Ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων δεν παίρνει σωστά τα φάρμακά του και κάνει λάθη, μήπως είσαι ένας από αυτούς;
Γενικά, όλοι κάνουν λάθη. Και είναι ανθρώπινα. Όμως είναι σημαντικό να ενημερώνεσαι για τα φάρμακά σου, να γνωρίζεις τι παίρνεις και να τα παίρνεις σύμφωνα με τις οδηγίες.
Εάν έχεις ερωτήσεις ή απορίες, μίλα με το γιατρό σου το συντομότερο δυνατό για να αποφύγεις τυχόν μακροπρόθεσμες αρνητικές επιπτώσεις από τα λάθη στη φαρμακευτική σου αγωγή.
Συστηματική ανασκόπηση σε περισσότερους από 13.000 ασθενών με υπέρταση από 15 χώρες διαπίστωσε ότι περίπου οι μισοί δεν έπαιρναν με συνέπεια τα φάρμακά τους. Αυτός είναι ένας πραγματικός κίνδυνος και δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η σωστή λήψη των φαρμάκων σχετίζεται με μικρότερες πιθανότητες νοσηλείας και ακόμη και θανάτου.
Ρωτήσαμε τη φαρμακοποιό Θεοδώρα Χιόνου και μας αποκάλυψε τα λάθη που κάνουμε με τα φάρμακά μας.
Φάρμακα: Τα 6 λάθη που πρέπει να αποφύγεις
Ο γιατρός είναι αυτός που θα σου συστήσει ποια φάρμακα πρέπει να λαμβάνονται με ή χωρίς τροφή, εάν πρέπει να λαμβάνονται με νερό ή όχι και πόσες φορές την ημέρα πρέπει να λαμβάνονται.
Μπορεί επίσης να σου δώσει συγκεκριμένες οδηγίες για το πόσος χρόνος πρέπει να περάσει μεταξύ των δόσεων. Για να παίρνεις σωστά τη φαρμακευτική σου αγωγή προσπάθησε να αποφύγεις αυτά τα συχνά λάθη:
Λάθος 1ο: Δεν διαβάζεις τις οδηγίες
Όταν σου συνταγογραφούν ένα νέο φάρμακο, πρέπει να είσαι προσεκτική και να διαβάζεις όλες τις οδηγίες, του πόσο συχνά πρέπει να το παίρνεις και πόσο καιρό, αν πριν, μαζί ή μετά το φαγητό είναι ασφαλές.
Σημαίνει επίσης να ελέγχεις την ημερομηνία λήξης στη συσκευασία και να βεβαιωθείς ότι τα χάπια είναι άθικτα, εάν είναι π.χ. σπασμένα, επέστρεψε τη συσκευασία.
Λάθος 2ο: Παίρνεις τα φάρμακά σου άλλη ώρα από την συνιστώμενη
Είναι σημαντικό να παίρνεις όλα τα φάρμακά σου στις προγραμματισμένες ώρες, ακόμα κι αν ορισμένα από αυτά προορίζονται να ληφθούν μαζί με άλλα φάρμακα ή συμπληρώματα με άδειο στομάχι το πρωί ή πριν τον ύπνο (για παράδειγμα).
Πάντα να ρωτάς τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό σου πριν ξεκινήσεις οποιοδήποτε νέο φαρμακευτικό σχήμα, ώστε να σε καθοδηγήσουν στο τι είναι καλύτερο για τη συγκεκριμένη κατάσταση και τις ανάγκες σου, και στη συνέχεια να το ακολουθείς.
Λάθος 3ο: Παίρνεις φάρμακα που δεν χρειάζεσαι
Το 65% των ηλικιωμένων μπορεί να λαμβάνουν φάρμακα που δεν χρειάζονται, γεγονός που τους θέτει σε υψηλότερο κίνδυνο για ανεπιθύμητες ενέργειες. Η λήψη μεγάλου αριθμού φαρμάκων έχει συσχετιστεί με μειωμένη γνωστική λειτουργία και μεγαλύτερη πιθανότητα πτώσεων.
