Τη δημιουργία ενός μαθηματικού τύπου, ενός αλγορίθμου για την ακρίβεια, βάσει του οποίου θα καθορίζεται ο κατώτατος μισθός από την 1/1/2028 , προτείνει η επιστημονική επιτροπή η οποία παρέδωσε το πόρισμά της στην υπουργό εργασίας Νίκη Κεραμέως.

Ο κατώτατος μισθός που θα διαμορφώνεται μέσα από το νέο σύστημα δεν θα επιτρέπεται να μειωθεί, ώστε να διασφαλίζεται το γενικό επίπεδο προστασίας που παρέχεται στους εργαζομένους.

Δείτε ΕΔΩ όλο το πόρισμα

Ο μαθηματικός τύπος

Ειδικότερα στο προτεινόμενο σύστημα ο καθορισμός και η αναπροσαρμογή του νομοθετημένου κατώτατου μισθού και ημερομισθίου γίνεται αυτόματα, με βάση συντελεστή που προκύπτει από το άθροισμα

• του ετήσιου ποσοστού μεταβολής του δείκτη τιμών καταναλωτή μεταξύ της 1ης Ιουλίου του προηγούμενου έτους και της 30ης Ιουνίου του τρέχοντος για το χαμηλότερο 20% της εισοδηματικής κατανομής των νοικοκυριών και
• του ημίσεως του ετήσιου ποσοστού μεταβολής της αγοραστικής δύναμης του γενικού δείκτη μισθών κατά την ίδια χρονική περίοδο. Δηλαδή η Επιτροπή προτείνει η αυτόματη αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού να λαμβάνει υπόψιν και τον πληθωρισμό και την αύξηση της παραγωγικότητας της οικονομίας.

Ο υπολογισμός του προτεινόμενου μαθηματικού τύπου ακόμα και με βάση τα σημερινά οικονομικά μεγέθη δεν είναι εφικτός, καθώς εκκρεμεί ο υπολογισμός από την ΕΛΣΤΑΤ ορισμένων δεικτών όπως ο δείκτης τιμών καταναλωτή για τα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος.

Γι αυτό το λόγο, όπως αναφέρει το πόρισμα «επειδή το νέο σύστημα αυτόματης αναπροσαρμογής στηρίζεται σε σειρά στοιχείων και δεδομένων και απαιτείται ικανός χρόνος προσαρμογής, ιδίως της ΕΛΣΤΑΤ, προτείνεται αυτό να εφαρμοσθεί από την 1/1/2028»

Πάντως σύμφωνα με εκτιμήσεις έγκριτων οικονομολόγων, ο κατώτατος μισθός με βάση το νέο τρόπο υπολογισμού δε θα είχε απόκλιση από το σημερινό (830 ευρώ) περισσότερο από  συν πλην 10-15 ευρώ.

Τα δυο σημεία κλειδιά

1. Ο κατώτατος μισθός στον ιδιωτικό τομέα θα ισχύσει και για το νεοεισερχόμενο στο Δημόσιο. Δηλαδή, όπως αναφέρει το πόρισμα «εάν οι μηνιαίες τακτικές αποδοχές απασχολούμενου στον δημόσιο τομέα υπολείπονται του εκάστοτε νομοθετημένου κατώτατου μισθού για πλήρη απασχόληση ή της προκύπτουσας αναλογίας αυτού για τις συμβάσεις μερικής απασχόλησης, η διαφορά καταβάλλεται στον δικαιούχο ως αμοιβή εξομάλυνσης.
2. Στα πορίσματά τους οι επιτροπές που θα συσταθούν αλλά και οι υπουργοί που θα υποβάλλουν τις τελικές εισηγήσεις στο υπουργικό συμβούλιο για το νέο κατώτατο μισθό δεσμεύονται από το μαθηματικό τύπο. Ωστόσο προβλέπεται η κατ’ εξαίρεση δυνατότητα παρέκκλισης από τον κανόνα της αυτόματης αναπροσαρμογής αν όμως οι οικονομικές συνθήκες εξαιρετικώς δεν επιτρέπουν την αναπροσαρμογή βάσει αυτού. Αυτό πρέπει να τεκμηριωθεί με πληρότητα σε έκθεση της Επιστημονικής Επιτροπής. Η απόκλιση θα είναι μικρή (δεν έχει καθοριστεί το εύρος) ενώ σε κάθε περίπτωση ως δικλίδα ασφαλείας, με το νέο σύστημα δεν επιτρέπεται η μείωση του κατώτατου μισθού.

Οι τρεις φάσεις του νέου συστήματος

Σε τρεις φάσεις θα εξελιχθεί η διαδικασία για την αναπροσαρμογή του νέου κατώτατου μισθού.

