Τι είναι η μελαγχολία της λοχείας και τι είναι η επιλόχεια κατάθλιψη; Είναι συνηθισμένο μετά τη γέννα, η γυναίκα να βιώνει πολλά και έντονα συναισθήματα: Από χαρά, μέχρι άγχος. Οι διακυμάνσεις από το ένα συναίσθημα στο άλλο είναι μεγάλες όπως μεγάλες είναι και οι σωματικές αλλαγές. Αυτά και πολλά άλλα συμβάλλουν στο να δημιουργούνται τελικά συναισθήματα κατάθλιψης.
Η Unicef απευθύνθηκε στην Δρα Alison Stuebe, υποειδικό στην εμβρυομητρική ιατρική και καθηγήτρια Μαιευτικής και Γυναικολογίας στην Ιατρική σχολή του Πανεπιστημίου της Βόρειας Καρολίνας, προκειμένου να αποσαφηνίσει τις διαφορές, τις σοβαρές ενδείξεις, τα συμπτώματα αλλά και να απαντήσει στο πώς μπορεί κάποιος από το στενό της περιβάλλον να αναγνωρίσει τα ανησυχητικά σημάδια.
Διαβάστε αναλυτικά πώς θα αναγνωρίσετε τη «μελαγχολία της λοχείας» και την επιλόχεια κατάθλιψη:
Τι είναι η «μελαγχολία της λοχείας» (baby blues)
Περίπου δύο ή τρεις ημέρες μετά τον τοκετό, είναι πολύ συνηθισμένο να δημιουργούνται συναισθήματα κατάθλιψης και άγχους. Ενδέχεται να αρχίσετε να κλαίτε χωρίς λόγο, να δυσκολεύεστε να κοιμηθείτε ή να αμφισβητείτε την ικανότητά σας να φροντίσετε το νεογέννητό σας. «Αυτό οφείλεται κυρίως στις μεταβολές των επιπέδων της προγεστερόνης», εξηγεί η Δρ Stuebe. Εντούτοις, οι αλλαγές στις ορμόνες είναι απίθανο να είναι η μοναδική αιτία. Εκτός από αυτές τις ορμονικές αλλαγές, υπάρχουν κι άλλοι παράγοντες που μπορεί να προκαλέσουν αυτά τα συναισθήματα, όπως οι παρατεταμένες περίοδοι κόπωσης ή εξάντλησης, οι δυσκολίες κατά τον θηλασμό και άλλες επιλόχειες επιπλοκές.
Άλλοι παράγοντες μπορεί να είναι οι εξής:
- Ιστορικό προβλημάτων ψυχικής υγείας
- Βιολογικές αιτίες
- Έλλειψη υποστήριξης
- Εμπειρίες από δύσκολη παιδική ηλικία
- Εμπειρία κακοποίησης
- Χαμηλή αυτοεκτίμηση
- Αγχωτικές συνθήκες διαβίωσης
- Σημαντικά γεγονότα ζωής
Χάρη στη σωστή υποστήριξη από την οικογένεια, τα αγαπημένα πρόσωπα και τους φίλους, αυτά τα συναισθήματα εξαφανίζονται μετά από δυο εβδομάδες, συνήθως, χωρίς να χρειαστεί θεραπεία.
Τι είναι η επιλόχεια κατάθλιψη
Η επιλόχεια ή μεταγεννητική κατάθλιψη διαφέρει από τη μελαγχολία της λοχείας. Συνήθως, εμφανίζεται εντός δύο έως οκτώ εβδομάδων μετά τον τοκετό, αλλά μπορεί να προκύψει και έναν χρόνο μετά τη γέννηση του μωρού. «Ένα από τα πιο σημαντικά στοιχεία της επιλόχειας κατάθλιψης είναι ότι δεν προκαλεί μόνο το συναίσθημα της θλίψης», εξηγεί η Δρ Stuebe. Ένα συνηθισμένο χαρακτηριστικό της επιλόχειας κατάθλιψης είναι το έντονο άγχος.
Ορισμένα από τα συμπτώματα της επιλόχειας κατάθλιψης που πρέπει να προσέχετε είναι το συναίσθημα της απόγνωσης, η συνεχής διάθεση για κλάμα, η έλλειψη σύνδεσης με το μωρό σας και αμφισβήτηση της ικανότητάς σας να φροντίσετε τόσο τον εσάς όσο και το μωρό σας.
Όλοι ανησυχούμε για τα παιδιά μας, αλλά [οι γυναίκες που βιώνουν επιλόχεια κατάθλιψη] ανησυχούν σε τόσο υπερβολικό βαθμό ώστε παρεμποδίζεται η ικανότητά τους να απολαύσουν το μωρό και τη ζωή τους.» Η επιλόχεια κατάθλιψη μπορεί, επίσης, να σας δυσκολέψει τόσο όσον αφορά τη δική σας φροντίδα όσο και τη φροντίδα του μωρού σας. «Πιστεύω ότι είναι σημαντικό να κατανοήσουν όλοι ότι η κατάσταση αυτή δεν σχετίζεται μόνο με το ότι μια γυναίκα νιώθει θλιμμένη ή κλαίει. Μπορεί, επίσης, να νιώθετε ότι έχετε σχεδόν παραλύσει από φόβο ότι θα συμβεί κάτι κακό στο παιδί σας και αυτό είναι απίστευτα οδυνηρό για έναν γονιό.»
Μια άλλη προειδοποιητική ένδειξη της επιλόχειας κατάθλιψης είναι ότι δεν μπορείτε να κοιμηθείτε ακόμα και όταν το μωρό σας κοιμάται. «Αν είστε εξουθενωμένη, αλλά δεν μπορείτε να κοιμηθείτε επειδή οι σκέψεις σας “καλπάζουν”, τότε το μυαλό σας δεν είναι καλή παρέα», λέει η Δρ Stuebe.
Τα συμπτώματα της επιλόχειας κατάθλιψης
Τα συμπτώματα της μεταγεννητικής κατάθλιψης είναι παρόμοια με τα συμπτώματα της κατάθλιψης. Σε αυτά συγκαταλέγονται τα εξής:
- Θλίψη ή κακή διάθεση
- Αδυναμία να απολαύσετε πράγματα που συνήθως σας ευχαριστούν
- Κόπωση ή απώλεια ενέργειας
- Αδυναμία συγκέντρωσης ή μειωμένο εύρος προσοχής
- Χαμηλή αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση
- Διαταραγμένος ύπνος ακόμα και όταν το μωρό σας κοιμάται
- Αλλαγές στην όρεξη
Ενδέχεται να νιώθετε αποστασιοποιημένη από το μωρό ή τον/την σύντροφό σας ή ακόμα και να κάνετε σκέψεις να βλάψετε τον εαυτό σας ή το μωρό σας. Το να κάνετε σκέψεις να βλάψετε το μωρό σας μπορεί να είναι κάτι πολύ τρομακτικό, αλλά να θυμάστε ότι δεν σημαίνει ότι θα το κάνετε στην πραγματικότητα. Όσο πιο νωρίς μιλήσετε για τις σκέψεις και τα συναισθήματά σας – σε φίλο/η, συγγενή, γιατρό ή μαία– τόσο πιο νωρίς θα λάβετε τη βοήθεια που χρειάζεστε.
«