• Αν αφήσουμε στην άκρη την παράμετρο της τυχαιότητας και της έξωθεν επιβολής δεδομένων, ένα μεγάλο μέρος της ζωής μας πιστεύω ότι το καθορίζουμε εμείς οι ίδιοι με τις πράξεις και τις σκέψεις μας. Και επειδή –συνήθως- οι πράξεις ακολουθούν τις σκέψεις παίζει μεγάλο ρόλο το πώς βλέπουμε τα πράγματα και το τι νομίζουμε πως είναι εφικτό να κάνουμε και τι όχι.

• Τούτου λεχθέντος, θα ήθελα να αναφέρω ένα παράδειγμα δημόσια εκπεφρασμένης νοοτροπίας η οποία –όπως πιστεύω- απηχεί με τον πλέον ενδεικτικό τρόπο το γιατί ορισμένοι άνθρωποι και, στην γενίκευση του, κι ορισμένοι πληθυσμοί, δεν είναι πραγματικά σε θέση να αποδράσουν από την μεμψιμοιρία και να αναβαθμίσουν τα επίπεδα της ζωής τους.

• Το συμβάν σχετίζεται με ένα σχόλιο που τέθηκε κάτω από την ανάρτηση μιας παλιάς ιστορικής φωτογραφίας της Καστοριάς στα κοινωνικά δίκτυα.

• Στο facebook λοιπόν τις προάλλες ανέβηκε μια φωτογραφία της περιοχής του Δημαρχείου τραβηγμένη κατά την δεκαετία του 70, τότε που στο σημείο εκείνο στεγαζόταν ακόμη η μονοόροφη ‘Σκαπέρδειος Αγορά’.

• Το σχόλιο του δημότη (δεν ενδιαφέρει το όνομα εδώ- μόνον η συλλογιστική) κάτω από το καρέ, υπαινισσόταν λίγο πολύ πως η Αγορά έπρεπε να παραμείνει εσαεί Αγορά και να μη μετατραπεί ποτέ σε «γραφεία και γραφειάκια του Δημάρχου».

• Σε διάλογο που άνοιξα με τον συμπολίτη μας αυτόν τον ρώτησα, αν θεωρούσε συνετό, λειτουργικό και συμφέρον για την πόλη το να κρατάμε ένα κτήριο δεσμευμένο σε χαρακτήρα ‘κλειστής λαϊκής Αγοράς’ και την ίδια στιγμή να πληρώνουμε πολυέξοδα ενοίκια σε ιδιώτες προκειμένου να στεγάζουμε εδώ και εκεί, σκόρπιες μέσα στην πόλη, τις υπηρεσίες και διευθύνσεις του Δημαρχείου.

• Ο εν λόγω σχολιαστής αντιπαρέθετε μονότονα το επιχείρημα της δεσμευτικής βούλησης του Δωρητή, εκλιπόντα Σκαπέρδα. Ο οποίος ήθελε ‘ΑΓΟΡΑ’ και τίποτε άλλο.

• Πρόκειται για παρόμοια συνθήκη με εκείνη που αχρηστεύει και κρατά εκτός κάθε αξιοποίησης τα λεγόμενα ‘Τερζάκεια λουτρά’ που βρίσκονται στην πλατεία του Τζαμιού. Σύμφωνα με ρήτρα του κληροδοτήματος και εκείνα οφείλουν νάχουν μια αποκλειστική σχέση με το νερό και με τίποτε άλλο.

• Μπορεί να τα κάνουμε χαμάμ, μπορεί να τα κάνουμε κλειστή πισίνα, να βάλουμε μέσα ίσως μερικές λεκάνες με παπιά, αλλά δεν μπορούμε με κανένα τρόπο να τα μετατρέψουμε ας πούμε σε Βιβλιοθήκη σε Μουσείο, σε Γκαλερί σε Γραφεία η οτιδήποτε άλλο που πραγματικά θα μας φαινόταν χρήσιμο…

. • Κι αυτό επειδή οι συνθήκες μεταξύ της σύνταξης της διαθήκης και της τρέχουσας πραγματικότητας τροποποιήθηκαν κι αυτήνα την αλλαγή δεν μπόρεσαν να την ‘πιάσουν’ οι (χωρίς καμία αμφιβολία) εξαιρετικά αλτρουιστικές προθέσεις κοινωνικής προσφοράς του Δωρητή.

• Το ίδιο λοιπόν θα είχε συμβεί και με την Σκαπέρδειο, αν κάποιοι ευρύνοες και θαρραλέοι άνθρωποι δεν πατούσαν πόδι και δεν επέβαλαν αλλαγές πλεύσης.

• Δόθηκαν -εξ όσων γνωρίζω- τότε σοβαρά κίνητρα και αποζημιώσεις σε όσους καταστηματάρχες στεγαζόταν εκεί προκειμένου εκουσίως να αποχωρήσουν κι η μεγάλη τους πλειονότητα το έπραξε. Παρέμειναν ορισμένα, μετρημένα στα δάκτυλα του ενός χεριού, μαγαζάκια, τα οποία- και αυτά- με την πάροδο του χρόνου, τις αναδουλειές και τις συνταξιοδοτήσεις, έκλεισαν.

• Κτίστηκε και ο δεύτερος όροφος και έτσι σιγά-σιγά όλες οι δημοτικές υπηρεσίες κατάφεραν να συγκεντρωθούν επί τέλους στο ίδιο μέρος.

• ΑΥΤΟ λοιπόν που ο κάθε λογικός μέσος καστοριανός θεωρεί επίτευγμα για τα κοινά της πόλης υπάρχουν δυστυχώς –ακόμα- ορισμένοι άνθρωποι -σαν τον εν λόγω σχολιαστή- που το θεωρούν σαν μία κίνηση κακή.

• Κακή, απλά και μόνο γιατί ξεπέρασε την πρόβλεψη του διαθέτη.

• Ο οποίος -είμαι σίγουρος- πως εάν διατελούσε ακόμα εν ζωή δεν θα έφερε την παραμικρή αντίρρηση στην μετατροπή αυτή από αγορά σε διοικητικό κτήριο.

• Κι αυτό επειδή η πραγματική του βούληση ήταν το ΚΑΛΟ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ και η εξυπηρέτηση των τρεχουσών αναγκών της.

• Κι όχι η πεισματική εμμονή σε μια διαχείριση περιορισμένης αποτελεσματικότητας.

• Μερικές φορές βλέπετε οι υπερβάσεις είναι αναγκαίες.

• Αλλά φαίνεται πως υπάρχουν μυαλά κολλημένα στο Παρελθόν τα οποία δυσκολεύονται πολύ να προσαρμοστούν στο Παρόν και στις ανάγκες που αυτό γεννάει.