– Όλοι οι παρατηρητικοί δημότες το έχουν πια εδώ και πολύ καιρό αντιληφθεί: Οι Δήμαρχοι, κλασσικά, άλλα λένε προεκλογικά κι άλλα κάνουνε στην πράξη. Γιατί άραγε να συμβαίνει αυτό και γιατί να επισυμβαίνει σε τόσο γενικευμένο βαθμό, με τόσο απόλυτο και παγιωμένο τρόπο? Φταίει μόνο η πολιτική τους υποκρισία ή μήπως πρόκειται για ένα βαθύτερο πρόβλημα που σχετίζεται με την ίδια την δομή της τοπικής αυτοδιοίκησης και τις σχέσεις της με το κεντρικό κράτος? Νομίζω πως μάλλον πρόκειται για το δεύτερο.
Όλοι οι προεκλογικοί συνδυασμοί δημιουργούνται από πολίτες οι οποίοι- ανεξαρτήτως των προσωπικών τους φιλοδοξιών- θέλουν πραγματικά να βελτιώσουν κάπως την πόλη τους και τις συνθήκες της ζωής τους
Αυτή η σκοπιμότητα είναι τόσο αυθεντική ώστε δεν μπορεί να την αμφισβητήσει βασίμως κανείς. Όλοι οι συνδυασμοί κατεβαίνουν στις εκλογές με ένα κάποιο ορισμένο πρόγραμμα, με ορισμένες στοχεύσεις και με την γνήσια πρόθεση να κάνουν κάποια πράγματα. Περιέργως όμως, σπανίως καταφέρνουν να τα κάνουν και ακόμη πιο περιέργως πολύ συχνά κάνουν άλλα αντί άλλων.
Που οφείλεται αυτό? Όσοι βρίσκονται μέσα στις δομές της αυτοδιοίκησης, είτε είναι αιρετοί, είτε είναι τεχνοκράτες, αντιλαμβάνονται εύκολα την εξήγηση αυτής της ανακολουθίας.
Όσοι όμως βρίσκονται απέξω, είναι φυσικό και αναμενόμενο να την αποδίδουν σε κακή πρόθεση, σε ανακολουθία, σε πολιτική υποκρισία, ακόμη και σε ανικανότητα…. Κάθε άλλο όμως παρά περί μιας τέτοιας κατάστασης πρόκειται. Όσο καλός και δυναμικός κι αν είναι ένας Δήμαρχος και ένα Δημοτικό συμβούλιο, είναι υποχρεωμένοι να συμβαδίζουν και να συμμορφώνονται με ένα εξαιρετικά σύνθετο πλέγμα κανόνων υλοποίησης προγραμμάτων.
Δεν μπορούν απλώς να προτάξουν μια ιδέα και να ζητήσουν από το κράτος την άμεση χρηματοδότηση και υλοποίηση της. ΔΕΝ ΓΙΝΕΤΑΙ. Γη και ουρανός να κολλήσουν, αυτό το πράγμα δεν μπορεί να συμβεί. Θα πρέπει, θέλοντας και μη, να ακολουθήσουν μια συγκεκριμένη ρουτίνα.
Να φτιάξουν πρώτα μια μελέτη. Να βρούνε τους τεχνοκράτες εκείνους που έχουν την γνώση και την πιστοποιημένη δυνατότητα να την συντάξουν. ΑΝ τυχόν ο Δήμος διαθέτει τέτοιο προσωπικό, αυτό είναι σίγουρα προ-δεσμευμένο σε μια σειρά από άλλα projects. ΑΝ ΔΕΝ διαθέτει τότε θα πρέπει να αποταθεί σε κάποια ειδικά εξωτερικά γραφεία τα οποία χρεώνουν πολύ ακριβά τέτοια πράγματα.
Ο Δήμος θα πρέπει να βρει τα χρήματα για να πληρώσει αυτούς τους ειδικούς μελετητές. Εύκολο? Διόλου. Σε κανέναν Δήμο δεν περισσεύουν. Αν δεν τάχει θα πρέπει να περιμένει μέχρι να εντοπίσει μια πηγή χρηματοδότησης σε κάποιο εθνικό ή ευρωπαϊκό πρόγραμμα.