Η πρώτη φάση

Το 2025 η διαδικασία καθορισμού του κατώτατου μισθού θα παραμείνει ίδια. Δηλαδή από τον Ιανουάριο του 2025 θα ξεκινήσει η διαδικασία η οποία θα ολοκληρωθεί το Μάρτιο του ίδιου έτους, με την εφαρμογή του νέου κατώτατου μισθού από την 1/4/2025

Η δεύτερη φάση

Η δεύτερη, ενδιάμεση φάση θα ξεκινήσει 1.6.2025, ώστε εντός του 2025 να διεξαχθεί η διαβούλευση σύμφωνα με τις νέες προθεσμίες και τη νέα σύνθεση των Επιτροπών για τον νομοθετημένο κατώτατο μισθό και το νομοθετημένο κατώτατο ημερομίσθιο που θα ισχύσουν καθ’ όλο το 2026.

Η ενδιάμεση φάση θα διαρκέσει έως την 31/12/2027. Οι βασικές αλλαγές είναι οι εξής :

• Η διαδικασία ξεκινά εντός του Αυγούστου και ολοκληρώνεται τέλος του έτους αντί του Απριλίου (που ισχύει σήμερα) προκειμένου από το επόμενο έτος να ισχύσει ο νέος μισθός.
• Συνιστάται Επιστημονική Επιτροπή για τον νομοθετημένο κατώτατο μισθό, αποτελούμενη από πέντε (5) ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες που υποδεικνύουν οι υπουργοί Οικονομίας, Εργασίας και Ανάπτυξης, με τριετή διάρκεια θητείας.  Η επιστημονική Επιτροπή διατυπώνει πλήρως αιτιολογημένα τη γνώμη της κατά  πλειοψηφία με αναφορά και της θέσης της μειοψηφίας.
• Συνιστάται Επιτροπή Διαβούλευσης για τον νομοθετημένο κατώτατο μισθό, η οποία λειτουργεί στον Οργανισμό Μεσολάβησης και Διαιτησίας (Ο.ΜΕ.Δ.) με τη συμμετοχή εκπροσώπων από  κοινωνικούς φορείς ( ΓΣΕΕ, ΣΕΒ ,Γ.Σ.Ε.Β.Ε.Ε. κλπ)  οι οποίοι θα διατυπώσουν αιτιολογημένα τη γνώμη τους .

Το ύψος του νομοθετημένου κατώτατου μισθού και του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου καθορίζεται λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας και τις προοπτικές της για ανάπτυξη από την άποψη της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας, των τιμών, των εισοδημάτων και των μισθών, της απασχόλησης και του ποσοστού της ανεργίας, καθώς και την αγοραστική δύναμη του νομοθετημένου κατώτατου μισθού και του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου και την επάρκειά τους, λαμβανομένου υπόψη του κόστους διαβίωσης, του γενικού επιπέδου των μισθών, της κατανομής και του ρυθμού μεταβολής τους.

Η τρίτη φάση

Η τρίτη φάση που θα ξεκινήσει από την 1.1.2028 θα προβλέπει ότι ο κατώτατος μισθός θα αναπροσαρμόζεται κατ΄έτος σύμφωνα με το συντελεστή που προκύπτει από το άθροισμα:

1. του ετήσιου ποσοστού μεταβολής του δείκτη τιμών καταναλωτή μεταξύ της 1ης Ιουλίου του προηγούμενου έτους και της 30ης Ιουνίου του τρέχοντος για το χαμηλότερο 20% της εισοδηματικής κατανομής των νοικοκυριών και
2. του ημίσεως του ετήσιου ποσοστού μεταβολής της αγοραστικής δύναμης του γενικού δείκτη μισθών κατά την ίδια χρονική περίοδο.

Αν ο συντελεστής οδηγεί σε μείωση του νομοθετημένου κατώτατου μισθού ή του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου, δεν γίνεται αναπροσαρμογή.

Στην τελική φάση καθορισμού του μισθού με βάση το μαθηματικό τύπο δημιουργούνται και πάλι δύο επιτροπές επιστημονική επιτροπή και διαβούλευσης οι οποίες ακολουθούν ένα συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα στο έργο τους, αρχής γενομένης από το τέλος Αυγούστου με στόχο να νομοθετηθεί ο νέος μισθός στο τέλος του έτους.

