«Η Επίσκεψις» είναι μια εικόνα 600 και πλέον χρόνων, που έφεραν μαζί τους, πολύτιμο κειμήλιο, πρόσφυγες από την Τρίγλια.
Η εικόνα είχε βρεθεί από κάποιον Τούρκο, ο οποίος την παρέδωσε στους Τριγλιανούς, κι εκείνοι την τοποθέτησαν στην εκκλησία του Αγίου Δημητρίου.
Τον 17ο αι. ανεγέρθηκε ο Άγιος Βασίλειος και η εικόνα τοποθετήθηκε εκεί. Η εκκλησία έγινε γνωστή ως Αγία Επίσκεψη. Λειτουργούσε μέχρι το 1895 που κάηκε.
Η εικόνα και άλλα κειμήλια που σώθηκαν στεγάστηκαν στο παρεκκλήσι που χτίστηκε μετά τη φωτιά. Στον μεγάλο ξεριζωμό οι Τριγλιανοί πήραν μαζί τους το ιερό κειμήλιο.
Η «Επίσκεψις» είναι ψηφιδωτή, σε διάσταση 1×0,85μ. Το ψηφιδωτό είναι ακριβή τεχνική που σπάνια χρησιμοποιείται στις φορητές εικόνες.
Στη φωτογραφία από το archaiologia.gr φαίνονται καθαρά τα διάφορα μεγέθη των ψηφίδων και η τέχνη της τοποθέτησής τους.
Το γυμνό ξύλινο πλαίσιο πρέπει να κοσμούταν από πολύτιμη επένδυση. Στην εγκοπή που διακρίνεται στο κάτω μέρος του πλαισίου προσαρμοζόταν το στήριγμα, από το οποίο κρατούσαν την εικόνα κατά την περιφορά στις λιτανείες.
Τον υπόλοιπο χρόνο η εικόνα βρισκόταν στο τέμπλο, ως δεσποτική, δηλαδή τοποθετημένη δίπλα στην Ωραία Πύλη.
Η Παναγία, με γερμένο το κεφάλι, κρατάει τον μικρό Χριστό με το δεξί της χέρι, ενώ με το αριστερό τον προτείνει στον θεατή. Ο Χριστός ακουμπάει το μάγουλό του στο μάγουλο της μητέρας του.
Αυτός ο γεμάτος τρυφερότητα και μητρική στοργή εικονογραφικός τύπος της Παναγίας, το άγγιγμα μάγουλο με μάγουλο, είναι γνωστός ως «Παναγία Γλυκοφιλούσα».
Η μητέρα του Χριστού είναι μητέρα και προστάτιδα όλων των ανθρώπων και η παράκλησή της για τη συγχώρεση και τη σωτηρία τους εισακούγεται. Είναι η Επίσκεψις, η σκέπη και η προστασία του ανθρώπινου γένους.
Η εικόνα δωρίστηκε το 1925 στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο και εκτίθεται με τα «Κειμήλια Προσφύγων», που ήρθαν στην Ελλάδα μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή το 1922 και την ανταλλαγή των πληθυσμών το 1923.
Η Τρίγλια το 1910. Το καμπαναριό που ξεχωρίζει στο ύψωμα ανήκει στην ιστορική μονή της Παντοβασίλισσας ή μονή Τριγλείας. Μαζί με τον Άγιο Στέφανο ήταν οι παλιότερες εκκλησίες της Τρίγλιας, Ο Άγιος Στέφανος μετατράπηκε σε τζαμί τον 17ο αι. και ο μιναρές του φαίνεται στο μέσο της φωτογραφίας.
Πηγή: https://www.askitikon.eu/agiologio/panagias/63755/i-panagia-i-episkepsis/