Μια μέρα σε ένα συγκεκριμένο σημείο της οδού Μητροπόλεως στην πόλη της Καστοριάς οι κάτοικοι παρατήρησαν ένα σωρό σπασμένων τζαμιών. Σπασμένα τζάμια σε δημόσιο χώρο συνιστούν μια εξαιρετικά επικίνδυνη ιστορία για αυτό και ειδοποιήθηκε πάραυτα η αρμόδια υπηρεσία του Δημαρχείου η οποία έσπευσε να τα μαζέψει.

Η προέλευση τους, άγνωστη. Την επομένη ημέρα στο ίδιο σημείο, νέος κούπος. Νέα θρύμματα και νέα περισυλλογή από την υπηρεσία καθαριότητας. Ένα μυστήριο γεννήθηκε και παραμένει. Ποιος παρανοϊκός σπάει τζάμια καταμεσίς του δρόμου ή τα πετάει από ψηλά από κάποιο μπαλκόνι οικοδομής? Η επαναληπτικότητα δείχνει ότι -πέρα από δουλειά του Δήμου- η όλη ιστορία ενδύεται έναν παραβατικό (για να μη πω εγκληματικό) χαρακτήρα και αρχίζει να μετατρέπεται και σε δουλειά της Αστυνομίας. Η μία φορά μπορεί κάλλιστα να συνιστά ατύχημα.

Η επανάληψη όχι. Ακόμα και αν υποθέταμε ότι κάποιος ιδιοκτήτης προβαίνει σε ανακαινίσεις διαμερίσματος, δεν υπάρχει μάστορας ή συνεργείο τόσο ατσούμπαλο ώστε να τους γλιστρούνε ολόκληροι υαλοπίνακες από τα χέρια και να πέφτουνε στον δρόμο…

Είναι φανερό ότι εδώ έχουμε να κάνουμε με μια εφαρμογή της θεωρίας των θραυσμένων υαλοπινάκων του κοινωνικού επιστήμονα, George L. Kelling ο οποίος σε ένα άρθρο του το 1982 με τίτλο: «Σπασμένα παράθυρα: Η αστυνομία και η ασφάλεια της γειτονιάς» που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «The Atlantic» διατύπωσε μια πολύ ενδιαφέρουσα εγκληματολογική θεωρία.

Η οποία με δυο κουβέντες έλεγε πως, στην περίπτωση που κάποια ορατά στοιχεία αντικοινωνικής και παραβατικής συμπεριφοράς σε πυκνοκατοικημένες αστικές περιοχές δεν τύχουν άμεσης και δραστικής αντιμετώπισης από τις τοπικές αρχές, τείνουν να λειτουργήσουν καταλυτικά και να ενθαρρύνουν πολλαπλασιασμό –έως και γενίκευση της παραβατικότητας . Αν κάποιος περάσει έξω από ένα εγκαταλειμμένο κτήριο έλεγε ο Κέλλινγκ, πετάξει μια πέτρα και σπάσει ένα παράθυρο και εφ όσον αυτό το παράθυρο δεν επιδιορθωθεί αμέσως, τότε το πολύ μέσα σε μια εβδομάδα στο κτήριο δεν θα έχει μείνει παράθυρο για παράθυρο άθικτο…

Στην Καστοριά το φαινόμενο αυτό είναι τεκμηριωμένο με την αφισοκόλληση. Εάν ένας θίασος, ή μια εκδήλωση, επικολλήσει μια αφίσα στην τζαμαρία ενός κενού καταστήματος και εάν αυτή η αφίσα δεν ξηλωθεί πάραυτα, τότε μέσα σε έναν μήνα το αργότερο το συγκεκριμένο μαγαζί θα έχει καλυφθεί από δεκάδες νέες αφίσες του κάθε τυχάρπαστου εκδηλωσάκια.