Ειδικότερα έως την 31η Αυγούστου κάθε έτους η Επιστημονική Επιτροπή δικαιούμενη να έχει προηγουμένως συμβουλευτεί οιουσδήποτε από τους εξειδικευμένους επιστημονικούς και ερευνητικούς φορείς  συντάσσει έκθεση, η οποία:

• είτε διαπιστώνει ότι δεν υπάρχει λόγος παρέκκλισης από το μαθηματικό τύπο
• είτε προτείνει ότι κατ’ εξαίρεση, η οποία πρέπει να αιτιολογείται και να τεκμηριώνεται πλήρως στην έκθεση, διότι η οικονομία βρίσκεται σε σημαντική ύφεση ή / και υπάρχει σημαντική απόκλιση του εθνικού πληθωρισμού (ΔΤΚ) από τον στόχο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. /υπερβαίνει τις δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας ή / και δεν δικαιολογείται από έκτακτες περιστάσεις.

Το πόρισμα της επιστημονικής επιτροπής διαβιβάζεται στους υπουργούς εργασίας και εθνικής οικονομίας.

Παράλληλα, ο Πρόεδρος του Ο.ΜΕ.Δ, ως Πρόεδρος της Επιτροπής Διαβούλευσης την πρώτη εβδομάδα του Σεπτεμβρίου αποστέλλει έγγραφη πρόσκληση προς εξειδικευμένους επιστημονικούς και ερευνητικούς φορείς, μεταξύ των οποίων η Τράπεζα της Ελλάδος (Τ.τ.Ε.), η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛ.ΣΤΑΤ), η Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (Δ.ΥΠ.Α.), να συντάξουν έκθεση προς υποβολή έως τις 30  Σεπτεμβρίου κάθε έτους, για την αξιολόγηση του ισχύοντος νομοθετημένου κατώτατου μισθού και ημερομισθίου με προτάσεις για την αναπροσαρμογή τους και με πλήρη τεκμηρίωση αυτών.

Έως τις 7 Οκτωβρίου κάθε έτους, σχηματίζει φάκελο με τις  ανωτέρω εκθέσεις των εξειδικευμένων επιστημονικών και ερευνητικών φορέων και τον αποστέλλει προς την Επιστημονική Επιτροπή και την Επιτροπή Διαβούλευσης για την έκφραση γνώμης .

Έως τις 7 Νοεμβρίου κάθε έτους, διαβιβάζει τις γνώμες της Επιστημονικής Επιτροπής και της Επιτροπής Διαβούλευσης, καθώς και όλες τις εκθέσεις των εξειδικευμένων επιστημονικών και ερευνητικών φορέων, στο Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕ.Π.Ε.), προς σύνταξη του Πορίσματος Διαβούλευσης από αυτό, σε συνεργασία με την Επιστημονική Επιτροπή. Η γνώμη που διατυπώνεται στο Πόρισμα Διαβούλευσης, μπορεί να αποκλίνει ή/και να διαφοροποιείται από τις αιτιολογημένες γνώμες της Επιστημονικής Επιτροπής και της Επιτροπής Διαβούλευσης και τις εκθέσεις που υποβάλλονται από τους λοιπούς φορείς.

• Έως την  30η Νοεμβρίου, ολοκληρώνεται το Πόρισμα Διαβούλευσης και διαβιβάζεται στον Πρόεδρο του Ο.ΜΕ.Δ.
• Έως την 5η Δεκεμβρίου, ο Πρόεδρος του Ο.ΜΕ.Δ υποβάλλει το Πόρισμα Διαβούλευσης στον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και τον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης.
• Εντός του τελευταίου δεκαπενθημέρου του μηνός Δεκεμβρίου κάθε έτους ο Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών εισηγούνται στο Υπουργικό Συμβούλιο τον νομοθετημένο κατώτατο μισθό και το νομοθετημένο κατώτατο ημερομίσθιο.
• Έως το τέλος κάθε ημερολογιακού έτους εκδίδεται ΚΥΑ για τον καθορισμό του νομοθετημένου κατωτάτου μισθού και του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου, που θα ισχύσουν για όλο το επόμενο ημερολογιακό έτος.

Από το νομοθετημένο κατώτατο μισθό δεν επιτρέπεται να υπολείπονται οι αποδοχές πλήρους απασχόλησης, που συμφωνούνται με ατομική σύμβαση εργασίας ή ορίζονται με συλλογική σύμβαση εργασίας.

Επιπλέον, προτείνεται η κατάρτιση οδικού χάρτη («σχεδίου δράσης») για την ενίσχυση των συλλογικών διαπραγματεύσεων και την αύξηση του ποσοστού των εργαζομένων που καλύπτονται από συλλογικές διαπραγματεύσεις, με την ενεργή συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων.

Στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα η Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Νίκη Κεραμέως, θα λάβει πρωτοβουλίες διαβούλευσης και εκτενούς διαλόγου με τους κοινωνικούς εταίρους στη βάση του πορίσματος.

Δείτε παρακάτω το συνημμένο αρχείο: