Τον οικισμό Δισπηλιό θα τον συναντήσετε στο 4ο περίπου χιλιόμετρο του δρόμου που ενώνει την Καστοριά με το Άργος Ορεστικό.

Πρόκειται για τον αρχαιότερο νεολιθικό οικισμό στην Ευρώπη. Ένα ιστορικό, γραφικό χωριό που αξίζει κανείς να επισκεφθεί, δίπλα στη λίμνη της Καστοριάς.

Το Δισπηλιό ανακαλύφθηκε τυχαία, το 1932, όταν η στάθμη στη λίμνη της Καστοριάς κατέβηκε και αποκαλύφθηκαν ίχνη από ξύλινους πασσάλους. Αμέσως ξεκίνησαν αρχαιολογικές έρευνες στην περιοχή, που μέχρι και σήμερα θεωρούνται οι πιο σημαντικές που έχουν γίνει στην Ελλάδα.

Οι έρευνες ανέδειξαν τον πρώτο Νεολιθικό Λιμναίο Οικισμό, του 5.000 π.Χ. περίπου, που δείχνει ότι η Καστοριά είχε κατοικηθεί από τους Νεολιθικούς χρόνους.

Στον χώρο των ανασκαφών, δημιουργήθηκε το πρώτο Ελληνικό Οικομουσείο, όπου διαμορφώθηκε μία αναπαράσταση του προϊστορικού Λιμναίου Οικισμού, με καλύβες, πάνω σε ξύλινες πλατφόρμες μέσα στη λίμνη, που διαθέτουν σκεύη οικιακής χρήσης και εργαλεία της εποχής.

Οι συστηματικές ανασκαφές αποκαλύπτουν τα λείψανα ενός εκτεταμένου λιμναίου οικισμού της Μέσης και Νεότερης Νεολιθικής, από τους σημαντικότερους και παλαιότερους του είδους στην Ευρώπη.

Βίντεο: Αθανασία Τορτομάνη