Τον τελευταίο χρόνο, περιοχές που κάποτε έσφιζαν από ζωή, ερήμωσαν εξαιτίας του lockdown και της αναγκαστικής τηλεκπαίδευσης με την οποία πραγματοποιούνται τα μαθήματα στα πανεπιστήμια που έβγαλε τους φοιτητές από τα αμφιθέατρα και τους καθήλωσε μπροστά από μία οθόνη. Οι επιπτώσεις είναι αλυσιδωτές στις «φοιτητουπόλεις» της χώρας και αγγίζουν το σύνολο της οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας τους. Σπίτια που νοικιάστηκαν για να στεγάσουν τα όνειρα της φοιτητικής ζωής, ξενοικιάζονται εν μία νυκτί και επιχειρήσεις που ζούσαν από την παρουσία

Η εξέλιξη της πανδημίας και η αύξηση των κρουσμάτων πανελλαδικά έχουν βγάλει το υπουργείο Παιδείας εκτός προγραμματισμού σε ό,τι αφορά το εαρινό εξάμηνο. «Δυστυχώς ο οποιοσδήποτε προγραμματισμός υπόκειται στα δεδομένα της πανδημίας. Σε αυτή τη φάση δεν μπορούμε να συζητάμε κάτι άλλο πέραν της τηλεκπαίδευσης» αρκείται να αναφέρει στη «ΜτΚ» ο Άγγελος Συρίγος, υφυπουργός Παιδείας, αρμόδιος για θέματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Προς αυτή την κατεύθυνση και προκειμένου να διευκολυνθούν οι φοιτητές και οι οικογένειές τους να μην επιβαρυνθούν επιπλέον οικονομικά εξαιτίας των ενοικίων που καταβάλλουν για τα παιδιά τους που σπουδάζουν σε άλλες πόλεις δόθηκε η δυνατότητα μετακίνησης εκτός νομού για διάρκεια 72 ωρών στους φοιτητές που επιθυμούν να αποδεσμεύσουν κάποιο μισθωμένο ακίνητο.

Θεσσαλονίκη

Η απουσία φοιτητών φαίνεται έντονα σε μία πόλη όπως η Θεσσαλονίκη, όπου υπολογίζεται πως φοιτούν περισσότεροι από 120.000 νέοι, εάν συνυπολογίσει κανείς τους φοιτητές των δύο πανεπιστημίων, του ΤΕΙ αλλά και των ιδιωτικών κολεγίων. Όπως υποστηρίζει ο Κώστας Γεωργάκος, μεσίτης και πρόεδρος του Παρατηρητηρίου Τιμών και Εκτιμήσεων Ακινήτων ΝΑ Ευρώπης στα τέλη Αυγούστου, οπότε και συνηθίζεται οι νέοι φοιτητές να αναζητούν με τους γονείς τους φοιτητική στέγη δεν πραγματοποιήθηκαν τόσες μισθώσεις ακινήτων, όσες οι επαγγελματίες του χώρου ανέμεναν. «Κάποιοι βλέποντας ότι τα πανεπιστήμια δεν θα ανοίξουν και θα συνεχιστεί η τηλεκπαίδευση προχώρησαν σε λύση του συμβολαίου τους και κάποιοι άλλοι για να παραμείνουν ζήτησαν μείωση ενοικίου προκειμένου να συνεχίσουν να διατηρούν τα σπίτια» λέει ο κ. Γεωργάκος. Ο ίδιος συμπληρώνει ότι οι ενοικιαστές ζητούν από τους ιδιοκτήτες μειώσεις στα μισθώματα που ξεκινούν από 10% και μπορεί να ξεπεράσουν ακόμα και το 30% του συμφωνημένου ενοικίου. Σήμερα, στην πόλη της Θεσσαλονίκης η ζήτηση συρρικνώνεται, ενώ κάποιος ενδιαφερόμενος μπορεί να βρει εύκολα διαμέρισμα ακόμα και στις κατεξοχήν «φοιτητογειτονιές» της όπως είναι η περιοχή της Καμάρας, η Εγνατία, η Αγίου Δημητρίου αλλά και ανατολικότερα, η Μαρτίου, η Πέτρου Συνδίκα, η Παπάφη και η Τούμπα. «Σε όλες τις περιοχές βρίσκεις διαθέσιμα σπίτια και οι ιδιοκτήτες μειώνουν τις τιμές προκειμένου να μειώνονται και τα βάρη του κάθε ακινήτου που διαθέτουν και το έχουν διαθέσιμο». Αναφέρει μάλιστα, πως ακίνητα επιπλωμένα ειδικά για φοιτητές που στο πρόσφατο παρελθόν διατίθεντο έναντι 6 έως 15 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο πλέον μισθώνονται για τέσσερα, πέντε και έξι ευρώ το τετραγωνικό.