Επίσης, στην περίπτωση της υπέρτασης, για παράδειγμα, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι ένα μόνο χάπι που περιέχει συνδυασμό φαρμάκων είναι πιο αποτελεσματικό από τη λήψη πολλών χαπιών που περιέχουν τις ίδιες ακριβώς δόσεις.
Γιατί; Επειδή περισσότεροι άνθρωποι είναι πιο πιθανό να το τηρήσουν. Ρώτησε το γιατρό σου, εάν υπάρχουν επιλογές συνδυασμού που απλοποιούν τον αριθμό και τη συχνότητα των χαπιών που πρέπει να παίρνεις.
Λάθος 4ο: Δεν λαμβάνεις τη σωστή δόση ή την παραλείπεις
Εάν σου έχει συνταγογραφηθεί φαρμακευτική αγωγή, είναι σημαντικό να την παίρνεις ακριβώς σύμφωνα με τις οδηγίες, και όχι περισσότερο ή λιγότερο.
Επίσης, μην παραλείπεις δόσεις για κανένα λόγο. Εάν παραλείψεις μια δόση ή ξέχασες να την πάρεις, υπάρχει πιθανότητα το σώμα σου να μη λάβει την δόση φαρμάκου που χρειάζεται και να οδηγήσει σε κάποια σοβαρά προβλήματα.
Για να το αποφύγεις αυτό, φρόντισε να έχεις πάντα τα φάρμακά σου διαθέσιμα ώστε να τα παίρνεις όταν έρθει η ώρα. Εάν δυσκολεύεσαι να θυμηθείς πότε και πόσα από τα φάρμακά σου πρέπει να παίρνεις κάθε μέρα, βάλε υπενθύμιση στο κινητό σου ή έχε ένα κουτάκι φαρμάκων.
Λάθος 5ο: Τα σταματάς όταν νιώθεις καλύτερα
Ο μόνος αρμόδιος που θα κρίνει πότε πρέπει να σταματήσεις την αγωγή σου είναι ο γιατρός που σου τη συνταγογράφησε. Μην τη σταματάς μόλις δεις βελτίωση, κινδυνεύεις να υποτροπιάσεις.
Για παράδειγμα, η διακοπή της αντιβίωσης με τη βελτίωση της κλινικής εικόνας μπορεί να οδηγήσει σε υποτροπή της λοίμωξης, ενώ ακόμη και η ξαφνική διακοπή των αντικαταθλιπτικών μπορεί να επιφέρει κινδύνους για τη σταδιακή επιδείνωση ή υποτροπή της κατάθλιψης και του άγχους.
Λάθος 5ο: Τα φυλάσσεις σε λάθος μέρος
Η φύλαξη των φαρμάκων στο μπάνιο, θα μπορούσε να τα κάνει λιγότερο αποτελεσματικά ή να τα αλλοιώσει λόγω της υγρασίας. Τα φάρμακα πρέπει να φυλάσσονται σε θερμοκρασία 20-25οC και με λιγότερο από 60% υγρασία στο χώρο.
Επίσης πρέπει να αποθηκεύονται σε δροσερό και ξηρό μέρος διότι επηρεάζονται ιδιαίτερα από τη θερμότητα και την υγρασία.
Τέλος, τα σκοτεινά μέρη (πχ ένα ντουλάπι ή συρτάρι) είναι ιδανικά επειδή το φως αυξάνει την οξείδωση.
Τι να κάνεις όταν νομίζεις ότι έχεις κάνει λάθος
Εάν πιστεύεις ότι έχεις κάνει λάθος με τα φάρμακά σου, για παράδειγμα, εάν πήρες μεγαλύτερη δόση, είναι σημαντικό να κάνεις κάτι για αυτό αμέσως! Κάλεσε αμέσως τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό σου για να μάθεις εάν υπάρχει κίνδυνος και ποια βήματα πρέπει να ληφθούν στη συνέχεια.
Επιπλέον, εάν υπάρχουν σοβαρές παρενέργειες από τη χρήση υπερβολικής ποσότητας φαρμάκων, θα σε συμβουλέψουν ανάλογα.