Ο Ντόναλντ Τραμπ είναι ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ, καθώς κατάφερε να επικρατήσει της Κάμαλα Χάρις στις εκλογές των ΗΠΑ, ωστόσο ένα σημαντικό κεφάλαιο, το οποίο έχει ιδιαίτερη σημασία είναι η στάση του νέου ένοικου του Λευκού Οίκου για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και το Κυπριακό.
Η πρώτη ανάγνωση ότι ο Τραμπ διατηρούσε φιλικές σχέσεις με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος ήταν από τους πρώτους τον συνεχάρησαν για τη νίκη του, αποκαλώντας τον φίλο του δεν φαίνεται να υφίσταται λόγω της στάσης του Τούρκου προέδρου στον πόλεμο στη Μέση Ανατολή και των θέσεών υπέρ της Χαμάς και κατά του Ισραήλ.
Προτού καν ανακοινωθεί η νίκη Τραμπ ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, δήλωνε ότι το εκλογικό αποτέλεσμα δεν θα οδηγήσει σε σοβαρή αλλαγή της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής.
«Βασική προτεραιότητα και σημείο τριβής για την Τουρκία στις σχέσεις της με τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι η αμερικανική υποστήριξη προς τους Κούρδους της Συρίας. Στο παρελθόν ο Τραμπ είχε ανακοινώσει ότι θα αποσύρει από τη Συρία τα αμερικανικά στρατεύματα, στο τέλος όμως δεν το είχε κάνει», σημειώνει ο ανταποκριτής του ΕΡΤΝews.
«Θα το κάνει τώρα; Πιθανώς όχι. Ο Τραμπ στηρίζει το Ισραήλ και μία αμερικανική απόσυρση από τη Συρία θα το αποδυνάμωνε. Ο Ερντογάν στηρίζει τη Χαμάς. Η προστασία του Ισραήλ φαίνεται ότι θα είναι καθοριστικός παράγοντας, που δεν θα επηρεάσει μόνο τις σχέσεις της Τουρκίας με την Ουάσινγκον, αλλά αφορά και την Ελλάδα με την Κύπρο», προσθέτει.
Στην Άγκυρα, αναμένουν επίσης ότι ο Τραμπ θα αποσύρει την υποστήριξή του από την Ουκρανία και θα κάνει συμφωνία με τη Ρωσία. Εκεί βλέπουν να δικαιώνεται η τουρκική πολιτική που δεν έκλεισε την πόρτα στη Μόσχα.
Τι σημαίνει για το Κυπριακό η εκλογή Τραμπ
Όσον αφορά το Κυπριακό η Λευκωσία δεν ανησυχεί, παρακολουθεί όμως τις εξελίξεις και δηλώνει προετοιμασμένη για να διαχειριστεί τις εξελίξεις, όπως αυτές θα έρθουν.
Όπως σημειώνει ο ανταποκριτής του ΕΡΤΝews στη Λευκωσία, Κωστής Κωνσταντίνου, «η Λευκωσία δεν ανησυχεί, παρακολουθεί όμως τις εξελίξεις και δηλώνει προετοιμασμένη για να διαχειριστεί τις εξελίξεις, όπως αυτές έρθουν.
Η εκτίμηση εδώ είναι πως ο στρατηγικός διάλογος με τις ΗΠΑ δεν θα επηρεαστεί καθώς πρόκειται για μια μακρά διαδικασία η οποία δεν είχε να κάνει μόνο με τη διακυβέρνηση Μπάιντεν αλλά είχε τη σύμφωνο γνώμη και των Ρεπουμπλικανών».