Προκύπτουν κάθε μέρα τέτοιες ευκαιρίες και επαρκούν για όλους? Όχι. Άρα η δουλειά πάει στραβά από την αρχή. Κι αν ακόμη τα πάντα πάνε κατ’ ευχήν και η μελέτη συνταχθεί, αρχίζει ένας καινούργιος Γολγοθάς. Θα πρέπει να περάσει από σαράντα κόσκινα. Έχετε δει μήπως μια ταινία με τον Στάθη Ψάλτη που του λέγανε ανέβα στον πέμπτο, κατέβα στον δεύτερο, πάρε υπογραφή από τον υποδιευθυντή, πήγαινε στο μητρώο, έλα στο πρωτόκολλο…… εεεε, κάπως έτσι πάει το πράμα! Μπορεί το σύστημα να έχει ηλεκτρονικοποιηθεί, πλην όμως τα στάδια φρεναρίσματος δεν έχουν εξαλειφθεί. Κι ούτε πρόκειται. Αλλά ας υποθέσουμε πως όλες οι υπογραφές συγκεντρώνονται και ο φάκελος έχει πλέον ολοκληρωθεί.
Η μελέτη είναι πλέον ‘ώριμη’ όπως λένε στα γραφεία.
Παρακάτω? Παρακάτω αρχίζει ο πολιτικός Γολγοθάς. Αν ΘΕΛΕΙ ή αν ΔΕΝ ΘΕΛΕΙ η κυβέρνηση να προχωρήσει το συγκεκριμένο έργο. Γιατί παρακαλώ να συμβαίνει κάτι τέτοιο? Για διάφορους λόγους, που δεν είναι όλοι τους υποχρεωτικά κακοί και πονηροί.
Μπορεί για παράδειγμα να μη έχει το απαραίτητο budget ή να επιδοτεί πιο στρατηγικά έργα, ή μπορεί να έχει μια στρατηγική εφαρμογής ενός παρόμοιου έργου κάπου αλλού ή απλά μπορεί ο Υπουργός να έχει τάξει αντίστοιχα πράγματα στην δική του περιφέρεια ή να είναι σε διαφορετικές παρατάξεις με τον Δήμαρχο και να μη θέλει να τον προμοτάρει και πολλά άλλα παρόμοια.
Ακόμη όμως κι αν μπει και η δική του τζίφρα, έπεται ο αγώνας της εργολαβίας του έργου. Όταν αυτό προκηρυχθεί έρχονται οι εργολήπτες και καταθέτουν προτάσεις με σχετικές ‘εκπτώσεις’.
Τι ακριβώς είναι αυτές οι ‘εκπτώσεις’ και πως στην ευχή γίνεται σε ένα έργο κοστολογημένο από μηχανικούς του Δημοσίου να πηγαίνει ένας ιδιώτης μηχανικός και να τους διαψεύδει, δηλώνοντας ότι αυτός είναι σε θέση να το φτιάξει με τα μισά λεφτά…. ας μην το συζητήσουμε καλύτερα…
Το θέμα είναι ότι, ακόμη και σε αυτή την τελική φάση, ακόμη και αν το έργο ξεκινήσει, τίποτε δεν προδικάζει πως θα ολοκληρωθεί. Θα είδατε ασφαλώς τι συνέβη με το φράγμα Νεστορίου.
Ένα έργο εν πλήρει εξελίξει, ανεστάλη. Γιατί? Πιάσ’ το αυγό και κούρευτο.
Οπότε δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση για έναν Δήμαρχο να καταφέρει να υλοποιήσει σε μία μόνον θητεία τις προεκλογικές του υποσχέσεις. Όσο καλή διάθεση και αν έχει, όσο καλά επιτελεία και τεχνικούς συμβούλους και αν διαθέτει.