Σέρρες

Στην πόλη των Σερρών υπολογίζεται πως κατοικούν περίπου 10.000 φοιτητές, ενώ σύμφωνα με τον δήμαρχο και τους επαγγελματίες της περιοχής αυτή την περίοδο βρίσκονται λιγότεροι από χίλιοι. Όπως εξηγεί ο δήμαρχος Αλέξανδρος Χρυσάφης «αυτό που συμβαίνει στις Σέρρες είναι αντίστοιχο με ό,τι συμβαίνει στις φοιτητουπόλεις σε όλη την Ελλάδα, σε πόλεις δηλαδή όπου υπήρχε έντονη παρουσία φοιτητών και στην οποία στηριζόταν εν πολλοίς και η οικονομία της κάθε πόλης» εξηγεί ο δήμαρχος. «Η απουσία των φοιτητών αποτυπώνεται έντονα στην οικονομία της πόλης» λέει ο κ. Χρυσάφης.

Ο Ιωάννης Δήμου, ιδιοκτήτης μεσιτικού γραφείου στις Σέρρες αναφέρει πως το πρόβλημα ξεκίνησε να παρατηρείται αμέσως μετά το δεύτερο lockdown. «Ορισμένοι πρωτοετείς φοιτητές νοίκιασαν σπίτι, πλήρωσαν ένα δύο ενοίκια αλλά δεν ήρθαν ποτέ στην πόλη και στη συνέχεια ξενοίκιασαν» σχολιάζει. «Κάποια διαμερίσματα άδειασαν αμέσως, καθώς οι φοιτητές δεν είχαν προλάβει να μετακομίσουν. Αυτή την περίοδο υπάρχει μεγάλη διαθεσιμότητα στη φοιτητική στέγη» εξηγεί ο κ. Δήμου συμπληρώνοντας πως στις Σέρρες αυτή τη στιγμή παραμένουν κυρίως οι φοιτητές που κατάγονται από την περιοχή ή εργάζονται. «Αυτή τη στιγμή η ζήτηση είναι μηδενική ή μικρή, ενώ υπάρχει πληθώρα επιλογών για φοιτητική στέγη. Η κατάσταση είναι στάσιμη». Σύμφωνα με τον κ. Δήμου ήδη ιδιοκτήτες διαμερισμάτων προκειμένου να κρατήσουν κόσμο στο σπίτι τους έχουν προχωρήσει σε μειώσεις μισθωμάτων, ενώ τις τιμές έχουν ρίξει και εκείνοι που έχουν ξενοίκιαστα διαμερίσματα και επιθυμούν να τα μισθώσουν. «Προκειμένου να μην τους μείνουν τα σπίτια ρίχνουν τα ενοίκια για παράδειγμα από 250 ευρώ στα 200 ευρώ» σχολιάζει ο μεσίτης.

Κομοτηνή

Έρημη πόλη, θυμίζει πλέον και η Κομοτηνή, μία πόλη που μέχρι πρόσφατα έσφιζε από ζωή καθώς υπολογίζεται πως σε αυτή κατοικούν περίπου 7.000 φοιτητές αν και οι εγγεγραμμένοι ανέρχονται σε 12.000. «Είμαστε μία κατεξοχήν φοιτητούπολη. Αυτή τη στιγμή ο πληθυσμός που διακινούσε την οικονομία της πόλης δεν υπάρχει» τονίζει στη «ΜτΚ» ο δήμαρχος Κομοτηνής Γιάννης Γκαράνης. «Όσο συνεχίζεται η εξ αποστάσεως εκπαίδευση, πολλοί νέοι αφήνουν τα σπίτια» εξηγεί. «Η οικονομία της πόλης είναι προσανατολισμένη στους φοιτητές. Όλες οι εργασίες της οικονομικής δραστηριότητας είναι προσανατολισμένες στους φοιτητές με αποτέλεσμα η πτώση του τοπικού ΑΕΠ από την απουσία τους να αγγίζει το μείον 80%. Η πόλη και οι επαγγελματίες της μαραζώνουν» λέει ο κ. Γκαράνης.

Ξάνθη

«Η πόλη βαλτώνει οικονομικά, ψυχολογικά και πολιτιστικά. Το πανεπιστήμιο για εμάς είναι ένας διαχρονικός πλούτος αλλά με πολλαπλές δραστηριότητες στην καθημερινότητα της κοινωνίας μας» σχολιάζει ο δήμαρχος Ξάνθης Μανώλης Τσέπελης με αφορμή την απουσία των χιλιάδων φοιτητών. Υπολογίζεται πως στη Ξάνθη κατοικούν περίπου 6.500 φοιτητές. «Ωστόσο, αυτοί που μένουν τώρα στην περιοχή μας είναι μόλις κάποιες δεκάδες» λέει ο κ. Τσέπελης εξηγώντας ότι στην πρώτη φάση της πανδημίας, την περασμένη άνοιξη οι περισσότεροι από αυτούς επέλεξαν να διατηρήσουν τα διαμερίσματά τους. «Όταν είδαν ότι δεν ανοίγουν οι σχολές πολλοί ξενοίκιασαν» σχολιάζει.