«Για τη Λευκωσία η λέξη κλειδί είναι η λέξη “Ισραήλ” καθώς η κυβέρνηση θεωρεί πως όλα εξαρτώνται από τις εξελίξεις εκεί και την πορεία που θα πάρουν τα πράγματα σε σχέση με το Ιράν, όπως και η πολιτική Μπάιντεν για τις χώρες του Κόλπου- ένα σημείο στο οποίο αναμένεται να δοθεί έμφαση και στο οποίο επενδύει οικονομικά και όχι μόνο η Λευκωσία
Η σχέση Ερντογάν – Τραμπ δεν αναμένεται να επηρεάσει τις εξελίξεις καθώς ο περιφερειακός σχεδιασμός της νέας κυβέρνησης έχει ως επίκεντρο το Ισραήλ και η συγκρουσιακή σχέση της Άγκυρας μαζί του, όπως και η στήριξή της στη Χαμάς και άλλες εξτρεμιστικές οργανώσεις είναι ένα τεράστιο εμπόδιο.
Το Κυπριακό δεν θεωρείται της ώρας, οι ΗΠΑ θα περιμένουν την κίνηση του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ και είτε τυπικά είτε ουσιαστικά εκτιμάται ότι θα είναι παρούσες», προσέθεσε.
Εκλογή Τραμπ και ελληνοτουρκικά
Την Παρασκευή αναμένεται στην Ελλάδα και ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, ο Χακάν Φιντάν, για συνάντηση με τον Γιώργο Γεραπετρίτη.
Σύμφωνα με τον Νίκο Μελέτη, «η συνάντηση αυτή γίνεται σε ένα νέο διεθνές περιβάλλον και θα δούμε κατά πόσον η εκλογή Τραμπ στις Ηνωμένες Πολιτείες και αυτή η μεταβατική περίοδος ρευστότητας και αβεβαιότητας θα επηρεάσει και την Τουρκία και τις διαθέσεις της Τουρκίας στο να υπάρξει συναίνεση εν πάση περιπτώσει, για συνέχιση αυτού του καλού κλίματος ελληνοτουρκικές σχέσεις, αλλά και για το μέλλον των συνομιλιών».
Όπως σημειώνει: «Η Αθήνα παρακολουθεί το πώς θα εξελιχθούν οι σχέσεις της Τουρκίας με τη νέα τουρκική κυβέρνηση.
Να θυμίσουμε ότι η εμπειρία του κυρίου Ερντογάν από την προηγούμενη θητεία Τραμπ δεν ήταν η καλύτερη.
Οι οικονομικές κυρώσεις για την υπόθεση του πάστορα Μπράνσον και η αποκλεισμός των F-35 φέρουν την υπογραφή του Ντόναλντ Τραμπ».
«Νομίζω ότι ο προσανατολισμός του νέου Αμερικανού προέδρου για την περιοχή δεν φαίνεται να έχει αλλάξει. Δηλαδή, με άξονες τη στήριξη στο Ισραήλ και τις καλές σχέσεις με τα αραβικά καθεστώτα του Κόλπου. Αυτό είναι σημαντικό. Να θυμίσω επίσης ότι ο ίδιος ο κύριος Τραμπ το 2019 είχε δώσει το πράσινο φως για τη διεύρυνση της τριμερούς συνεργασίας Ελλάδας Κύπρου Ισραήλ, με τη συμμετοχή τότε του Μάικ Πομπέο στο σχήμα 3+1, ενώ το 2020 ο Μάικ Πομπέο, μετά την επίσκεψή του στη Σούδα και στα Χανιά, είχε στείλει τη γνωστή επιστολή προς τον Κυριάκο Μητσοτάκη με τις εγγυήσεις ασφαλείας για την Ελλάδα».
«Αυτό το πλέγμα συνεργασιών που είχε αναπτυχθεί στην Ανατολική Μεσόγειο της Ελλάδας και της Κύπρου με το Ισραήλ και τις χώρες του Κόλπου και την Αίγυπτο, είναι ένα ισχυρό διπλωματικό χαρτί, το οποίο θα είναι απολύτως συμβατό με την πολιτική και την προσέγγιση του Ντόναλντ Τραμπ. Όσο μπορούμε τουλάχιστον να την καταλάβουμε».
Ανταπόκριση Κωνσταντινούπολη: Γιάννης Μανδαλίδης
Ανταπόκριση Λευκωσία: Κωστής Κωνσταντίνου
Ρεπορτάζ: Νίκος Μελέτης