκαιρίες μιας μεγακοινωνική αντάμωσης. Οι αστικοί πληθυσμοί αδειάζουν ομοθυμαδόν τις τσιμεντουπόλεις και επιστρέφουν στις πατρογονικές τους εστίες, στα χωριά και στις ρίζες τους. Ανταμώνουν με τα σόγια, με τους ξεκομμένους συγγενείς τους και ξανα-υπογράφουν τα συμβόλαια των παραμελημένων αναμεταξύ τους σχέσεων
. Το ελληνικό Πάσχα έχει και μια τελευταία μυρωδιά, ένα άρωμα ελληνικής ιστορίας. Μια υπενθύμιση των εννοιών της κοινής μας ράτσας της κοινής μας πίστης και των κοινών ηθών κι εθίμων
. Όλα αυτά δηλαδή που την εποχή του αγώνα για την εθνική μας ανεξαρτησία χρησιμοποιήθηκαν ως επισημάνσεις της χαοτικής μας διαφοράς από τους Τούρκους. Κατά συνέπεια, μέσα σε όλο αυτό τον πολυσυστημικό του ρόλο, το Πάσχα των Ελλήνων γιορτάζεται και θα γιορτάζεται εσαεί σαν μια εορτή αναζωογόνησης, χαράς και αισιοδοξίας, συντροφικότητας και εθνικής ενότητας. Καλή Λαμπρή νάχουμε ωρέ συνέλληνες!