Αν ρίχνετε αλάτι σε όλα τα τρόφιμα, από τις πατάτες και τη μπριζόλα μέχρι την πρωινή ομελέτα, μπορεί να είναι προφανές ότι προσλαμβάνετε υπερβολικό νάτριο. Ωστόσο, είναι επίσης πολύ εύκολο να το παρακάνετε με το αλάτι, ακόμη και αν ποτέ δεν προσθέτετε επιπλέον αλάτι στα γεύματά σας.

Όπως είναι γνωστό το υπερβολικό αλάτι δεν κάνει καλό στην καρδιά. Αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων και υπέρτασης (υψηλή αρτηριακή πίεση). Είναι καλύτερα να διατηρείτε την πρόσληψη νατρίου στα 2.300 mg ή κάτω από αυτά ημερησίως, σύμφωνα με τις Διατροφικές Οδηγίες για τους Αμερικανούς για το 2020-2025. Η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία συνιστά ιδανικά να πάτε ακόμη πιο χαμηλά και να περιορίσετε την πρόσληψή σας στα 1.500 mg.

Ωστόσο, μπορεί να είναι δύσκολο να καταλάβετε πόσο αλάτι τρώτε βασιζόμενοι μόνο σε αριθμούς.

Ωστόσο μπορείτε να λάβετε υπόψη σας αυτά τα κοινά σημάδια που δείχνουν ότι μπορεί να παίρνετε πολύ νάτριο.

Είστε πρησμένοι

«Το πολύ αλάτι θα προκαλέσει στο σώμα σας κατακράτηση, και λόγω του πλεονάζοντος υγρού στους ιστούς του σώματος, οδηγεί σε πρήξιμο και φούσκωμα», λέει η Maggie Michalczyk, M.S., RDN. Αυτό μπορεί να σας κάνει να αισθάνεστε άβολα με τα ρούχα σας, και απλά δεν θα αισθάνεστε ή δεν θα δείχνετε τόσο αναζωογονημένοι όσο θα μπορούσατε να είστε χωρίς όλο αυτό το νάτριο.

Επιπλέον, μπορεί να έχει επιπτώσεις και στη φυσική σας κατάσταση. «Ενώ το υπερβολικό αλάτι δεν επηρεάζει άμεσα την προπόνησή σας, ορισμένοι αθλητές έχουν παρατηρήσει ότι το βάρος που νιώθουν από το φούσκωμα μετά την κατανάλωση υπερβολικού αλατιού εμποδίζει την απόδοσή τους», προσθέτει η Michalczk.

Έχετε συχνούς πονοκεφάλους

Η υπερβολική κατανάλωση αλατιού μπορεί επίσης να επιφέρει μερικά συμπτώματα, όπως ναυτία, ζάλη και εμετό (σε ακραίες περιπτώσεις). Αν σας πιάσει πονοκέφαλος, πιείτε πολύ νερό.

Είστε πολύ διψασμένοι

Έχετε την τάση να έχετε ξηροστομία και λαχταράτε κάτι να πιείτε; Θα μπορούσε να οφείλεται σε υψηλά επίπεδα νατρίου. «Επειδή το αλάτι αναγκάζει το σώμα σας να συγκρατεί νερό και αντλεί από τα αποθηκευμένα υγρά σας, το περίσσευμα αλατιού στο σώμα προκαλεί έλλειμμα υγρών με αποτέλεσμα να διψάτε», λέει η Michalczyk.

Η λύση; Πιείτε νερό για να ικανοποιήσετε αυτή τη δίψα, αλλά προσέξτε επίσης τι αλμυρές τροφές που τρώτε. Αυτό περιλαμβάνει την ανάγνωση των ετικετών από τα προϊόντα που αγοράζετε, καθώς μπορεί να μπει κρυφά σε τρόφιμα που μπορεί να μην υποψιάζεστε.

Επιθυμείτε αλμυρά τρόφιμα

Δεν μπορείτε να σταματήσετε να σκέφτεστε εκείνη τη σακούλα με τα πατατάκια ή τις αλμυρές τηγανητές πατάτες; Μόλις συνηθίσετε να τρώτε αλμυρά τρόφιμα, έχετε την τάση να θέλετε όλο και περισσότερα. «Όταν το σώμα σας συνηθίζει τη γεύση των αλμυρών τροφίμων, προσαρμόζεται στη γεύση και στη συνέχεια λαχταρά περισσότερο από την ίδια ικανοποιητική γεύση», λέει η Michalczyk.