Ιωάννινα

Στην πόλη των Ιωαννίνων, σύμφωνα με τον δήμαρχο Μωυσή Ελισάφ τη δεδομένη χρονική περίοδο κυκλοφορούν μόνο οι φοιτητές της Ιατρικής των τελευταίων ετών οι οποίοι παρακολουθούν από κοντά τα μαθήματά τους και οι φοιτητές που κατάγονται από την περιοχή. Εξηγεί πως σε μία πόλη με εγγεγραμμένους 25.000 φοιτητές εκ των οποίων οι 18.000 «ενεργοί» κυκλοφορούν μόλις 3.000. «Η συντριπτική πλειοψηφία έχει ξενοικιάσει» σχολιάζει ο κ. Ελισάφ. «Από αυτή την κατάσταση επηρεάζεται η οικονομία της πόλης, η οποία άλλωστε στηρίζεται ποικιλότροπα στο πανεπιστήμιο. Είμαστε μία πόλη με άπειρες ταβέρνες, καφετέριες και μπαρ και τώρα όλα είναι κλειστά. Δεν υπάρχει πτυχή της οικονομικής, πολιτιστικής και κοινωνικής ζωής της πόλης που μένει ακλόνητη. Θα καταλάβουμε το μέγεθος της επιβάρυνσης όταν βγούμε από την πανδημία» καταλήγει ο κ. Ελισάφ. Σύμφωνα με το μεσίτη Δημήτρη Καλατζόγλου «το 90% των φοιτητών έχει αδειάσει τα σπίτια». Όπως εκτιμά μάλιστα ο κ. Καλατζόγλου οι τιμές των ενοικίων φοιτητικών διαμερισμάτων έχει μειωθεί κατά 20%. Σύμφωνα με τον ίδιο οι φοιτητές εκτιμάται πως ενισχύουν το τοπικό ΑΕΠ της περιοχής κατά 14.000.000, γεγονός που σημαίνει πως «η απουσία τους θα φανεί σε όλες τις εκφάνσεις της οικονομικής δραστηριότητας» όπως υποστηρίζει.

Καστοριά

Αντίστοιχη είναι η εικόνα και στην Καστοριά, σύμφωνα με τον μεσίτη, Σολομώντα Χατζηλεοντιάδη. Όπως ο ίδιος υποστηρίζει πολλοί φοιτητές που στο παρελθόν κυριολεκτικά πλημμύριζαν την πόλη έχουν επιστρέψει στις πατρίδες τους, εγκαταλείποντας τη φοιτητική εστία τους και «όσοι μένουν, ζητούν μείωση ενοικίου για όσο διάστημα τα πανεπιστήμια θα παραμείνουν κλειστά» όπως λέει χαρακτηριστικά. Υπολογίζεται πως στην Καστοριά κατοικούν περίπου 3.500 φοιτητές.

Πανελλαδικό το πρόβλημα

«Υπάρχουν πολλά ξενοίκιαστα διαμερίσματα, ενώ φοιτητές που είχαν μισθώσει σπίτια παίρνουν τα πράγματά τους, τα αποθηκεύουν σε άλλους χώρους, απελευθερώνουν τα διαμερίσματα και παρακολουθούν τα μαθήματά τους από απόσταση» παρατηρεί η πρόεδρος της Ομοσπονδίας Μεσιτών Αστικών Συμβάσεων Ελλάδος (ΟΜΑΣΕ), Άρτεμις Μαυράκη. Για μεγάλο πρόβλημα που έχει παρουσιαστεί στη φοιτητική κατοικία σε όλη τη χώρα κάνει λόγο ο αντιπρόεδρος της Οµοσπονδίας Μεσιτών Ελλάδος, Κοσμάς Θεοδωρίδης. «Από το καλοκαίρι και μετά δεν έγιναν πολλές πράξεις» εξηγεί και σημειώνει πως καταγράφεται μείωση στις τιμές των ενοικίων της τάξεως του 20%. «Πολλοί φοιτητές απλά επισκέφθηκαν τις περιοχές όπου θα σπουδάσουν για να εγγραφούν στη σχολή και στη συνέχεια επέστρεψαν στον τόπο τους. Η φοιτητική κατοικία μπορεί να είναι μικρό κομμάτι της συνολικής κατοικίας, ωστόσο επειδή είναι όλες ενοικιαζόμενες στην αγορά των ενοικιάσεων κατέχουν καλό ποσοστό και δυστυχώς φέτος έχουν επηρεαστεί λόγω πανδημίας, ακόμα και περισσότερο από ότι επηρεάστηκε το AirBnb» εξηγεί ο κ. Θεοδωρίδης.

*Δημοσιεύθηκε στη “ΜτΚ” στις 28 Φεβρουαρίου 2021