Ἡ Ἑορτή τῶν Θεοφανείων στήν Βυζαντινή Καστοριά

Με λαμπρότητα ἑορτάσθηκε καί ἐφέτος, στήν Βυζαντινή πόλη τῆς Καστοριᾶς, ἡ Μεγάλη Δεσποτική Ἑορτή τῶν Θεοφανείων.

Ἐπίκεντρο τῶν Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν, ἦταν ὁ Ἱερός Μητροπολιτικός Ναός Κοιμήσεως Θεοτόκου Καστοριᾶς, ὅπου τίς ἀκολουθίες τέλεσε ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Καστορίας κ. Καλλίνικος.

Τό ἀπόγευμα τῆς Παρασκευῆς 5 Ἰανουαρίου 2024, τελέσθηκε ὁ Ἀρχιερατικός Ἑσπερινός μετ’ ἀρτοκλασίας καί θείου κηρύγματος.

Ἐνῶ σήμερα τό πρωΐ, 6 Ἰανουαρίου 2024, ὁ Ὄρθρος καί ἡ Ἀρχιερατική Θεία Λειτουργία . Τόν Σεβασμιώτατο πλαισίωσαν οἱ ἱερεῖς τοῦ Ι. Μητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἀρχιμ. Στέφανος Σχοινᾶς, ὁ ἑορτάζων Πρωτοπρ. Φώτιος Λεβέντης καί ὁ διάκονος Παντελεήμων Δόνες.

Στό κήρυγμά του ὁ Σεβασμιώτατος, ἀναφέρθηκε στόν Βαπτιζόμενο Κύριο Ἰησοῦ Χριστό, καθώς καί στό Ὕδωρ καί τό Φῶς, πού συμπληρώνουν τήν εἰκόνα τῶν Θεοφανείων. Στήν συνέχεια εἶπε, ὅτι ὅπως τά στοιχεῖα τῆς φύσης, τό νερό καί τό φῶς, ἀνακαινίζονται ἀπό τήν χάρη τοῦ Θεοῦ, ἔτσι καί ὁ ἄνθρωπος ἀναγεννᾶται μέ τό Βάπτισμα καί τήν χάρη τοῦ Θεοῦ.

Τόνισε, ὅτι ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἀρνεῖται τόν Θεό καί αὐτονομεῖται, τότε τά ἄψυχα στοιχεῖα μολύνονται καί μολύνουν καί ὁ ἵδιος ὁ ἄνθρωπος γίνεται ἐμπαθής.

Κατέληξε, εὐχόμενος καί ἡ φύση ἀλλά καί ὁ ἄνθρωπος, νά ἁγιάζονται καθημερινῶς ἀπό τήν χάρη τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Ἀμέσως μετά τήν Θεία Εὐχαριστία, τελέσθηκε ἡ ἀκολουθία τοῦ Μεγάλου Ἁγιασμοῦ τῶν Θεοφανείων. Στον Ναό προσήλθαν οἱ Ἁρχες τοῦ τόπου, φορεῖς, στρατιωτικοί, σύλλογοι καί ὁ εὐλαβῆς Καστοριανός λαός.

Στήν συνέχεια ξεκίνησε ἡ λιτανευτική πομπή, ἀπό τόν Μητροπολιτικό Ναό πρός τό σημεῖο «Σταυρός», γιά τόν καθαγιασμό τῶν ὑδάτων καί τήν ρίψη τοῦ Τιμίου Σταυροῦ στά κρύα νερά τῆς λίμνης, συνοδεία, ἀγήματος τοῦ Στρατοῦ καί Συλλόγων μέ παραδοσιακές φορεσιές.

Στά νερά τῆς λίμνης βούτηξαν αρκετοί νέοι, μέ τόν κ. Δημήτριο Καπρή νά πιάνει τόν σταυρό.

Στήν συνέχεια ὁ Σεβασμιώτατος μέ τήν συνοδεία του, μετέβη στήν Ἱερά Μονή Παναγίας Μαυριωτίσσης, ὅπου ἔριψε καί ἐκεῖ τόν Σταυρό στήν λίμνη, μπροστά ἀπό τήν Ἱερά Μονή.

