Αυτό το πλιάτσικο και η κακομεταχείριση ανυπεράσπιστων γυναικών και κοριτσιών κράτησαν ημέρες.

Η Κωνσταντινούπολη καταστράφηκε ολοσχερώς. Οι λίγοι που σώθηκαν μπήκαν σε πλοία στον Κεράτιο Κόλπο κι έφυγαν ανενόχλητοι, αφού τα πληρώματα του τουρκικού στόλου επιδίδονταν σε λεηλασίες στην Πόλη!

Πώς όμως έφτασε σε αυτό το σημείο η άλλοτε κραταιά Βυζαντινή Αυτοκρατορία; Η παρακμή της ξεκίνησε μετά την κατάλυσή της το 1204 από τους σταυροφόρους Φράγκους και η πτώση της Πόλης στις 29 Μαΐου 1453 ήταν προϊόν βαθιάς κρίσης και πολιτικών ανακατατάξεων που εκμεταλλεύτηκαν οι εμφανισθέντες στον προσκήνιο Οθωμανοί που είχαν καταλάβει σημαντικές περιοχές της αυτοκρατορίας και με βίαιους εξισλαμισμούς και στρατολογήσεις είχαν εντυπωσιακές επιτυχίες. Μάλιστα, ο νεαρός σουλτάνος Μωάμεθ, μόλις 22 ετών, λόγω πλεονεκτικής θέσης, έθεσε ως στόχο την κατάληψη της Πόλης, αφού το Βυζάντιο είχε συρρικνωθεί κατά πολύ!

Εφερε διά θαλάσσης ισχυρές ναυτικές δυνάμεις, διά ξηράς 258.000 στρατιώτες, ένα τεράστιο κανόνι πολιορκίας και ατέλειωτα πλήθη Τούρκων ατάκτων που τα προσέλκυε η προοπτική της λεηλασίας. Κοντά στον στρατό βρίσκονταν πολυάριθμοι φανατικοί δερβίσηδες για να τον εμψυχώσουν, ενώ ιμάμηδες, με κηρύγματα και συνθήματα, τόνωναν την πολεμική ορμή τους.

Απέναντι σε αυτόν τον ισχυρό στρατό, ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος αντέταξε 4.000 στρατιώτες για να υπερασπίσει την Πόλη που ήταν αποδεκατισμένη από επιδημίες κι έναν αρρωστημένο διχασμό (ενωτικοί των δύο Εκκλησιών και ανθενωτικοί).

Ο σουλτάνος στήνει τη σκηνή του απέναντι από την Πύλη του Αγίου Ρωμανού, στέλνει πρέσβη και ζητά από τον Κωνσταντίνο να του παραδώσει την Πόλη, υποσχόμενος πως θα φύγει ανενόχλητος, αναγνωρίζοντάς τον ως ηγεμόνα της Πελοποννήσου.

Η απάντηση του μετέπειτα θρυλικού «μαρμαρωμένου βασιλιά», στη δελεαστική αυτή πρόταση, ήταν ανάλογη με το «μολών λαβέ» των αρχαίων προγόνων του: «Το δε, την πόλιν σοι δούναι, ουτ’ εμόν εστί ούτ’ άλλου των κατοικούντων εν ταύτη· κοινή γαρ γνώμη πάντες αυτοπροαιρέτως αποθανούμεν και ου φεισόμεθα της ζωής ημών» («κανείς δεν θέλει να παραδώσει την Πόλη και είμαστε αποφασισμένοι να πεθάνουμε»).

Οι Τούρκοι βάλλουν με το περιβόητο κανόνι κατά των τειχών και οι στρατιώτες τους με αλαλαγμούς φωνάζουν «ένας είναι ο Θεός και προφήτης αυτού ο Μωάμεθ». Από την άλλη πλευρά, οι Ελληνες πολεμούν γενναία, ενώ οι άμαχοι τρέχουν στις εκκλησιές και με κατάνυξη αρχιερείς, γυναίκες, παιδιά, με εικόνες και εξαπτέρυγα, περιέρχονται στα τείχη ψάλλοντας το «Κύριε ελέησον».

Ο βασιλιάς καλεί στρατό και λαό να αντισταθούν γενναία: «Αγών έως θανάτου, υπέρ πίστεως, πατρίδος, συγγενών και φίλων…». Τότε όλοι οι στρατιώτες ανέκραξαν: «Αποθάνομεν υπέρ της πίστεως και της πατρίδος» και, κλαίοντες, ασπάσθηκαν αλλήλους κι έτρεξαν στα τείχη!

Ο Κωνσταντίνος μετέβη κατόπιν στην Αγία Σοφία, μετέλαβε των Αχράντων Μυστηρίων και γύρισε στα τείχη δίπλα στους λίγους μαχητές. Το πρωί της 29ης Μαΐου άρχισε η επίθεση των Τούρκων με αλαλαγμούς. Ο βασιλιάς, έφιππος, κατά μήκος των τειχών, ενθαρρύνει τους στρατιώτες και κρατώντας το σπαθί του ανακράζει «Στρατιώτες και αδελφοί, σταθείτε ανδρείοι! Ο Θεός υπέρ ημών πολεμεί!».

Από κάποιο αόρατο χέρι, όπως θέλει η παράδοση, μένει ανοιχτή η Κερκόπορτα και εισβάλλουν οι Τούρκοι στην Πόλη. Ο Κωνσταντίνος και οι στρατιώτες του πολεμούν γενναία σώμα με σώμα και κατά τον χρονικογράφο «τρωθέντος του ίππου του, κατέβη και πεζός προεμάχησε της πόλεως. Αλλά η σπάθη του συνετρίβη και τότε, μετ’ ονύχων και στόματος, επέπεσε κατά των εχθρών ως αετός μαχόμενος… και κατεσφάγη!». Αυτό ήταν το ηρωικό και συνάμα δραματικό τέλος του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Παλαιολόγου!

ΕΝΙΚΟΣ