• Την ώρα που η Σουηδία εκδίδει φυλλάδια με οδηγίες αυτοπροστασίας και η Γερμανία καλεί τους πολίτες της να φτιάξουν κάτω από τα σπίτια τους ιδιωτικά καταφύγια, εμείς στην Ελλάδα αναρωτιόμαστε αν έχουμε δημόσια καταφύγια κατάλληλα, να μας προστατεύσουν από ένα Παγκόσμιο Πόλεμο…
• Η πραγματικότητα είναι ότι στην χώρα μας υφίστανται ακόμα τα καταφύγια του β’ παγκοσμίου πολέμου, μερικά από τα οποία αποτελούν θαύματα αρχιτεκτονικής και μηχανικής καθώς κατασκευάστηκαν με συγκεκριμένες προδιαγραφές και οδηγίες της τότε κυβέρνησης Μεταξά.
• Κάθε πόλη έχει δυο- τρία μεγάλα τέτοια υπόγεια καταφύγια με τις πύλες εισόδου τους να βρίσκονται, είτε σε μη επισκέψιμα πλέον σημεία στις παρυφές της, είτε σε υπόγεια μεγάλων οικημάτων.
• Και στην Καστοριά υπάρχει τέτοιος χώρος, ο οποίος για δεκαετίες τώρα παραμένει άγνωστος στο 98% των δημοτών…
• Από οικονομική σκοπιά ιδωμένα ωστόσο τα καταφύγια πάσχουν από ένα διπλό πρόβλημα.
• Αφενός αποτελούν αντιπαραγωγικές επενδύσεις, αφετέρου απαιτούν τεράστια ποσά για την συντήρηση και φύλαξη τους.
• Και αυτά τους τα χαρακτηριστικά είναι που καθορίζουν κατά μείζονα λόγο την τύχη τους.
• Τα καταφύγια βλέπετε, κατασκευάζονται πάντοτε ευσπευσμένα, κάτω από ένα κράτος γενικευμένου πανικού που προκαλούν οι διεθνείς εξελίξεις και -μετά την παρέλευση των επικίνδυνων καταστάσεων- εκκενώνονται, καταλήγουν σε αχρησία και παραδίδονται στην αναπότρεπτη φθορά του χρόνου…
• Από πλευράς δε πολιτικής προστασίας παρουσιάζουν επιπρόσθετες αδυναμίες:
• Ποτέ δεν είναι αρκετά ώστε να καλύπτουν το 100% του πληθυσμού αλλά και πολύ σπάνια κατανέμονται σωστά μέσα στον αστικό ιστό, έτσι ώστε να εξυπηρετούν όλες τις γειτονιές και όλες τις συνοικίες.
• Από την άλλη πλευρά τωρα, δεν είναι δυνατόν, γύρω σου να γίνεται χαμός και συ να αδυνατείς να προσφέρεις μια στοιχειώδη προστασία στον πληθυσμό σου….
• Καμία κυβέρνηση δεν είναι τόσο ανάλγητη και δεν βρίσκεται τόσο υπεράνω του πολιτικού κόστους ώστε να αγνοήσει τους φόβους και το δικαίωμα στην ασφάλεια των πολιτών της.
• Ετσι, κάθε κυβέρνηση και πολιτική αρχή, εφόσον το απαιτήσουν οι συνθήκες, οργανώνει χώρους καταφυγής σε κάθε σημείο της δομημένη και κατοικημένης επικράτειας της. Στις περισσότερες των περιπτώσεων οι χώροι αυτοί δεν παρέχουν προστασία μεγαλύτερη ενός 20-25% έναντι των σύγχρονων μέσων του πολέμου αλλά τουλάχιστον καθίστανται στοιχειωδώς οργανωμένοι, ώστε να γίνεται ανεκτή η επί μεγάλα διαστήματα εντός αυτών παραμονή σημαντικού πλήθους ανθρώπων.
• Στην πόλη μας υπάρχει ένα τεραστίων διαστάσεων υπόγειο καταφύγιο που κατασκευάστηκε από τους Ιταλούς κατά τον β’ παγκόσμιο και μάλιστα βρίσκεται σε βάθος ικανό να αντισταθεί στο σύνολο σχεδόν των εκρηκτικών που μεταφέρουν τα σύγχρονα αεροσκάφη και drones.
• Εχει το πλεονέκτημα να βρίσκεται στις άκρες και των δύο τμημάτων της πόλης (της χερσονησιακής Καστοριάς προς νότο αλλά και της προαστιακής Χλόης προς Βορρά με τη δυνατότητα να εξυπηρετήσει το σύνολο σχεδόν του πληθυσμού.
• Αλλά έχει το μειονέκτημα πως -80 τόσα χρόνια μετά την κατασκευή του-να είναι πλέον και κατεστραμμένο και ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟ.
• Επειδή όμως δεν υπάρχει πράγμα που δεν διορθώνεται και επειδή με τα σύγχρονα μέσα εκσκαφών και κατασκευής τούνελ γαλαριών και μετρό όλα είναι δυνατά, η εταιρεία που εργάζεται στο τούνελ της Κλεισούρας θα μπορούσε να ανακατασκευάσει το καταφύγιο αυτό σε ελάχιστο χρονικό διάστημα.
• Αρκεί να της δινόταν η εντολή και τα απαραίτητα κονδύλια.
• Και είναι μια σκέψη που αξίζει στα σοβαρά να διερευνηθεί καθότι ως διαμπερές το υπόγειο αυτό πέρασμα, όχι μονο μπορεί να λειτουργήσει σαν καταφύγιο σε μια ώρα ανάγκης, αλλά και να μετατραπεί σε ομαλούς καιρούς σε μια δεύτερη οδική αρτηρία επικοινωνίας της παλιάς με την νέα πόλη.