Κατά τήν τελετή τῆς ρίψης τοῦ Σταυροῦ, ὁ Σεβασμιώτατος κ. Καλλίνικος ἀπηύθυνε σύντομο ἑορταστικό χαιρετισμό, λέγοντας τά ἑξῆς:

« Φῶτα, Θεοφάνεια, σήμερα, ἀγαπητοί ἀδελφοί! Ἡ μεγάλη ἑορτή τῶν Χριστιανῶν!

Δύο εἶναι τά κεντρικά πρόσωπα τῆς παρούσης ἑορτῆς.

Τό πρῶτο πρόσωπο εἶναι ὁ Χριστός, πού βαπτίζεται ὡς ἄνθρωπος, μέ τήν μαρτυρία τοῦ Πατέρα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

Εἶναι Θεός πρᾶος καί ταπεινός. Δέν εἶναι Θεός ἐξολοθρευτής.

Τό δεύτερο πρόσωπο εἶναι ὁ Τίμιος Πρόδρομος· ὁ νηστευτής, ὁ ἀσκητής, ὁ ἐπίγειος ἄγγελος, ὄχι ὁ καταναλωτής καί ὁ ἀδηφάγος.

Καί δύο εἶναι τά βασικά στοιχεῖα τῆς ἑορτῆς: τό φῶς καί τό νερό.

Τό Φῶς τοῦ Θεοῦ, τό Φῶς τῆς ζωῆς. Ὄχι ἁπλῶς τό ἐφήμερο κτιστό φῶς, ἤ τό φῶς τῆς δημοσιότητος καί τῆς ἀναγνώρισης,πολλῷ δέ μᾶλλον ὄχι τό φῶς τῶν βομβῶν καί τῶν φονικῶν πυραύλων.

Καί τό νερό, τό ἁγιασμένο νερό πού ζωογονεῖ. Ὄχι τό μολυσμένο νερό πού καταστρέφει καί πνίγει καί μολύνει.

Ἡ Καστοριά μας ἔχει καί τά δύο αὐτά στοιχεῖα καί δέχεται τήν εὐλογία καί ἀπό τά δύο αὐτά πρόσωπα.

Ἔχει καί τό νερό, τό γαλήνιο νερό τῆς λίμνης πού ἁγιάσαμε σήμερα.

Καί τό Φῶς, τό Φῶς τῶν λαμπρῶν βυζαντινῶν Ναῶν καί τοιχογραφιῶν της.

Ἔχει καί τήν ἀσκητική παράδοση, μέ τήν νηστεία, τήν λατρευτική ζωή.

Καί τήν παράδοση τῆς θέωσης τῶν ἀνθρώπων, μέ τήν ἕνωση μέ τόν Χριστό, καί ὄχι μέ τήν ἀλαζονική αὐτοθέωση.

Αὐτά χρειάζεται ὁ κόσμος μας, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί:

Λιτό καί ἀσκητικό βίο.

Ἁγιασμένο νερό.

Φῶς ἐλπίδας, εἰρήνης καί ζωῆς.

Κυρίως, χρειάζεται καί ἀναζητᾶ τόν πρᾶο καί ταπεινό Θεό πού ἔγινε Ἄνθρωπος, Πατέρας καί Ἀδελφός μας.

Αὐτά εὔχομαι σέ ὅλους σας.

Ἁγίασμα καί Φῶς, στήν Καστοριά!

Ἁγίασμα καί Φῶς, στήν Ἑλλάδα!

Ἁγίασμα καί Φῶς σέ ὅλο τόν κόσμο! »

Τέλος ὁ Σεβασμιώτατος εὐχήθηκε σέ ὅλους, ἰδιαίτερα στά παιδιά πού βούτηξαν στήν λίμνη, καθώς καί στά μέλη τῶν Ναυτικῶν Ὁμίλων Καστοριᾶς καί Μαυροχωρίου, οἱ ὁποῖοι εἶχαν περικυκλώσει τόν χῶρο ἐντός τῆς λίμνης μέ τά κανό τους.