Και δυστυχώς, γίνεται ένας κύκλος που είναι δύσκολο να σπάσει.

Ενημέρωση των καταναλωτών για το αλάτι από τον ΕΦΕΤ

Είναι επιστημονικά τεκμηριωμένο ότι η υψηλή κατανάλωση αλατιού σχετίζεται με αυξημένη αρτηριακή πίεση και καρδιαγγειακά προβλήματα. Παράλληλα επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι η υψηλή κατανάλωση αλατιού σχετίζεται και με άλλα προβλήματα υγείας όπως καρκίνο στομάχου, προβλήματα στους νεφρούς και τα οστά. Δυστυχώς, σύμφωνα με μελέτες στην Ελλάδα, οι Έλληνες καταναλώνουν πολύ περισσότερο αλάτι από τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (δηλ. ημερήσια πρόσληψη μικρότερη από 5γ αλατιού συνολικά από όλες τις τροφές, για τους ενήλικες), ενώ φαίνεται να αγνοούν και τη σημασία των κρυμμένου αλατιού στα επεξεργασμένα τρόφιμα.

Ο ΕΦΕΤ υπενθυμίζει τον οδηγό αντικατάστασης αλατιού με μαγειρικά βότανα (μυρωδικά) που είχε συνταχθεί σε συνεργασία με τη Λέσχη Αρχιμαγείρων Ελλάδας.

Συγκεκριμένα σε σαλάτες και κοινά φαγητά της ελληνικής κουζίνας, το αλάτι (όλο ή μέρος αυτού) μπορεί να αντικατασταθεί τόσο με φρέσκα μαγειρικά βότανα από ντόπιους παραγωγούς όσο και με αποξηραμένα μυρωδικά, για ενίσχυση της γεύσης. Ενόψει της επικείμενης νηστείας του Πάσχα, το αλάτι (είτε είναι θαλασσινό είτε ορυκτό π.χ. Ιμαλαΐων) θα μπορούσε να αντικατασταθεί για παράδειγμα:

• στα λαδερά φαγητά με δυόσμο, μαϊντανό, μάραθο, κρόκο Κοζάνης ή ρίγανη
• στα όσπρια όπως στις φακές με δάφνη, μαϊντανό, ρίγανη ή κρόκο Κοζάνης.

Οι προτάσεις αυτές είναι ενδεικτικές. Οι συνδυασμοί μυρωδικών και καρυκευμάτων στα φαγητά είναι πολλοί και οι καταναλωτές, εκτός από τις προτάσεις των Αρχιμαγείρων Ελλάδας, μπορούν να πειραματιστούν και με άλλα αρτύματα όπως το πιπέρι, την πιπερόριζα, το μοσχοκάρυδο κτλ. Τα μαγειρικά βότανα της Χώρας μας είναι εξαιρετικής ποιότητας, πλούσια σε αντιοξειδωτικά, γεύσεις και αρώματα.

Σημειώνεται ότι ο ΕΦΕΤ συντονίζει τις εθνικές θέσεις για τις προδιαγραφές των μαγειρικών βοτάνων και των καρυκευμάτων/μπαχαρικών σε διεθνές επίπεδο στο πλαίσιο των εργασιών του Codex Alimentarius, προκειμένου να διασφαλίσει την ποιότητα αυτών των αρτυμάτων, την ασφάλειά τους και συνεπώς την υγεία των καταναλωτών, καθώς και τα συμφέροντα των Ελλήνων παραγωγών. Στην προσπάθεια αυτή, ο ΕΦΕΤ μέσω του Εθνικού Σημείου Επαφής του Codex, διαβουλεύεται με τις αρμόδιες και συναρμόδιες υπηρεσίες της Χώρας και συνεπικουρικά από ομάδα εργασίας επιστημόνων από τον ΕΦΕΤ, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, τον ΕΛΓΟ/ΔΗΜΗΤΡΑ, τη βιομηχανία και τους παραγωγικούς κλάδους (Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων και Μυρεψός ΑΜΚΕ) και την ακαδημαϊκή κοινότητα (Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης).